ni Fr. Robert Reyes @Kapaayapaan / Patakbo-takbo | Jan. 20, 2025
Sunud-sunod ang mga rally ngayong buwan ng Enero. Katatapos lang ng malaking rally ng Iglesia ni Cristo sa Luneta noong nakaraang Enero 13.
Sumunod naman ang isa pang rally sa EDSA Shrine. Rally ito ng tatlong grupo na naghain ng impeachment complaint laban kay VP Sara Duterte. Merong rally noong Sabado, Enero 18. Tulad ng rally noong nakaraang Miyerkules, rally din ito na sumusuporta sa impeachment ni VP Sara.
Sa darating na Enero 25, magkakaroon ng rally ang mga nais gunitain ang alaala at kontribusyon ni dating Pangulong Cory Aquino na nagdiriwang ng kanyang ika-92 kaarawan, at pagkaraan ng anim na araw susundan ito ng isa pang rally. Magtatapos ang Enero sa isang rally sa Enero 31, na umabot ng limang rally sa isang buwan. Tungkol naman saan ang mga rally na ito? Tunay bang rally ang lahat ng ito o merong mga rali-ralihan.
Hindi natin huhusgahan ang anuman sa mga rally na nabanggit. Ngunit sa naging karanasan natin sa mga nagdaang limang dekada ng mga sari-saring pakikibaka at pamamahayag sa katotohanan at pagsulong sa katarungan at kalayaan, maaari nating sabihing nakita at naranasan na natin ang lahat ng uri ng rally, pagtitipon at pag-oorganisa.
Pag-usapan na lang natin ang iba’t ibang rally ng bawat dekada, mula dekada 70 hanggang kasalukuyan.
Dekada 70. Madaling malaman noon kung ang rally ay panig o laban sa administrasyon dahil malinaw kung sino ang kalaban. Bagama’t iba-iba ang pamamaraan at paniniwala ng mga grupong organisado at lumalaban, malinaw sa karamihan kung ano ang mga problemang umuugat sa bansang sumailalim sa Batas Militar. Buong tapang na lumaban ang mga organisadong grupo. Maraming nakulong, natortyur, nawala at lumayo, nag-eksilyo sa ibang bansa.
Nagamit ang mga sundalo at kapulisan para takutin at supilin ang mga kumikilos para sa katotohanan at katarungan. Normal na ang paggamit ng batuta, fire hose, teargas at ang pag-arestong walang warrant. Nahati ang mga grupo sa tinatawag na demokratikong kaliwa at dulong kaliwa. Meron ding gitna at kanan. Sumama at nakilahok ang mga simbahan mula Katoliko hanggang Protestante, Aglipayan at mga sari-saring sekta.
Laging nakaabang ang Iglesia ni Cristo. Bahala na kayong alamin kung saang bahagi ng “political spectrum” pumaloob ang mga simbahan mula dulong kaliwa, demokratikong kaliwa, sentro, kanan at dulong kanan. Kung sa kulay naman, naroroon na ang mga dilawan, pulahan, mga bughaw at puti at marami pang iba.
Mahirap, mapanganib ngunit puno ng makabuluhang hamon ang dekada 70.
Dekada 80. Tumindi ang mga rally. Lumitaw at nagsalita ang isang Cardinal Jaime Sin.
Kasama tayo sa isang maliit na pangkat ng kapariang laging pinatatawag ng cardinal upang pag-aralan ang mga nangyayari at maging handang gawin ang anumang sa tingin ng mahal na cardinal ay nararapat at naaayon sa banal na kalooban ng Diyos. At sa dekada 80 naganap ang pinakaunang mapayapang debolusyon ng EDSA People Power Revolution.
Umalis ang diktador at ang kanyang pamilya at naranasan ng lahat ang panahon ng kapayapaan at katahimikan. Wala nang Batas Militar: curfew, ASO (arrest seizure order), o warrantless arrest (basta magustuhang arestuhin o arestado maski na walang warrant), ‘tortyur at mahabang pagkakakulong’ sa Bicutan, Crame, Aguinaldo at iba pang mga kampo ng military at pulis, nabawasan ngunit nagpatuloy pa rin ang mga nawawala o winawala ng kapulisan o militar na pinaghihinalaang kasapi ng mga grupong kalaban ng estado (enemies of the state).
Dekada 90. Nagpatuloy ang katahimikan sa ilalim ng isang organisadong sundalong presidente. Ngunit nagkaroon ng malalaking rally sa dulo ng kanyang administrasyon.
Ang isang rally ay para baguhin ang Konstitusyon upang pahabain ang kanyang pag-upo sa Malacanang. Ang pangalawang rally ay ang malawakang pagtutol sa pananatili ni FVR.
Dekada ngayon. Patindi at parami nang parami ang mga rally. Nakabalik ang mga pinalayas. Dumami ang mga trapo at dinastiya. Nagkampihan ang mga pulitiko sa ‘pagsipsip’ sa pondo ng bayan. Nagkaisa sa malawakang tila panlilinlang at paggamit ng salapi (ayuda) para pahinain at patayin ang mulat at kritikal na pananaw at kamalayan ng lahat, lalo na ang nakararaming mahihirap. Natuto na rin ang mga trapo na gumawa ng kanilang rally, gamitin ang mga simbahang tila bukas na magpagamit at tumanggap ng anumang pabuyang kapalit.
Sa mga magaganap na rally makikita naman kung ano ang totoo at hindi, malaya o sapilitan, bunga ng paninindigan at prinsipyo o bayaran, mababaw o walang malalim na pag-unawa sa problema o may matalas na pagsusuri at pag-uunawa sa mga problema at sa mga sanhi at ugat ng mga ito.
Kailangang-kailangan ang mga rally na totoo at pang-taumbayan. Mag-ingat tayong magamit, maloko o mabudol. Usung-uso na ito noon at lalung-lalo na ngayon.
Comments