ni Fr. Robert Reyes @Kapaayapaan / Patakbo-takbo | Jan. 13, 2025
Dumaan ang Pasko, ang Bagong Taon, ang Tatlong Hari o Epipaniya at ngayong linggo, matatapos ang pagdiriwang ng panahon ng Pasko sa pista ng Binyag ng Panginoon.
Sa magkabilang bahagi ng pista ng Binyag ng Panginoon ay ang pista ng Poong Hesus Nazareno at ng Santo Nino de Cebu. Bagama’t tahimik ang selebrasyon ng pista ng Binyag ng Panginoon, ganoon na lang ang init at tindi ng pagdiriwang ng pista ng Poong Hesus Nazareno at ng Santo Niño.
At hindi rin magtatagal, ipagdiriwang din sa Biyernes Santo ang alaala ng kamatayan ni Hesus sa pista ng Santo Entiero.
Ano nga ba ang pinakamatingkad na pista sa kamalayan, pagkatao at pag-uugali ng karamihan ng mga Pinoy?
Sinimulan ng pista ng Nazareno ang Enero ngunit tatapusin ng pista ng Santo Niño ang buwang ito. Sa ikatlong linggo ng Enero ipagdiriwang sa Cebu (Sinulog) at Tondo ang pista ng Santo Niño.
Dinala sa Pilipinas ang pinakaunang imahe ng Santo Niño ni Ferdinand Magellan noong taong 1521. Makalipas ang 20 taon, dinala naman ni Miguel Lopez de Legazpi noong 1972 sa Cebu ang imahe ng Santo Niño. Kasabay din ng pista ng Santo Niño sa Cebu at Tondo, ang pagdiriwang ng Ati-Atihan sa Kalibo, Aklan. Nagkaroon din ng sariling pagdiriwang ang Iloilo na tinawag na “Dinagyang” kung saan nagpapaligsahan ang iba’t ibang pangkat sa pagsayaw ng “Ati-Atihan.”
Bagama’t batang-bata ang pista ng Dinagyang na sinimulan ni Padre Ambrosio Galindez, kura-paroko ng Parokya ni San Jose, malinaw ang kaugnayan nito sa pista ng Ati-atihan sa Aklan.
Kahit na kaisa-isa lang ang pista ng Poong Hesus Nazareno na ipinagdiriwang tuwing Enero 9, marami ang pista ng Santo Niño.
Subalit sa taong ito, nagpasya ang Catholic Bishops’ Conference of the Philippines (CBCP) na palaganapin sa buong bansa ang debosyon sa Nazareno. Kung pagbabasehan ang bilang ng deboto na dumadalo sa pista ng banal na imahe, panalo na marahil ang Nazareno. Taun-taon tila parami nang parami ang lumalahok sa Traslacion, kung saan hindi na bumababa sa anim na milyong deboto ang nagsusumiksik sa Quirino Grandstand hanggang Basilica Minore ng Quiapo para manalangin at magsakripisyo habang binabagtas ang 6.5 kilometrong ruta ng Traslacion.
Sa tanong na, ano nga ba ang debosyon na merong pinakamatingkad na epekto sa pagkataong Pinoy? Nazareno ba o Santo Niño? Ito ang ating kasagutan, sa anumang debosyon ay laging mahalagang tingnan ang kaugnayan ng debosyon sa transpormasyon o pagbabago ng deboto. Mahirap sukatin ang pagbabagong dulot ng debosyon sa Nazareno at Santo Niño. Ngunit, ngayong taong 2025 na idineklarang Jubileo ng Pag-Asa ni Papa Francisco, mahalagang tingnan ang isang mahalagang sangkap ng transpormasyon o pagbabago at ito ay ang pag-asa.
Naniniwala ba tayo na may magbabago pa sa ating mga sarili, pamilya, pamayanan at lipunan? Madalas mapag-usapan sa mga malalaking pagtitipon kung meron pang pag-asang magbago ang ating bansa.
Maliban sa pag-asa, meron pang ibang sangkap ang pagbabago, ang pananampalataya. Nakatuon ang mga deboto ng Nazareno at Santo Niño kay Hesu-Kristo. Anuman ang ginagawa mula sa paglalakad, magdamagan na nakayapak o sabay-sabay na pagsayaw, nakatuon ang buong pagkatao ng mga deboto sa ating Panginoong Hesu-Kristo.
Anuman ang panalangin, pasasalamat o paghingi ng tulong, nakatuon pa rin kay Kristo.
At nakita natin ang dalawang mahalagang sangkap ng debosyon tungo sa transpormasyon: ang pananampalataya (pagtuon sa Panginoon) at pag-asa (pagtiwala na may magagawa, may mababago kasama ang Panginoon).
Ang tanong hinggil sa pagbabago ay tungkol sa panahong kasunod ng pista at matatawag natin itong panahon ng pag-ibig. Kung titingnan lang natin o aasahan si Hesus ngunit wala tayong gagawin o hindi siya kasama, maaaring hindi natin siya talagang mahal.
Kaya’t mabigat ang hamon sa patuloy na paghuhubog sa bawat deboto, at mananampalataya. Hindi sapat ang debosyon, kailangang-kailangan ang transpormasyon. Hindi sapat manampalataya, magtiwala at umasa, kailangang gumawa, magsikap at magtaya: gumawa, gamitin ang galing at gumastos. Ito ang tunay at ganap na pag-ibig, ang bunga ng panalangin at pagtitiwala.
Mayaman at malalim ang debosyon sa Nazareno at Santo Niño, ngunit hindi nagtatapos ang lahat sa debosyon. Kailangang magsikap na magkaroon ng kongkreto at positibong pagbabago sa sarili, pamilya, pamayanan at buong lipunan. Kailangang magpatuloy ang paglalakad na nakayapak pagkatapos ng pista ng Nazareno at “pagsasayaw at pagpupugay” pagkatapos ng “Dinagyang,” “Sinulog” at “Ati-atihan.” Isang malaki at makapangyarihang puwersa ang debosyon tungo sa transpormasyon at hindi sapat ang pananampalataya at pag-asa na walang pag-ibig.
Comments