![](https://static.wixstatic.com/media/5376bf_4c7eddd33db349ae9ef1846dd7422bf2~mv2.jpg/v1/fill/w_980,h_551,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_auto/5376bf_4c7eddd33db349ae9ef1846dd7422bf2~mv2.jpg)
KADA taon, nakararanas tayo sa buong mundo ng iba’t ibang uri ng natural disaster tulad ng bagyo, lindol, sea level rise, pagtaas ng temperatura at iba pa. Well, totoo talaga ang climate change at dahil tayo ang may responsibilidad sa pangangalaga sa kalikasan, gaano ba tayo nakatutulong para hindi ito maabuso? Ang “reduce, reuse and recycle” ang tatlong R sa waste hierarchy o ‘ika nga, pinaka-basic na dapat alam nating lahat at bilang karagdagan, narito ang ilan pang mga paraan na puwede nating gawin para makatulong na mai-save si Mother Earth:
1. BRING YOUR OWN TUMBLER. Imbes na bumili ng mga bottled mineral water, gumamit na lang tayo ng tumbler bilang lagayan ng tubig. Sa paraang ito, maiiwasan natin ang paggamit ng plastik at hindi na natin madaragdagan ang mahigit 100 million water bottles na idini-disposed, araw-araw. Tsk, tsk, tsk!
2. NO TO STRAW/STIRRERS. Ayon sa Onegreenplanet.org, halos 500 million plastics straws/stirrers ang nagagamit kada araw. OMG! Sobrang alarming ito dahil ang malaking porsiyento ng basura ay itinatapon lang sa ilog, sapa, dagat at iba pang anyong tubig kung saan halos 100,000 water creatures ang naaapektuhan at ang masama pa rito, namamatay sila dahil sa plastic pollution. Maraming mga nauusong eco-friendly straws ngayon tulad ng bamboo at metal straw, please, ‘yun na lang ang gamitin natin, mga beshy!
3. HANDCARRY THINGS. Kapag namimili tayo sa grocery, palengke o saanman, huwag na tayong gumamit ng plastic bags, lalo na kapag isa o dalawa lang naman ang binili natin. Hangga’ t maaari ay bitbitin o ilagay na lang natin ito sa bag nang sa gayun ay mabawasan ang pagkonsumo natin sa nakapipinsalang plastik. Okidoki?
4. PICK-UP STRAY LITTER. Kung may time tayo sa paglilinis ng ating katawan, partikular sa mukha, dapat may time rin tayo sa paglilinis ng paligid natin. Hindi nakababawas ng kagandahan o kapogian ang simpleng pagtatapon ng kalat sa basurahan. Isa pa, kung may nakita tayong kalat tulad ng plastic sachets, bottled water o anuman ay kunin na lang natin at huwag nang maghintay na may dumating pa na tagalinis. Gets?
5. WALK. Makatutulong tayong mabawasan ang carbon production sa simpleng paglalakad. Kung hindi naman ganu’n kalayo ang pupuntahan natin at keri naman itong lakarin, huwag na tayong maglabas o gumamit ng sasakyan at maglakad na lang tayo. Sa paraang ito, nakatutulong na tayo kay Mother Earth, mai-improve rin natin ang ating kalusugan, #Cardio, frenny!
6. EVERY BEACH DAY IS CLEAN-UP DAY. Bukod sa bakasyon at pagre-relax, subukan din nating gawing mas makabuluhan ang pagpunta sa mga beach. Halimbawa, ‘yung simpleng pagkolekta ng mga debris at basurang makikita natin sa dalampasigan ay itapon natin sa tamang basurahan. #Swimandsave, ganern!
7. JOIN ENVIRONMENTAL GROUPS. Isa pang paraan para mas makatulong tayo sa pag-save kay Mother Earth, maaari tayong sumama sa mga taong mayroong ganitong layunin. Sa totoo lang, maraming established groups at organizations kung saan mayroon silang proyekto at adbokasiya na makatutulong sa paglilinis ng kapaligiran at kalikasan tulad ng Save Philippine Seas, Greenpeace Philippines, Marine Wildlife Watch of the Philippines, Philippine Native Plants Conservation Society, Philippine Biodiversity Conservation Foundation, Haribon Foundation, Waves for Water, Earth Island Institute, Wild Bird Club of the Philippines, World Wide Fund for Nature-Philippines, Philippine Reef and Rainforest Foundation, Inc. and Straw Wars PH at marami pang iba, kaya kung may time tayo, wala namang masama kung ise-search at makiki-join tayo sa kanila!
Tandaan, na ang kalikasan ay parang relasyon na kapag binalewala, paniguradong masisira, kaya matapos man ang love month, dapat patuloy pa rin tayong mag-spread ng love hindi lang sa ating sarili at kapwa kundi maging sa ating Inang Kalikasan, go for green!