Mas maraming guidance counselor, magpapalakas ng Mental Health Program

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | February 16, 2023

Mariing isinusulong ng inyong lingkod ngayon ang isang komprehensibong programang para sa mental health sa mga paaralan upang masiguro natin ang kapakanan ng mga mag-aaral.

Nakakaalarma ang hindi pantay-pantay na pagpapatupad sa paaralan ng mga programa sa mental health. Nangangamba rin tayo sa bilang ng mga nagtatangkang magpakamatay na dulot ng iba’t ibang mental health disorders.

Base sa datos ng Department of Education (DepEd) para sa taong 2021, 404 mag-aaral ang nagpakamatay, habang 2,147 naman ang nagtangkang magpakamatay. Nakasaad din sa datos mula sa DepEd na 16,557 lamang sa 60,157 na paaralan sa bansa ang mayroong guidance office, samantalang 21,837 lang ang nakapagsagawa ng mental health celebration at awareness program.

Nakakabahala rin na sa kabila ng mahalagang papel ng mga magulang sa pangangalaga ng kanilang mga anak, wala silang pormal na papel sa mental health programs ng DepEd.

Bukod pa rito, nagiging problema rin ang kakulangan ng personnel sa pagpapatupad ng mga mental health program sa mga paaralan. Upang matugunan ang pangangailangan sa isang guidance counselor kada 500 mag-aaral, kinakailangan ang 47,879 na mga registered guidance counselor sa buong bansa. Pero alam niyo ba na sa kasalukuyan, nasa 4,379 lang ang registered guidance counselors? Samantala, 3,286 lang sa kanila ang aktibo.

Ipinaglalaban din natin ang pagtaas ng sahod ng ating mga guidance counselor. Sa ilalim ng ating panukala, aakyat sa Salary Grade (SG) 16 (P39,672) mula SG 11 (P27,000) ang sahod ng Guidance Counselor I, SG 17 (P43,030) mula SG 12 (P29,165) sa Guidance Counselor II, at SG 18 (P46,725) mula SG 13 (P31,320) sa Guidance Counselor III.

Kasama rin sa ating mungkahi ang paglikha ng bagong posisyon kung saan tatawagin itong Guidance Associate na tutulong sa pagpapatupad ng Mental Health and Well-Being Program.

Inihain natin ang Education Mental Health and Well-Being Promotion Act (Senate Bill No. 379) para magtaguyod ng Mental Health and Well-Being Program. Bibigyan nito ang mga paaralan ng mga mental health services, emotional, developmental, at preventive programs, kasama na ang iba pang mga support services upang matiyak ang social at emotional well-being ng mga mag-aaral at pati na ang mga teaching at non-teaching personnel.

Sa ating obserbasyon, walang pagkakatugma at hindi holistic ang ating programa sa mental health. Kaya naman talagang kailangan natin itong gawing institutionalized at tiyakin na maipapatupad ito nang maayos at tuloy-tuloy.

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com

Mga mag-aaral sa BARMM, ‘di dapat mapag-iwanan

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | February 14, 2023

Inihain natin ang isang resolusyon na layong repasuhin ang estado ng edukasyon sa BARMM para matugunan ang mababang enrollment, iangat ang performance ng mga mag-aaral at palawigin pa ang access sa dekalidad na edukasyon sa rehiyon.

Sa loob ng maraming taon ng armadong tunggalian at kawalan ng kaayusan sa Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao (BARMM), hindi maitangging lubusang naapektuhan ang kalidad ng edukasyon doon.

Sa ilalim ng Proposed Senate Resolution No. 455, susuriin ang lagay ng pagpapatupad ng Bangsamoro Education Code (BEC) of 2021 at mga probisyon ng Organic Law for the Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao (Republic Act No. 11054) na may kinalaman sa edukasyon. Nilagdaan ang BEC of 2021 alinsunod sa mandato ng BARMM organic law sa pagkakaroon ng batas upang patatagin ang Madaris school system.

Kapuna-puna ang mga hamon sa rehiyon, ang historical Net Enrollment Rate (NER), lalo na sa Junior High School (JHS) at Senior High School (SHS). Bagama’t umabot sa 97 porsyento ang NER sa buong bansa, 36 porsyento lamang ng mga kabataang 12 hanggang 15 taong gulang ang enrolled sa JHS, samantalang 10 porsyento naman ng mga kabataang 16 hanggang 17 taong gulang ang enrolled sa SHS.

Ayon sa Annual Poverty Indicators Survey ng Philippine Statistics Authority (PSA), kabilang sa mga pangunahing dahilan ng hindi pagpasok ang gastos sa edukasyon (21 porsyento), accessibility ng mga paaralan (17 porsyento), at kawalan ng personal na interes (16 porsyento).

Kapuna-puna nga rin ang pinakahuling datos ng Cohort Survival sa BARMM dahil sa bawat 100 bata na enrolled sa Grade 1 para sa School Year (SY) 2010-2011, 17 lamang ang nakatapos ng Grade 12 noong SY 2021-2022. Napakababa nito kung ihahambing sa 57 na mag-aaral na nakatapos ng Grade 12 noong SY 2021-2022 kada 100 mag-aaral sa Grade 1 noong SY 2010-2011.

Naaalarma rin tayo sa mga pinakahuling resulta ng pitong National Achievement Tests (NAT) sa rehiyon. Ayon sa mga resulta ng NAT, umabot sa near proficiency ang kakayahan ng mga mag-aaral sa Grade 6 pagdating sa English (52.4 porsyento) at Mathematics (52 porsyento), samantalang low proficiency naman ang naitala pagdating sa Science (46 porsyento).

Mahalaga na masuri natin ang mga hamong kinakaharap ng ating mga kababayan sa BARMM pagdating sa edukasyon. Nais nating tiyakin na pagdating sa dekalidad na edukasyon at mga oportunidad sa magandang kinabukasan, hindi maiiwan ang ating mga kababayan sa rehiyon.

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com

Isulong ang paggamit ng lokal na wika sa pagtuturo

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | February 9, 2023

Alam niyo ba na wala pang kalahati sa mga Pilipino ang pabor sa paggamit ng lokal na wika para sa pagtuturo sa mga estudyante?

‘Yan ang naging resulta ng isang survey na ating kinomisyon kamakailan. Sa nasabing survey, tinanong ang 1,200 respondents kung ano’ng wika o mga wika ang dapat gamiting primary language of instruction sa pagtuturo sa mga Grade 1 hanggang Grade 3 students. Ang sabi sa survey, 38 porsyento lamang ang pumili sa lokal na wika na ginagamit sa isang rehiyon o mother tongue, 88 porsyento sa mga kalahok ang pabor sa paggamit ng Filipino, habang 71 porsyento ang pabor sa paggamit ng Ingles.

Hindi bababa sa kalahati ng mga kalahok sa Visayas (50 porsyento) at Mindanao (53 porsyento) ang pabor sa paggamit ng lokal na wika para sa pagtuturo sa Grade 1 hanggang Grade 3 habang 18 porsyento lamang ng mga kalahok mula National Capital Region (NCR) at 33 porsyento mula sa Luzon ang pabor sa paggamit ng lokal na wika.

Pagdating naman sa socioeconomic class, hindi rin umabot sa kalahati ng mga respondents mula Class ABC (41 porsyento), D (36 porsyento), at E (48 porsyento) ang pabor sa paggamit ng lokal na wika sa pagtuturo sa Grade 1 hanggang Grade 3.

Base sa nakikita natin sa kakayahan ng mga paaralan at sa sentimyento ng ating mga kababayan, kinakailangang pag-aralan kung ano ang mga susunod na hakbang natin sa paggamit ng mother tongue. Kung ipagpapatuloy man natin ang polisiyang ito, kailangan nating tugunan ang mga hamong kinakaharap.

Nang magsagawa ng pagdinig hinggil sa Mother Tongue-Bases Multilingual Education o MTB-MLE noong nakaraang taon, nabanggit na 72,872 lamang sa target na 305,099 educators ang dumaan sa pagsasanay. Kabilang dito ang mga supervisor, school heads, at mga guro mula Kindergarten hanggang Grade 3.

Bilang Chairman ng Senate Committee on Basic Education, tuloy-tuloy nating tinututukan ang isyu sa paggamit ng Mother Tongue-Based Multilingual Education o MTB-MLE na mandato ng Enhanced Basic Education Act of 2013 (Republic Act No. 10533) o ang K to 12 Law. Kung matatandaan, inihain natin noong nakaraang taon ang Proposed Senate Resolution No. 5 para suriin ang pagpapatupad ng K to 12 Law.

Sa ilalim ng batas, gagamit ng lokal na wika sa pagtuturo at assessment ng mga mag-aaral mula Kindergarten hanggang Grade 3. May mandato rin dito ang Department of Education (DepEd) na magpatupad ng mother language transition program mula Grade 4 hanggang Grade 6. Pagtungtong sa high school, Filipino at English na ang gagamiting wika sa pagtuturo.

Maganda ang layunin ng mother tongue education upang maturuan ang mga bata sa wikang kanilang naiintindihan. Kaya naman sa pagreporma natin sa sistema ng edukasyon, kailangang resolbahin natin ang mga isyu sa wika ng pagtuturo.

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com