Pagbuo ng National Council for Education, magpapataas ng kalidad ng edukasyon

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | April 4, 2023

Pagdating sa pagsusulong ng dekalidad na edukasyon, malaking hakbang ang paglikha ng National Education Council (NEDCO). Mahalaga ito upang mapaigting ang ugnayan ng mga polisiya sa pagitan ng tatlong ahensyang pang-edukasyon.

Sa ilalim ng ating inihaing Senate Bill No. 2017 o National Education Council Act, target nating magkaroon ng sistemang pangmalawakang koordinasyon at ugnayan, mas maayos na pagpaplano, pagmomonitor, pagrepaso, at pamamalakad sa pagitan ng Department of Education (DepEd), Commission on Higher Education (CHED), at Technical Education and Skills Development Authority (TESDA).

Layon ng ating panukalang-batas na magkaroon ng national education agenda na ibabatay sa mga pambansang planong pangkaunlaran. Nakasaad dito ang strategic vision ng bansa pagdating sa edukasyon, mga layunin, estratehiya upang sa mas maayos na pagpapatupad ng mga programa, at mga rekomendasyon sa usapin ng pondo.

Kabilang sa mga magiging kapangyarihan ng NEDCO ang pagpapatupad ng mga hakbang upang magkaroon ng mataas na marka ang bansa sa mga local at international assessment gaya ng National Achievement Test, Programme for International Student Assessment, Education Index, Education for All Development Index, at iba pang mga sukatan para sa growth at development ng mag-aaral.

Sa ilalim ng panukalang-batas, ang Pangulo ang magiging chairperson ng NEDCO at magiging co-chairpersons naman ang DepEd secretary, CHED chairperson, at TESDA director-general.

Magiging miyembro rin ng NEDCO ang speaker ng Mababang Kapulungan, Pangulo ng Senado, at ilang mga miyembro ng Gabinete.

Bukod dito, nakasaad sa panukalang-batas na magkakaroon ng five-year horizon ang national education agenda na ia-assess ng NEDCO kada taon.

Sa ating muling pagbuhay ng panukalang paglikha sa NEDCO, matatandaan na nirekomenda na noon pang 1991 Congressional Commission on Education (EDCOM) ang paglikha ng isang coordinating body kasunod ng “trifocalization” sektor ng edukasyon – ang DepED, CHED, at TESDA.

Bagama’t naging mas tutok ang tatlong institusyon sa kani-kanilang sariling programa, pinuna naman ng Presidential Commission on Educational Reform (PCER), noong 1998, nagdulot ito ng mga posibleng overlaps, gaps, inconsistencies, at kawalan ng ugnayan sa mga polisiya, plano, at mga programa.

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com

Isulong ang paglikha sa pambansang pederasyon ng SK

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | March 28, 2023

Habang patuloy ang paghahanda para sa 2023 barangay elections ngayong darating na Oktubre, isinusulong natin ang panukala na lumikha ng pambansang pederasyon para sa Sangguniang Kabataan (SK).

Layon ng Senate Bill No. 1058 na inihain natin noong nakaraang taon na amyendahan ang Sangguniang Kabataan Reform Act of 2015 (Republic Act No. 10742) upang lumikha ng Nasyonal na Pederasyon ng mga Sangguniang Kabataan. Bubuuin ng pambansang pederasyong ito ng mga nahalal na pangulo ng Panlalawigang Pederasyon ng mga Sangguniang Kabataan.

Sa ilalim ng Republic Act No. 10742, ang Panlalawigang Pederasyon ng mga Sangguniang Kabataan ay binubuo ng mga convenor ng Pederasyon ng Sangguniang Kabataan na maaaring Pambayan o Panglungsod na Pederasyon ng mga Sangguniang Kabataan. Ang Pambayang Pederasyon ng Sangguniang Kabataan ay binubuo ng SK chairpersons ng mga barangay sa isang munisipalidad, habang ang Panglungsod na Pederasyon ng mga Sangguniang Kabataan ay binubuo ng SK chairpersons ng mga barangay sa lungsod.

Nakasaad din sa ating panukalang-batas na ang nahalal na pangulo ng Pederasyon ng Sangguniang Kabataan sa lahat ng antas ay magsisilbing ex-officio member ng Union of Local Authorities of the Philippines. Sa kasalukuyan, ang mga pangulo ng SK federation ay nagsisilbing ex-officio members lamang ng Sangguniang Bayan, Sangguniang Panglungsod, at Sangguniang Panlalawigan.

Nais nating kilalanin ang papel ng SK para paigtingin ang pakikilahok ng mga kabataan sa iba’t ibang antas ng lokal na pamahalaan, lalo na pagdating sa pagbabalangkas ng mga lokal na batas at pagpapatupad ng mga programa at proyekto. Pero sa ilalim ng Republic Act No. 10742, walang pambansang organisasyon ang nabuo para sa SK upang mapatatag ang papel nito sa pamamalakad ng bansa.

Bukod pa rito, isusulong din ng pambansang pederasyon ng SK ang mas epektibong networking at pagbuo ng consensus upang tugunan ang mga isyu sa pamamahala at pagpapatupad ng mga proyekto.

Isinusulong natin ang paglikha ng Nasyonal na Pederasyon ng mga Sangguniang Kabataan upang lalo nating mapalakas ang pakikilahok ng ating mga kabataan sa pamamahala sa ating bansa. Kung mapapatatag natin ang ugnayan sa pagitan ng ating mga opisyal sa SK, mas mapapatatag natin ang kanilang kakayahang tugunan ang mga isyung kinakaharap ng ating mga kabataan.

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com

Pananagutan ng nagbigay ng pagkain 'pag may napahamak

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | March 23, 2023

Dear Chief Acosta,

Ako ay may-ari ng isang panaderya. May mga pagkakataon na hindi nabibili ang lahat ng aming mga nilulutong tinapay, at ito ay ipinapatapon ko na lamang, sapagkat gusto ko na ang tinapay na ipinagbibili ko ay palaging bago araw-araw. Nais kong mag-donate ng mga tirang tinapay sa halip na ito ay itapon, sapagkat ito ay ligtas pang kainin sa susunod na dalawa hanggang tatlong araw. May pananagutan ba ako kung sakaling may magkasakit dahil sa pagkain ng mga nasabing tinapay? –Larry

Dear Larry,

Ang batas na sasaklaw tungkol sa iyong katanungan ay ang Republic Act 9803 o mas kilala bilang “Food Donation Act of 2009.” Nakasaad sa Section 5 ng batas na:

“SEC. 5. Liability for Damages from Donated Food. — A person, whether natural or juridical, shall not be subject to civil or criminal liability arising from the nature, age, packaging, or condition of apparently wholesome food that a person donates in good faith for charitable purposes. This shall not apply, however, to an injury or death of an ultimate beneficiary of the donated food that results from an act or omission of a person constituting gross negligence or intentional misconduct.”

Bagama’t ang pagbibigay ng pagkain bilang kawanggawa ay pinahihintulutan ng ating batas, marapat na masiguro ang kaligtasan ng nasabing pagkain upang ito ay hindi magdulot ng kapahamakan. Alinsunod sa nabanggit na probisyon ng batas, ang sinumang nagbigay o nag-donate ng produktong pagkain ay karaniwang walang pananagutan sa mga nasabing pagkain, maliban lamang kung ang donor ay nagkaroon ng malubhang kapabayaan o sinadya niya ang paglabag sa mga alituntunin na itinakda ng batas. Kung ang isang donor, sa kabila ng kanyang kaalaman na ang mga pagkain ay maaaring magdulot ng kapahamakan, ay nagpatuloy sa pagbigay nito, at ito ay nagdulot ng kapahamakan sa isang beneficiary o tumanggap, ang nasabing donor ay maaaring panagutin sa batas. Gayundin sa iyong sitwasyon, magkakaroon ka lamang ng pananagutan kung mayroong malubhang kapabayaan sa iyong parte o alam mo na makapagdudulot ng kapahamakan ang pagkaing iyong ibinigay.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa inyong patuloy na pagtitiwala.