Kahalagahan ng early childhood education

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | Nov. 14, 2024

Sa paggunita natin ng National Children’s Month, nais nating muling bigyang-diin ang kahalagahan ng pag-angat sa kalidad at paghahatid ng mga serbisyong pang-early childhood care and development (ECCD), lalo na ang mga programang pangnutrisyon. 

Dito papasok ang mahalagang papel na ginagampanan ng bawat local government unit (LGU). Sa ilalim ng Basic Education and Early Childhood Care and Development Alignment Act (Senate Bill No. 2575) na inihain ng inyong lingkod, magiging responsable ang mga LGU sa pagpapatupad ng mga programa sa ECCD, kabilang ang kabuuan ng mga social services at development programs na saklaw ang kalusugan, nutrition, early childhood education, at iba pa para sa mga batang wala pang limang taong gulang. 

Upang makamit ang universal coverage para sa National ECCD System, tutukuyin ng LGUs ang mga batang nangangailangan ng suporta, pati na rin ang kanilang mga magulang at mga parent-substitutes. Magiging responsable rin ang mga LGU para sa pagtiyak na may mga sapat na pasilidad, pondo, at mga kagamitan para sa mga ECCD programs. Lilikha rin ang mga LGU ng mga plantilla position para sa mga child development teachers at child development workers.

Ayon sa isang pag-aaral ng Philippine Institute for Development Studies (PIDS) nitong taon, humigit-kumulang 3.7 milyon o isa sa tatlong batang Pilipinong mas bata sa limang taong gulang ang stunted o masyadong mababa para sa kanilang edad.

Lumabas din sa naturang pag-aaral na 20 porsyento lamang ng mga batang tatlo o apat na taong gulang ang lumalahok sa mga programang pang pre-kindergarten. 

Bahagi ng pag-angat ng kalidad sa edukasyon ng bansa ang pagpapatatag sa pundasyon ng ating mga kabataan sa pamamagitan ng early childhood care and development.

Sa pagkamit ng layuning ito, mahalaga ang papel ng ating LGUs upang maabot natin ang bawat bata, matiyak na makakalahok sila sa mga programa ng ECCD, at matugunan ang kanilang pangangailangan sa kalusugan at nutrisyon. Bilang chairman ng Senate Committee on Basic Education, patuloy nating isusulong ang pagpapaigting ng dekalidad ng edukasyon sa bansa.

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com

Sa EBET Act, swak na ang trabaho sa kasanayan ng tech-voc graduates

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | Nov. 12, 2024

Sa wakas, masosolusyunan na ang matagal na nating suliranin sa job-skills mismatch dahil ganap nang batas ang ating panukalang Enterprise-Based Education and Training (EBET) Framework Act (Republic Act No. 12063). 

Sa ating pagpapatatag at pagpapalawak ng enterprise-based training, mapapaigting na ang kahandaan ng mga nagsipagtapos ng technical-vocational education and training (TVET o tech-voc) sa kanilang trabaho. Dahil dito, hindi na mag-aalinlangan ang TVET graduates dulot ng job-skills mismatch na lagi na lang nilang nararanasan tuwing mag-a-apply ng trabaho.

Sa pamamagitan ng batas, magiging institutionalized ang EBET framework. Sasaklawin ng EBET Program ang tech-voc training na hatid ng mga enterprises, kabilang ang mga private individual, partnership, mga korporasyon, at mga entity. Layunin din nito na patatagin at paigtingin ang ugnayan sa pagitan ng mga programa, kabilang ang apprenticeship, learnership, at ang dual training system sa ilalim ng isang competency-based at industry-driven na EBET framework.

Bagama’t itinuturing na epektibo ang enterprise-based training sa paghasa sa kakayahan at pagtiyak sa mas mahusay na labor market outcomes, tinukoy ng Second Congressional Commission on Education (EDCOM) II ang nananatiling mababang bilang ng mga mag-aaral sa nasabing klase ng programa. Kung tutuusin, una nang binalak ng Technical Education and Skills Development Authority (TESDA) na taasan ang porsyento ng enterprise-based training sa 40 porsyento pagdating ng 2022 mula apat na porsyento noong 2016. Ngunit noong 2022 ay umabot lang sa siyam na porsyento ng kabuuang enrollment sa TVET ang mga enterprise-based trainees.

Sa isang pag-aaral ng Asian Development Bank kaugnay sa TVET, lumalabas na bagama’t mayroong skills na hindi na masyadong kakailanganin dahil sa iba’t ibang technological advancements, nagsisilbing malaking tulong na maituturing ang pagsusulong nitong enterprise-based training dahil tinutugunan nito ang pangangailangan ng pribadong sektor.

Nakasaad din sa naturang batas na magiging mandato sa mga sektor na may kinikilalang industry boards na bumuo at magrekomenda ng mga EBET programs para sa kanilang mga industriya na aaprubahan naman ng TESDA. Aaprubahan ng TESDA ang mga inirekomendang programa sa loob ng 30 araw pagkatapos maisumite ang mga ito.

Bilang chairman ng Senate Committee on Basic Education, co-chairperson ng EDCOM II, at isa sa mga may-akda ng naturang batas, patuloy nating titiyakin ang kakayahan ng ating graduates na makapagtrabaho batay sa kanilang galing at kasanayan sa tulong ng implementing rules and regulations ng ating batas. 

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com

Karagdagang mga silid-aralan, dapat suportahan ng LGUs

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | Nov. 7, 2024

Dapat nating solusyunan ang kakulangan ng mga silid-aralan sa bansa. Kakailanganin ang tinatayang P413.6 bilyon na pondo upang matugunan ang suliraning ito.

Base sa National School Building Inventory ng Department of Education (DepEd) noong 2023, tinatayang umaabot sa 165,443 ang kakulangan ng classroom sa bansa. Dahil sa laki ng kakailanganing pondo para rito, mainam na humanap ng iba’t ibang paraan upang matugunan ang pangangailangan ng sapat na bilang ng mga classroom.

Isa sa mga isinusulong ng inyong lingkod ang pagpapatupad ng tinatawag na ‘counterpart program,’ kung saan pinopondohan ng mga nakikilahok na local government units (LGUs) ang 50 porsyento ng halagang kailangan para sa pagpapatayo ng bagong classrooms, habang sagot naman ng national government ang natitirang 50 porsyento. Sa ganitong paraan, mapapabilis ang pagpapatayo ng mga silid-aralan.

Subok na ang estratehiyang ito dahil ganito rin ang programang ipinatutupad noong panahong naninilbihan pa tayo bilang alkalde ng Valenzuela City.

Sa nagdaang talakayan na pinamunuan ng Second Congressional Commission on Education (EDCOM II), kapuna-puna ang hindi mabisang paggamit sa Basic Education Facilities Fund (BEFF) bilang isa sa mga dahilan kung bakit naaantala ang pagpapatayo ng mga silid-aralan. Noong nakaraang taon, 192 lamang sa 6,379 na mga classroom ang naipatayo batay sa isang ulat ng Commission on Audit.

Bilang chairman ng Senate Committee on Basic Education, nais din nating tutukan ang papel ng Government Assistance to Students and Teachers in Private Education (GASTPE) para mabawasan ang siksikan sa mga public school. Maaari ring gamitin ang public-private partnerships upang tugunan ang kakulangan sa mga silid-aralan. Kasama ‘yan sa ating mga tinututukan para sa mas maayos na sistema sa mga paaralan at sa edukasyon ng mga mag-aaral.

Dahil napakarami pang kulang na silid-aralan sa ating bansa at sa laki ng halagang kakailanganin natin upang mapunan ang naturang kakulangan, kailangan nating humanap ng iba’t ibang mga paraan upang matuldukan ang hamong ito. At kung hindi tayo magiging maparaan sa pagpapatayo ng mga silid-aralan, patuloy lang na lalaki ang mga kakulangang haharapin natin.

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com