EDSA rehabilitation, ginhawa o pahirap?

ni Ryan Sison @Boses | Mar. 28, 2025

EDSA, ito ang kalsada na araw-araw dinaraanan ng libu-libung Pilipino, pero tila walang araw na hindi ito puno ng trapik, sira-sirang kalsada, at mga abalang hindi na bago sa ating lahat. 

Sa loob ng maraming taon, paulit-ulit nating naririnig ang mga pangako ng pagbabago, pero sa kabila ng lahat ay hindi pa rin nasosolusyunan ang problemang palaging nagpapahirap sa mga motorista at mga driver. Pero ngayon, mukhang may panibagong pag-asang ihahatid sa atin ang gobyerno.

Inanunsyo ng Department of Public Works and Highways (DPWH) na sisimulan na ang pagsasaayos ng EDSA southbound lane sa kalagitnaan ng Abril. Target nilang tapusin ito bago mag-Pasko, para hindi na makadagdag sa holiday rush. Ang tanong, handa na ba tayo sa isa pang matinding sakripisyo sa kalsada?

Ayon kay DPWH Secretary Manny Bonoan, maaaring umpisahan ang proyekto sa Semana Santa, kung kailan mas kakaunti ang bumabiyahe. Pero kahit na isabay ito sa panahong hindi kasingbigat ng regular na araw, hindi maikakaila na malaki pa rin ang magiging epekto nito sa daloy ng trapiko sa Metro Manila.

Sinabi naman ni Department of Transportation (DOTr) Secretary Vince Dizon na habang wala pang eksaktong petsa ng pagsisimula, tiyak na sa loob ng Abril ito mangyayari.

Inamin niyang magiging mabigat ang epekto nito sa mga motorista at komyuter, kaya’t puspusan ang ginagawang plano upang mabawasan ang perhuwisyong dulot ng rehabilitasyon. Humihingi naman siya ng malaki at mahabang pagtitiis para sa mga maapektuhan nito.

Sa isang pagpupulong kasama ang Metro Manila Council (MMC), Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) at DPWH, sinabi ni Dizon na hindi ito basta-bastang proyekto. Hindi lang ito konstruksyon, kinakailangan ding masiguro na may sapat na planong nakahanda para maiwasan ang malalang trapik.

Sinabi ni MMDA Chairman Romando Artes, hindi ito maituturing na delay kundi bahagi ng maingat na pagpaplano. Aniya, maraming moving parts na kailangang pagtama-tamain at ayaw nilang mangyari ang ‘carmageddon’.

Isa sa mga posibleng hakbang ay ang paghahanap ng alternatibong ruta para sa mga motorista upang maibsan ang bigat ng daloy ng sasakyan sa EDSA. Posible ring i-realign ang oras ng ilang proyekto o baguhin ang ilang schedule para hindi magdulot ng sabay-sabay na abala.

Pero ang pinakamatinding tanong, gaano katagal ang pagtitiis na ito? Ayon sa DOTr chief, maaaring umabot ng isa’t kalahating taon bago tuluyang matapos ang proyekto.

Kung ganu’n, handa ba tayo? Marami nang napagdaanang abala ang mga kababayan pagdating sa road projects. Maraming beses na ring ipinangako ang pag-aayos sa EDSA, pero tila hindi pa rin nawawala ang problema. Ang tanging magagawa ng publiko ngayon ay maghintay at umasa na sa pagkakataong ito, talagang magiging epektibo ang rehabilitasyon.

Maghintay kung talagang mas mapapadali ang biyahe at mas magiging maaliwalas ang EDSA pagkatapos ng isa’t kalahating taon.

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com

Nabawing pondo mula sa iregularidad ng SHS-VP, gamitin sa tama

ni Ryan Sison @Boses | Mar. 27, 2025

Unti-unti na ring nareresolbahan ang mga isyu na kinakaharap ng Department of Education (DepEd).

Ayon sa kagawaran, humigit-kumulang Php65 milyon ang kanilang nabawi mula sa mga pribadong paaralan na na-flag dahil sa mga iregularidad sa Senior High School Voucher Program (SHS-VP) para sa mga taong 2021-2022 at 2022-2023.

Sa 54 na eskwelahang tinanggal sa SHS-VP, may kabuuang 38 ang ganap na nag-refund sa pamahalaan habang dalawa ang nagsagawa ng partial refund.

Sinabi ng DepEd na 14 sa mga iskul ang hindi pa nagbabalik ng disbursed funds, kaya naman nag-isyu sila ng final demand letter upang matiyak ang kanilang pagsunod dito.

Inaalam na rin ng kagawaran kung ang financial irregularities na ito ay tumutukoy sa tinatawag na fraud, habang nagpapatuloy pa rin ang kanilang pagsisiyasat.

Para sa kasalukuyang school year, 12 paaralan ang isinasailalim na sa review o pagsusuri ng Investigation Division ng DepEd. Bukod dito, tatlong iba pang institusyon ang isinangguni na sa National Bureau of Investigation (NBI) kasunod ng mga natuklasan ng Government Assistance and Subsidies Service (GASS).

Ang DepEd, katuwang ang Private Education Assistance Committee (PEAC), ay nagpapatupad ngayong school year ng mas mahigpit na monitoring kabilang ang cross-verification of records, full system audits, at random field visits sa mga kalahok sa programa na pribadong paaralan upang masugpo ang maling paggamit ng public funds.   

Nakatakda ring ilunsad ng PEAC ang isang second-semester validation sa susunod na buwan, habang isang billing schedule ang ilalatag nila para sa SY2025-2026 upang i-streamline ang disbursement ng pondo.

Ang mga regional at division office naman ay inatasang magsagawa ng mga inspeksyon at magsumite ng mga detalyadong report sa kanilang Central Office, at ipinatupad ang mas mahusay na pamamaraan ng validation upang matiyak na mga kuwalipikadong mag-aaral lamang ang makikinabang sa naturang voucher program.

Marahil, mas tamang isipin na sa bawat problema ay laging may solusyon at kaakibat na magandang resulta. Dahil sa pagbawi ng kagawaran sa milyun-milyong pisong halaga dulot ng iregularidad sa voucher program mula sa mga itinuturing na pasaway na mga pribadong paaralan, nadagdagan ang kanilang pondo na maaaring magamit sa pangangailangan ng sektor ng edukasyon.

Ibig lamang sabihin, kumikilos ang DepEd upang masolusyunan ang napakarami nilang problema at gumagawa rin ng mga paraan para mapabuti ang kanilang kalagayan. 

Paalala lang natin sa pamunuan ng mga iskul, panatilihin ang pagiging maayos at patas, at huwag pumasok sa anumang uri ng panloloko at ikasisira ng kredibilidad ng eskwelahan, nang sa gayon ay patuloy na magtiwala sa atin ang mga kababayan. 

Hindi rin sana mapagod ang kagawaran sa nasimulan nilang pagbabago at reporma na makatutulong sa mga mag-aaral at magpapaangat sa kalidad ng ating edukasyon.

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com

Graduation, para sa mag-aaral, hindi sa pulitiko

ni Ryan Sison @Boses | Mar. 26, 2025

Ang graduation at moving-up ceremonies ay isang mahalagang yugto sa buhay ng bawat mag-aaral. 

Ito ang sandali kung saan kinikilala ang pagsisikap ng mga estudyante, sakripisyo ng mga magulang at dedikasyon ng mga guro. Pero paano kung ang okasyon na ito ay gamitin bilang entablado para sa pangangampanya?

Kaya tama lang na muling ipinaalala ng Department of Education (DepEd) na hindi dapat gamitin ang mga seremonyang ito bilang plataporma sa eleksyon o partisan political activities.

Sa isang memorandum, binigyang-diin ni DepEd Secretary Sonny Angara na ipinagbabawal sa lahat ng opisyal, guro, at empleyado ng DepEd ang anumang aktibidad na may kaugnayan sa pulitika.

Hindi ito bago, matagal nang may polisiya laban dito, tulad ng Department Order No. 48s. 2018 at iba pang regulasyon na layong panatilihin ang propesyunalismo sa sektor ng edukasyon.

Bukod pa rito, pinaalalahanan din ang mga paaralan na gawing simple ngunit makahulugan ang graduation at moving up ceremonies. Dapat walang labis na gastos, mamahaling kasuotan, o engrandeng venue, ang importante ay pahalagahan ang tagumpay ng mga mag-aaral.

Sa huli, ang pagtatapos ay hindi tungkol sa mga pulitiko o kaninong adbokasiya. Ito ay tungkol sa mga estudyanteng nagsikap, sa mga gurong nagtiyaga, at sa mga magulang na nagbigay ng suporta. Kaya’t mas nararapat na ang spotlight ay mapunta sa kanila at hindi sa mga nangangampanya.

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com