Safety tips para iwas-leptospirosis

ni Jersy L. Sanchez - @Life & Style| November 22, 2022

Karaniwang sakit ang leptospirosis tuwing tag-ulan.

Ang leptospirosis ay isang bacterial infection na nakukuha mula sa ihi ng mga hayop, partikular ang mga daga, aso o mga hayop sa bukid. Ayon sa mga eksperto, bagama’t hindi nagpapakita ng leptospirosis symptoms ang mga ito, posibleng may bakterya sa katawan ang mga hayop na ito.

Bilang paglilinaw, binigyang-diin ng eksperto na hindi sa lahat ng pagkakataon ay nakakamatay ang leptospirosis, ngunit maaaring bumalik ang sakit kahit gumaling na ang taong tinamaan nito.

Samantala, mararamdaman ang unang senyales ng leptospirosis sa loob ng dalawang linggo mula nang magkaroon ng contact sa bakterya. Narito ang iba’t ibang sintomas:

• Mataas na temperatura ng lagnat hanggang 40 degrees Celsius

• Sakit sa ulo

• Sakit sa kalamnan

• Paninilaw ng balat at mga mata

• Pagsusuka

• Pagdudumi

• Skin rashes

Paano naman gagamutin at maiiwasan ang sakit?

1. ANTIBIOTICS. Maaaring magamot ang leptospirosis sa pamamagitan ng antibiotics. Gayunman, may mga pagkakataong inirereseta ng mga doktor ang ibuprofen para sa lagnat at kirot ng kalamnan. Sa hindi malalang mga kaso, tumatagal ang sakit nang hanggang isang linggo, ngunit kung mas malala ang nararanasang mga sintomas, inirerekomendang kumonsulta sa doktor. Take note, posibleng makaranas ng kidney failure, meningitis o problema sa baga ang taong may malalang impeksyon.

2. IWASAN ANG KONTAMINADONG TUBIG. Huwag basta-bastang uminom ng tubig na galing sa gripo kung hindi siguradong malinis ito. Sey ng experts, maaaring pumasok ang leptospirosis sa body openings, kaya inirerekomenda rin na iwasang lumangoy o lumusong sa maruming tubig, partikular ang baha.

3. LUMAYO SA INFECTED NA HAYOP. Partikular ang mga daga at iba pang uri nito na pangunahing nagdadala ng bakterya. Gayundin, 20% ng mga kuneho sa kanlurang bahagi ng mundo ay posibleng nagdadala rin ng leptospirosis.

4. GUMAMIT NG BOTA ‘PAG LULUSONG SA BAHA. Huwag basta-bastang lumusong sa baha, lalo na kung may sugat sa binti at paa. Kung hindi maiiwasan, inirerekomendang gumamit ng bota dahil sa ganitong paraan, hindi papasok ang bakterya sa katawan, lalo na sa sugat sa binti o paa.

Samantala, dagdag pa ng mga eksperto, ang leptospirosis ay dala ng bacterium na tinatawag na Leptospira interrogans. Ang mga hayop na may dalang sakit ay mayroon ng naturang organism sa kanilang kidney at naipapasa sa pamamagitan ng ihi na napupunta sa tubig o lupa, at pumapasok naman ito sa mga sugat sa katawan. Gayundin, maaari itong maipasa sa ilong o bibig.

Hindi man tag-ulan, kailangan nating mag-ingat upang hindi tamaan ng naturang sakit.

Base sa datos ng Department of Health (DOH), tumaas nang 15% o katumbas ng 1,467 kaso ang naitala mula noong Enero hanggang Agosto 20, ngayong taon.

Kaya naman payo natin sa lahat, bantayan ang mga sintomas at ‘wag isawalang bahala ang anumang nararamdaman.

Gets mo?

Alamin: Iba’t ibang aktibidad na good sa mental health ng mga bata

ni Jersy L. Sanchez - @Life & Style| November 1, 2022

Bilang adults, nauunawaan natin ang kahalagahan ng mental health at kung paano ito nakakaapekto sa ating overall well-being.

Malaking bagay na naging aware at naging conscious ang marami tungkol sa mental health, kaya naman maganda rin na alam natin kung paano ito mapapanatiling maayos.

Gayunman, ayon sa mga eksperto, malaking bagay na maintindihan ng mga bagets kung bakit mahalaga ang mental health sa murang edad. Pero bago ang lahat, anu-ano ang mga aktibidad na nakakatulong sa mental health ng mga bata? Narito ang ilan:

1. LISTEN/CREATE MUSIC. Ayon sa mga eksperto, ang music ay “powerful outlet for emotions”, kaya naman inirerekomendang pakinggan ang paboritong kanta ni bagets para gumaan ang kanyang mood. Sa isang pag-aaral, ang pakikinig ng music ay nakakatulong upang ma-boost ang self-esteem, mabawasan ang social isolation, gayundin, nakakabawas ng depresyon at anxiety para sa mga teenager. Bukod sa nakakabawas ng depresyon at anxiety, ito rin ay nakakapagpaganda ng sleep quality at nakakatalas ng memorya.

2. PHYSICAL ACTIVITIES. Ang pag-e-ehersisyo ng bata sa murang edad ay mayroong long-term benefits, na mapapakinabangan sa kanilang pagtanda. Sa isang pag-aaral, ang dalawa at kalahating oras ng moderate exercise kada linggo ay nakakabawas nang halos 20% ng depression risk sa mga adults. Gayunman, kung hindi interesado ang bata sa pag-e-ehersisyo, maaaring subukan ang video games tulad ng Just Dance, Wii Sports, kung saan required mag-exercise para magkaroon ng score, gayundin ang dance parties, family games at yoga.

3. COLORING BOOKS. Knows n’yo ba kung bakit gumagamit ng coloring books para mag-unwind ang ilang adults? ‘Yan ay dahil ang pagpopokus sa pagkukulay ay nakakatulong upang magrelaks at ma-let go ang stressful thoughts. Gayunman, ang aktibidad na ito ay nakakatulong sa mga bata na ma-develop ang kanilang motor skills, creativity at concentration. Gayundin, nade-develop ang mindfulness o ang pagpopokus ng bata sa present moment at pagtanggap ng physical sensations, thoughts at feelings sa paligid.

Bukod sa pagkukulay, oks ding subukan ang pakikinig ng music o audiobook habang nagkukulay, pag-eksperimento sa mga scented crayons, glitter pens or markers at paggawa ng sariling crayons gamit ang mga putol o nasirang pangkulay.

4. BONDING WITH FURBABIES. Sa isang pag-aaral noong 2015, napag-alaman na ang mga batang may pet gaya ng aso ay may mababang level ng childhood anxiety kumpara sa mga walang alagang hayop. Sey ng experts, ang mga alagang hayop ay nakakatulong na mapalaki ang ‘social circle’ ng bata. Inirerekomenda rin ng mga eksperto na patulungin ang bata sa pag-aalaga ng hayop. Oks ding isama si bagets sa ‘daily walk’ ng inyong pet para magkaroon din siya ng physical activity.

5. NATURE. Ang pakikipag-bonding sa mga bata habang nasa labas ng bahay, partikular kapag malapit sa nature, ay isang paraan umano para ma-develop ang confidence at katapangan ni bagets, gayundin, ang kanyang social, emotional at physical skills. Sa panahon kasi ngayon, halos sa loob na lang ng bahay umiikot ang buhay ng mga bata habang tutok sa screen ng kanilang gadget at hindi nakakalaro nang harapan ang kanilang playmates.

Sey ng experts, ang bahagyang oras lamang ng pananatili sa nature ay isang paraan ng mindful meditation para sa bata. Oks din kung dadalhin sila sa park, mag-picnic o mamasyal sa mga zoo tuwing weekends.

Simple lang naman ang mga activities na ito, ‘di ba?

Kaya mga mommies at daddies, imbes na hayaang nakatutok sa gadget si bagets, subukan din ang mga nabanggit na aktibidad dahil for sure, makakatulong ito sa kanyang overall health, lalo na sa mental health.

Okie?

Alamin: Skills na makakatulong sa promotion

ni Jersy L. Sanchez - @Life & Style| October 10, 2022

Para sa iba, hindi sapat na “employed” lang, kumbaga, bukod sa pagkakaroon ng trabaho, may iba pa silang target, at ‘yan ay ang promotion. Marahil, sila ‘yung mga tipo ng empleyado na sobrang focused sa career at talagang looking forward sa professional growth.

Kaya naman, kung isa ka sa mga career man/woman na nagnanais ng promotion, narito ang mga skills na makakatulong sa iyo:

1. COMMUNICATION. Ang pagiging good communicator ay malaking advantage, anumang trabaho o saanmang industriya ka napabibilang. Paano ba magiging good communicator? Una, matuto tayong makinig nang hindi nakakaistorbo sa nagsasalita. ‘Yun bang, nakapokus ka sa sinasabi ng iyong kausap at hindi ka basta-bastang sasabat. Gayundin, kailangang maayos o positibo ang tono ng iyong pananalita at bigyang-pansin ang body language ng iyong kausap.

2. NEGOTIATION. For sure, may mga pagkakataong kailangan mong makipag-negotiate pagdating sa trabaho. Halimbawa, nasa sales industry ka, paano ka makakakuha ng mga kliyente? Siyempre, kailangan mong pakinggan at maintindihan ang mga gusto ng potential client mo at pagkatapos nito, maaari ka nang mag-propose ng mga solusyon o puwedeng gawin, kung saan pareho kayong magbe-benefit, kumbaga, win-win.

3. RELATIONSHIP BUILDING. Mahalagang magkaroon ng strong relationship sa iyong mga katrabaho. Ang tanong, paano naman ito magagawa? Una, tumulong ka sa kanila nang walang inaasahang kapalit. Paraan na rin ito para maging bahagi ka ng growth ng iba. Gayundin, maghanap ka ng common ground o interests at mula rito, for sure na magkakaroon kayo ng bonding, na magpapatibay ng inyong co-worker relationship.

4. POSITIVE ATTITUDE. Bagama’t alam natin na hindi maiiwasan ang toxic habits sa workplace gaya ng pagma-Marites at pagra-rant, hindi ito dapat makasanayang gawin. Bukod sa nakakasira ito ng imahe, baka sa kaka-rant mo ay nadadamay na ang iba mong workmates, to the point na nadi-discourage na silang magtrabaho. Para magkaroon ng magaan na vibes sa workplace, dapat panatilihin ang positibong ugali. Iwasang magreklamo at magsalita ng masama tungkol sa ibang tao dahil hindi naman ito parte ng iyong job description.

5. TEAMWORK. Napakahalaga ng teamwork sa isang workplace at kapag nakatapos kayo ng task, kung saan lahat ay nag-participate, make sure na mabibigyan ng credit o mapapahalagahan ang effort ng bawat isa. Huwag kang manghinayang na magbigay ng compliments sa iyong mga ka-team dahil for sure, malaking bagay ito para sa kanila.

6. CONFLICT RESOLUTION. Bagama’t hindi naiiwasan ang mga problema pagdating sa trabaho, ang tanong, paano mo sosolusyunan ang mga ito? Gayunman, magandang paraan na matukoy kung saan nagmula ang problema, pero ipinapayo na magpokus kung paano ito sosolusyunan, gayundin, kung paano ito maiiwasan sa future. Isa pa, isantabi ang sisihan at galit dahil hindi ito makakatulong. Kung ikaw naman ang may kasalanan o naging sanhi ng problema, be brave and be accountable at ‘wag kalimutang humingi ng tawad sa iyong mga naapektuhan.

7. TIME MANAGEMENT. Ito ang isa sa mga pinakamahalagang skill sa lahat ng trabaho at saanmang industriya. Kailangang alam mo kung ano ang mga bagay na dapat iprayoridad at dapat tutukan. Siyempre, dapat marunong ka ring tumanggi sa mga gawain na puwede namang tanggihan, lalo na kung hindi ito sakop ng iyong duties and responsibilities.

8. WORK ETHIC. Sa lahat ng pagkakataon, kailangan nating maging responsable, anumang klaseng trabaho o gaanuman kaliit na task ang nakaatang sa iyo. Kumbaga, dapat mag-commit sa nakatakdang deadline o sa mga napagkasunduang terms. Gayundin, iwasang isisi sa iba ang mga pagkakamali mo dahil posible itong ikapahamak ng iba.

Shoutout sa mga beshies nating super-sipag para ma-promote sa trabaho!

For sure, ginagawa n’yo ang lahat ng inyong makakaya to get that dream position, kaya bilang tulong sa inyo, make sure to take note sa mga skills na nabanggit sa itaas.

Bukod sa makakatulong ito para sa iyong career, for sure na may impact ito iyong personal growth.

Gets mo?