Epektib pampahaba ng buhay ang Metformin

ni Dr. / Atty. Erwin P. Erfe, M.D. - @Sabi ni Doc | June 18, 2022

Sa pagpatuloy ng ating serye kung paano mapahaba ang buhay (lifespan) at ang pagiging malusog na pangangatawan (healthspan), pag-usapan naman natin ang gamot na pamilyar ang marami na may sakit na diabetes. Ito ay ang metformin.

Ang metformin ay isa sa mga gamot na popular gamitin sa buong mundo. Ito ay nasa Model List of Essential Medicines ng World Health Organization, isang listahan ng pinaka-epektibo, safe at cost-effective na gamot.

Bukod sa pagiging epektibo, mura at safe na gamot sa sakit na Type 2 diabetes, ang metformin ay sikat din bilang “longevity pill” o gamot na nakapagpapahaba ng buhay.

May basehan nga ba ang popularidad ng metformin bilang longevity pill? Ayon kay Dr. David Sinclair, sa mga pag-aaral sa laboratoryo ni Dr. Rafael de Cabo sa National Institutes of Health sa Amerika, maaaring makapagpahaba ng buhay ang pag-inom ng low dose metformin. Bukod sa epekto nitong 6 na porsiyentong dagdag sa haba ng buhay ay napapababa rin nito ang cholesterol at nai-improve ang physical performance.

Ayon pa rin kay Dr. Sinclair, sa 26 na research studies, 25 dito ay nagpapakita ng pagbibigay-proteksyon ng metformin laban sa cancer at sa pag-aaral ng 41,000 indibidwal na nasa edad na 68 hanggang 81 na umiinom ng metformin, nabawasan ang likelihood ng pagkakaroon ng dementia, sakit sa puso, cancer, panghihina at depression. Nababawasan ng metformin hanggang 40 percent ang risk na magkaroon ng lung, colorectal, pancreatic at breast cancer.

Paano nga ba nagagawa ng metformin ang mga binanggit na epekto nito? Ayon kay Dr. Sinclair, ang epekto ng metformin ay katulad din ng epekto ng caloric restriction. Sa cellular level, ina-activate nito ang enzyme na AMPK at ang longevity protein na SIRT1. Ini-inhibit din nito ang cancer cell metabolism.

Gaano katagal ang pag-inom ng metformin bago makita ang epekto nito? Ayon kay Dr. Sinclair, sa maliit na study, na-reverse ng metformin ang DNA methylation age ng blood cells sa loob lamang ng isang linggo sampung oras lamang matapos uminom ng metformin. Ngunit kinakailangan pa ang pag-aaral sa mas maraming indibidwal upang malaman kung gaano kabilis makikita ang anti-aging effect ng metformin.

Sa ngayon ay patuloy ang pag-aaral ng mga scientists, tulad ni Dr. David Sinclair ng Harvard Medical School at ni Dr. Nir Barzilai ng Albert Einstein College of Medicine tungkol sa aging at epekto ng metformin sa ating pagtanda. Positibo ang mga nasabing scientists na darating din sa madaling panahon na ang pagtanda (aging) ay ikokonsidera na bilang “treatable disease” at ang metformin ang gamot dito.

Ipagpapatuloy natin ang serye ng mga pamamaraan ayon sa mga scientific research kung paano mapahaba ang ating lifespan at healthspan sa mga susunod pa na artikulo. Ipagpatuloy n’yo lamang ang inyong pagsubaybay.

---

Maraming Salamat sa inyong pagliham sa Sabi ni Doc at nawa’y magpatuloy sa pagbuti ang inyong kalusugan. Kung may mga katanungan pa, mag-email lamang sa Sabi ni Doc sa e-mail address na erwin.erfe@gmail.com o sa doc.bulgar@gmail.com

Paraan para makontrol ang pagtaas ng blood sugar

ni Dr. / Atty. Erwin P. Erfe, M.D. - @Sabi ni Doc | June 16, 2022

Matapos natin talakayin ang kahalagahan ng “periodic caloric restriction” o karaniwang popular na tinatawag na “intermittent fasting” at ang pagbabawas o pag-iwas sa pagkain ng karne, partikular ang red meat, ipagpatuloy nating suriin ang siyensya tungkol sa pagpapahaba ng ating “healthspan”.

Nakita natin sa nakaraang artikulo ang importansya ng siyensya ng protina kung saan ang pag-iwas sa ilang klase ng amino acids, tulad ng methionine, na nakapagpapahaba ng ating buhay, bukod sa ito ay makatutulong sa ating mabilis na pagpayat at pagbaba ng blood sugar. Malinaw na hindi lang ang pagkain ng carbohydrates ang magpapataas ng ating blood sugar levels, gayundin ang pagkain ng karne. Ang isang uri ng protina ay ang mga branched-chain amino acids, tulad ng leucine, isoleucine at valine.

Ayon sa pag-aaral, makakaapekto ang mga ito sa haba ng ating buhay dahil ito ay nakaka-activate ng mTOR. Matatandaang mula sa talakayan natin sa nakaraang artikulo na upang mapahaba ang buhay, kinakailangang ma-inhibit ang mTOR. Ang pagbabawas ng pagkain ng mga protina na naglalaman ng maraming branched-chain amino acids, tulad ng manok, isda at itlog, ayon kay Dr. David Sinclair, nakatutulong sa pag-improve ng ating metabolic health. Sa mga animal studies, nakitang ang pagtanggal ng branched-chain amino acid na Leucine sa diet ay nagpababa ng blood sugar.

Makikita natin na mula sa mga pag-aaral ng protina at epekto nito sa ating katawan, na ang paglipat mula sa pagkain ng protina galing sa karne papunta sa pagkain ng protina mula sa gulay ay makabubuti sa ating katawan, makaiiwas sa sakit sa puso at cancer at paghaba ng ating buhay. May advantages ang vegetable proteins (protina galing sa gulay). Bukod sa ito ay nag-i-inhibit ng mTOR (na nagpapahaba ng ating buhay), mababa rin ito sa calories at mayaman sa mga anti-oxidants (polyphenols).

Napag-alaman natin sa maraming scientific research na ang exercise ay nakatutulong upang mag-improve ang ating lung at heart health. Nakatutulong din ito na lumaki at lumakas ang ating mga muscles. Bukod sa mga nabanggit na epekto nito sa ating katawan ay may nakita pa ang mga research scientists na napakahalagang epekto nito – sa ating genes.

Ayon kay Dr. David Sinclair, sa pag-aaral na ginawa sa tulong ng Center for Disease Control (CDC) ng Amerika at inilathala noong 2017, ang indibidwal na nag-e-exercise ng 30 minutes, limang araw sa loob ng isang linggo ay may telomeres na mas bata ng sampung taon kumpara sa mga indibidwal na hindi nag-e-exercise. Ang telomeres ay parte ng ating mga genes na umiiksi habang tayo ay tumatanda. Ito ang dahilan kung bakit ito ay naging “marker” na ng ating pagtanda. Dahil sa epektong ito ng exercise at the cellular level (sa ating telomeres) kaya kinokonsider ng marami na ang exercise ay sikreto na nagpapabata (secret of youth).

Ilang minuto nga ba ng exercise ang kinakailangan natin gawin araw-araw upang makatulong ito sa pag-iwas sa sakit at paghaba ng buhay? Ayon sa pag-aaral ang pag-e-exercise ng 15 minuto araw araw ay makababawas ng 40 percent sa pagkamatay sa heart attack at pagbawas ng 45 percent sa all-cause mortality.

Ipagpapatuloy natin ang serye ng mga pamamaraan ayon sa mga scientific research kung paano mapahaba ang ating lifespan at healthspan sa mga susunod pa na artikulo. Ipagpatuloy lamang ang inyong pagsubaybay.

---

Maraming Salamat sa inyong pagliham sa Sabi ni Doc at nawa’y magpatuloy sa pagbuti ang inyong kalusugan. Kung may mga katanungan pa, mag-email lamang sa Sabi ni Doc sa e-mail address na erwin.erfe@gmail.com o sa doc.bulgar@gmail.com

Pag-iwas sa ‘red meat’, nakakapagpahaba ng buhay

ni Dr. / Atty. Erwin P. Erfe, M.D. - @Sabi ni Doc | June 14, 2022

Sa ating nakaraang artikulo sa serye tungkol sa mga paraan kung paano mapahaba ang ating buhay (lifespan) at ang ating “healthspan” ay pinag-usapan natin ang pamamaraang tinatawag ng mga scientists na “periodic caloric restriction” o sa termino ng layman ay “intermittent fasting”.

Ayon sa research ng mga longevity scientists, magkakaiba ang epektibong pamamaraan upang magawa ang intermittent fasting. Ang isa ay tinatawag na “16:8 diet”, kung saan umiiwas kumain ng almusal at kakain na lamang sa tanghalian at hapunan.

Ang isa pang epektibong paraan ay ang “5:2 diet”, kung saan babawasan ang iyong kakainin sa 75% lamang ng iyong karaniwang kinakain sa araw-araw, dalawang araw sa loob ng isang linggo. Sa natitirang limang araw ay normal ang dami ng iyong kinakain.

Isa pa na kaparaanan ay mag-fasting ilang araw sa isang linggo o mag-fasting ng isang buong linggo at gawin ito every three months.

Marami pang ibang klase ng periodic caloric restriction o fasting na nairekomenda na ng mga longevity scientists. Ang common denominator dito ay ang pagbabawas ng kinakain. Siguraduhin lamang na kumpleto ang sustansya ng mga kinakain upang hindi mauwi sa malnutrition. Maaari rin uminom ng mga supplements, tulad ng multivitamins o minerals habang nagpa-fasting.

Ngayong napag-uusapan natin ang sustansiya, talakayin natin ang topic ng protina at ang building blocks nito, ang amino acids. Bagama’t kailangan ng ating katawan ang protina, ang pagkain ng labis na protina galing sa hayop (animal-based protein diet) ay makakasama sa ating katawan. Ayon kay Dr. David Sinclair, ayon sa mga pag-aaral, ito ay magdudulot ng mataas na mortality dahil sa mga cardiovascular diseases at cancer na maaaring idulot nito. Marami na ring pag-aaral ayon kay Dr. Sinclair, na nagsasabi na ang mga hotdogs, sausage, ham at bacon ay carcinogenic at maaaring magdulot ng colorectal, pancreatic at prostate cancer.

Ayon kay Dr. Sinclair, ang red meat o karne galing sa baka, baboy at kambing ay naglalaman ng carnitine. Ito ay nako-convert sa ating bituka sa trimethylamine N-oxide o TMAO, isang chemical na maaaring maging dahilan ng sakit sa puso. Maaari pa rin tayong kumain ng red meat ngunit kinakailangang balanse ang ating mga kinakain at naglalaman ng gulay, isda at karne.

Ayon kay Dr. Sinclair, kung papalitan lamang natin ang protina na galing sa hayop ng protina galing sa gulay ay mapapababa natin ang pagkamatay ng dahil sa iba’t ibang sakit (all-cause mortality). Hindi dapat mag-alala dahil lahat ng amino acids na laman ng protina galing sa hayop ay makikita rin sa protina galing sa gulay.

Isa pang paraan na mapahaba ang ating buhay gamit ang kaalaman sa protina ay ang pagbabawas ng pagkain ng karne at dairy. Ayon sa mga scientific studies, ang pagbabawas ng pagkain ng protina ay nagpapahaba ng buhay. Ito ay dahil sa enzyme na tinatawag na mTOR. Kung kaunti lamang ang kinakain nating protina ay ini-inhibit nito ang mTOR at dahil dito ay mas gumagana ang pag-recycle ng ating katawan ng nasirang cells at mga nasirang protina. Ang pag-recycle na ito ay tinatawag na autophagy. Ayon sa mga pag-aaral ay nakatutulong ito upang palakasin ang ating katawan laban sa sakit at pinahahaba ang ating buhay.

Sa pag-aaral ng mga scientists sa University of Michigan at Harvard Medical School ay nakita nila ang koneksyon ng pagbawas ng pagkain ng amino acid na Methionine, na makikita sa karne ng baka, manok, baboy at sa itlog, sa paghaba ng buhay. Ayon sa kanila, maaaring humaba ang buhay ng 20 porsyento at mas mabilis pumayat kung babawasan lamang ang pagkain ng karne (na naglalaman ng Methionine).

Abangan ang susunod na bahagi ng ating serye tungkol sa mga advice ni Harvard professor Dr. David Sinclair kung papaano humaba ang ating buhay.

---

Maraming Salamat sa inyong pagliham sa Sabi ni Doc at nawa’y magpatuloy sa pagbuti ang inyong kalusugan. Kung may mga katanungan pa, mag-email lamang sa Sabi ni Doc sa e-mail address na erwin.erfe@gmail.com o sa doc.bulgar@gmail.com