3 beses naturukan... Masiglang 15-anyos, sumakit ang ulo at tiyan, nagsuka, paulit-ulit

nag-seizure bago namatay sa Dengvaxia.

ni Atty. Persida Rueda-Acosta - @Daing mula sa hukay | August 27, 2021

Ang mga atletang Pilipino na kumatawan sa Pilipinas sa nakaraang Olympic Games sa Tokyo, lalo na ang naging mga premyado sa kanila tulad ni Hidilyn Diaz ay nagbigay ng karangalan sa ating bansa. Nag-uumapaw ding kasiyahan ang hatid nila sa sambayanang Pilipino sa panahon ng pandemya. Sina G. Edwin at Gng. Marlina Serrano ng Binangonan, Rizal ay tiyak na kaisa sa tuwa at pasasalamat na nadama nating lahat sa tagumpay ng nasabing mga manlalaro. Gayunman, marahil ay labis din silang nalungkot dahil may pinakamamahal silang atleta na nagpapaalala sa kanila ng sakit at lumbay sa buhay. Anila, “Kasama sana siya sa koponan ng kanilang eskuwelahan na maglalaro ng volleyball, pero namatay na siya.” Ang tinutukoy nila ay ang anak nilang si Princess Edralyn Serrano.

Si Princess Edralyn, 15, na namatay noong Agosto 5, 2018 ang ika-78 sa mga naturukan ng Dengvaxia na nakaranas ng sintomas na kasama sa common pattern of four serious adverse effects (anaphylactic allergic reaction, viscerotropism (pamamaga, paglaki at pagdurugo ng laman-loob), neurotropism (pamamaga at pagdurugo ng utak), and increase in severity of dengue disease) consistent sa Sanofi Declaration of Four (4) Identified and Expected Risks in its Submission for Authorization sa Food and Drug Administration (FDA) {22 Disyembre 2015} — na sumailalim sa forensic examination ng PAO Forensic Team, pagkatapos hilingin ng kanilang mga pamilya. Siya ay tatlong beses naturukan ng Dengvaxia, una noong Hunyo 16, 2016; pangalawa noong Disyembre 15, 2016; at pangatlo noong Hunyo 9, 2017. Naganap ang pagbabakuna sa dati niyang paaralan sa Binangonan, Rizal. Anang mag-asawang Serrano,

“Ang aming anak ay masayahin, masigla at malusog na bata. Mahilig siya sa sports, masipag mag-aral at may mataas na pangarap sa buhay. Kailanman ay hindi siya nadala sa ospital dahil sa malubhang karamdaman, maliban lamang nitong kamakailan lang kung saan siya ay nagkaroon ng malubhang sakit na nagdulot ng kanyang biglaang pagpanaw. Matapos siyang maturukan ng panghuling bakuna kontra dengue ay biglang nagbago ang estado ng kanyang kalusugan.”

Noong pangalawang linggo ng Hulyo 2017, nagkaroon siya ng pamamantal sa mukha at leeg, sinat at pananakit ng ulo at tiyan. Noong unang linggo ng Hulyo 2018, sumakit ang kanyang ngipin at nagdurugo ito. Narito ang iba’t ibang sintomas na naramdaman ni Princess Edralyn:

• Hulyo 17 - Nagkalagnat siya, sumakit din ang kanyang ulo at tiyan na sinabayan ng pagsusuka ng kulay berde at dilaw na likido na nagtagal nang magdamag. Pinainom siya ng paracetamol ngunit hindi bumuti ang kanyang kalagayan.

• Hulyo 18 at 19 - Lalong tumaas ang kanyang lagnat. Pagsapit ng tanghali, nawala siya sa sarili at kung anu-ano ang sinasabi. Kapag kinakausap siya ay hindi na siya sumasagot at nakatirik lamang ang kanyang mga mata. Siya ay nag-seizure, hindi maigalaw ang leeg at nawalan ng malay. Isinugod siya sa isang ospital sa Binangonan, Rizal bandang ala-1:00 ng hapon. Muli siyang nagka-seizure at nanigas ang kanyang leeg. Dahil hindi sapat ang pasilidad ng nasabing ospital, inilipat siya sa isang ospital sa Quezon City noong Hulyo 19, 2018 nang alas-12:00 ng tanghali. Agad siyang dinala sa ICU at isinailalim sa laboratory tests at siya ay kinabitan ng NGT. Dahil hirap siyang huminga, siya ay in-intubate. Nakadilat lang ang kanyang mga mata at hindi ito nagre-respond. Nanatili siya sa ICU at hindi pa rin siya nakakakilala at tirik ang kanyang mga mata.

• Hulyo 22 - Nag-umpisa na niyang maigalaw ang kanyang katawan kapag tumutugon sa tuwing kinakausap siya. Sa mga sumunod na araw, naging madalas ang hirap niya sa paghinga.

• Hulyo 26 - Muli siyang in-intubate, naging iritable rin siya at nag-seizure. Dahil nahihirapan siya sa tuwing humihinga, siya ay na-suction at may lumabas na dugo at plema. Bumuti naman ang kanyang kalagayan nang mga sumunod na araw maliban lamang sa reklamo niyang hirap sa paghinga.

Noong Agosto 4 at 5, 2018 ang naging mga kritikal na sandali sa buhay ni Princess Edralyn. Narito ang mga kaugnay na detalye:

• Agosto 4, umaga - Nag-umpisang mamaga ang kanyang kaliwang leeg at sumunod ang kanang leeg. Pagsapit ng hapon, namaga ang kanyang dibdib at ang pamamaga ay umakyat na sa kanyang mukha.

• Agosto 5, alas-10:00 ng umaga - Nahirapan siya sa paghinga. Nag-agaw buhay na siya at sinubukang i-revive, pero pagsapit ng alas-3:00 ng hapon ay tuluyan na siyang pumanaw. Sabi ng kanyang mga magulang, “Ayon sa Certificate of Death ni Princess Edralyn, ang sanhi ng kanyang hindi inaasahang pagpanaw ay Multiple Organ Dysfunction Syndrome (Cardiovascular Dysfunction; Acute Liver Injury), (Immediate Cause); Sepsis (Antecedent Cause); “Pneumonia Severe” (Underlying Cause); “Tuberculosis Meningitis Stage III” (Other Significant Conditions Contributing To Death).”

Ayon pa sa kanila, “Napakasakit ng biglang pagpanaw ng aming anak. Nakapagtataka na matapos niyang maturukan ng Dengvaxia ay biglang nagbago ang estado ng kanyang kalusugan. Ito ay sa kabila ng sinasabi nilang ang Dengvaxia vaccine na itinurok sa aming anak ay makapagbibigay ng proteksiyon sa kanya. Naging pabaya ang mga taong gumawa ng pagbabakunang ito dahil hindi nila ipinaliwanag kung ano ang maaaring maging epekto ng bakuna sa kalusugan ng aming anak, kaya naman kami ay napagkaitan ng oportunidad para malaman kung ano ang maaaring idulot nito sa kalusugan niya.”

Ipinagtapat ni G. Serrano sa aming tanggapan ito, “Inalok ako sa ospital na isailalim sa autopsy ang aming anak dahil alam nilang naturukan siya ng Dengvaxia pero hindi ako pumayag.” Kaugnay nito, sa PAO Forensic Team niya ipinagkatiwala ang pagsusuri sa mga labi ni Princess Edralyn. Bahagi ito ng pagnanais nilang malaman ang katotohanan sa pagkamatay ng kanilang anak. Ang legal na aspeto naman nito ay inilapit nila sa inyong lingkod na ngayon ay aming inilalaban ng mga kasamahan kong public attorneys sa hukuman.

Sinasabing pneumonia ang cause of death... PAMILYA NG 14-ANYOS NA DENGVAXIA VACCINEE, NANINIWALANG

BAKUNA ANG IKINAMATAY NG ANAK

ni Atty. Persida Rueda-Acosta - @Daing mula sa hukay | August 20, 2021

Ang kirot sa katawan, bagama’t bahagya lamang nararamdaman, kung paulit-ulit naman ay nararapat lamang na hindi isawalambahala. Marahil, ito ay nagpapahiwatig ng karamdaman na kailangang inuman ng gamot at/o dapat isailalim sa kaukulang pagsusuri. Pagkaraan nito at bumuti na ang kalagayan ng katawan at kalusugan, kasiyahan at luwag ng kalooban ang dulot sa taong dating nakararanas ng sakit. Sa pamilya Gelotin ng Cavite, ang simpleng sakit ng ulo ng isang mahal nila sa buhay na si Elizabeth Gelotin ay binigyang-pansin naman kaagad. Bagama’t bumuti ang pakiramdam ni Elizabeth, ang pananakit ng kanyang ulo ay naulit, nagdulot sa kanya ng matinding sakit at isa sa mga sintomas ng naging malubha niyang kalagayan na humantong sa kanyang kamatayan. Ito ang trahedya na patuloy na iniinda ng naulila niyang pamilya.

Si Elizabeth, 14, na namatay noong Agosto 1, 2018, ang ika-77 sa mga naturukan ng Dengvaxia na nakaranas ng sintomas na kasama sa common pattern of four serious adverse effects (anaphylactic allergic reaction, viscerotropism (pamamaga, paglaki at pagdurugo ng laman-loob), neurotropism (pamamaga at pagdurugo ng utak) and increase in severity of dengue disease) consistent sa Sanofi Declaration of Four (4) Identified and Expected Risks in its Submission for Authorization sa Food and Drug Administration (FDA) {22 Disyembre 2015} — na sumailalim sa forensic examination ng PAO Forensic Team, pagkatapos hilingin ng kanilang mga pamilya. Si Elizabeth ay naturukan ng Dengvaxia sa kanilang paaralan sa Masbate noong kalagitnaan ng taong 2017. Siya at ang kanyang kapatid na si Oliver ay iniwan ng kanilang ina na si Gng. Isabel Gelotin sa pangangalaga ng kanilang Ate Aiza Gelotin Sumangit, panganay ni Aling Isabel. Habang naroon ang nasabing magkakapatid, sina Aling Isabel, ang asawa nito at iba pang mga anak ay nakatira sa Cavite mula noong June 2016. Narito ang bahagi ng salaysay ni Aiza hinggil sa pagkakaturok ng naturang bakuna kay Elizabeth:

“Nagwawalis ako noon kaya hindi ko masyadong nabigyang-pansin ang sinabi ni Elizabeth. Wala diumano silang pasok ng hapon na ‘yun dahil sa nasabing pagtuturok ng bakuna kontra dengue. Pagkabalik ni Elizabeth sa bahay, sinabihan akong naturukan siya. Ikinatuwa ko naman na nabakunahan siya kontra dengue dahil alam kong maganda naman ang mabigyan ng bakuna dahil ang mismong mga anak ko ay pinabakunahan ko ng BCG at kontra sa tigdas. Wala naman din kaming nababalitaan pa hinggil sa bakuna kontra dengue dahil wala naman kaming TV sa Masbate kung saan kami nakatira noon nina Elizabeth. Nitong taon lamang, sinabihan kami ng isa naming tiyuhin na huwag kaming basta magpapaturok ng bakuna kontra dengue dahil madaming namamatay ayon sa balita. Noon ko na naalala ang sinabi ng aking kapatid na siya ay naturukan kontra dengue.”

Kinabahan si Aiza sa naalala niyang ‘yun kaya inobserbahan niya si Elizabeth at wala naman diumano siyang kakaibang napansin sa huli. Subalit, noong Mayo at Agosto 2018 ay naganap ang mapait na pangyayari kay Elizabeth na nagsimula lamang sa sakit ng ulo. Narito ang kaugnay na mga detalye:

• Mayo 20 - Kagagaling lang ni Elizabeth mula sa Masbate; nagreklamo siyang masakit ang kanyang ulo. Masakit din diumano ang kanyang leeg, pinainom siya ng gamot ni Aling Isabel at bumuti naman ang kanyang nararamdaman.

• Huling linggo ng Mayo - Inubo si Elizabeth at may inilalabas siyang plema na kulay dilaw. Bahagyang bumuti ang kanyang kalusugan pagkatapos siyang painumin ng ng herbal bilang gamot.

• Agosto 1, alas-6:00 ng umaga - Nagpapadyak siya dahil sa reklamong labis na pananakit ng kanyang ulo. Iniwan siya ni Aling Isabel upang ipaghanda ng pagkain para painumin ng gamot pagkatapos kumain. Subalit, laking-gulat ni Aling Isabel nang makita niyang nakahandusay na si Elizabeth sa sahig na walang malay. Ani Aling Isabel, “Nangingitim ang paligid ng kanyang mga labi at may bumubulang likido na lumalabas sa kanyang bibig. Kaya agad namin siyang itinakbo sa ospital.” Pagkarating nila sa ospital ng alas-8:30 ng umaga nang araw na ‘yun ay nangingitim na si Elizabeth. Sinabihan ang kanyang pamilya na siya ay pumanaw na bago pa makarating sa ospital. Sinabihan ng doktor sina Aling Isabel na may napansin siyang mga turuk-turok sa kamay ni Elizabeth. Ayon sa kanyang Certificate of Death, ang sanhi ng kanyang hindi inaasahang pagpanaw ay Pneumonia (Immediate Cause). Ani Aling Isabel sa pagkamatay ng kanyang anak,

“Napakasakit para sa amin ang biglang pagpanaw ni Elizabeth na isang masigla at malusog na bata. Kaya nakapagtataka ang biglaan niyang pagpanaw. Wala namang ibang naiturok sa kanyang katawan kundi ang sinasabi niyang bakuna kontra dengue.

“Naging pabaya ang mga taong gumawa ng pagtuturok ng bakunang ito kay Elizabeth at ng iba pang mga bata. Hindi nila ipinaalam sa amin ang tungkol sa nasabing pagbabakuna. Hindi rin nila ipinaliwanag kung ano ang maaaring maging epekto ng bakuna sa kalusugan ni Elizabeth, kaya naman kami ay napagkaitan ng oportunidad para malaman kung ano ang maaaring idulot nito sa kalusugan niya. Kung hindi nabakunahan si Elizabeth ay nabubuhay pa sana siya ngayon, kaya kinakailangang may managot sa naging kapabayaan ng mga taong nagbakuna sa kanya.”

Dahil sa pagnanais nilang may managot sa kamatayan ni Elizabeth, ang pamilya Gelotin ay lumapit sa Public Attorney’s Office. Ang inyong lingkod, mga kasamang public attorneys at forensic doctors sa kasong ito ay ginagawa ang lahat nang naaayon sa batas at aming mandato upang ang naganap na sinasabing kapabayaan kay Elizabeth ay mabigyan ng katarungan. Ang nangyari kay Elizabeth ay nangyari rin sa katulad niyang mga biktima.

Nawa ang ganitong mga insidente, lalo na sa bata at kabataan ay matuldukan ng katarungan.

Doble-pahirap at takot sa naiwanang pamilya... Kapatid ng 14-anyos na namatay sa Dengvaxia,

nakararanas na ng parehong sintomas.

ni Atty. Persida Rueda-Acosta - @Daing mula sa hukay | August 13, 2021

Kambal na dagok ng tadhana ang nararanasan ng pamilya Guerra ng Las Piñas City. Dalawang biktima na umaasa ng hustisya. Hindi pa man nabibigyan ng katarungan ang isang miyembro ng kanilang pamilya na yumao na ay matinding paghihirap ng damdamin din ang kanilang inaabot sa pag-aalala sa isa pang mahal nila sa buhay. Labis-labis ang kalungkutan ng pamilya Guerra, lalo na ang ilaw ng kanilang tahanan na si Gng. Sonia Guerra dahil sa sinapit ng kanyang mga anak na sina Shiela Mae Guerra at Carlo Guerra.

Si Shiela Mae, 14-anyos, na namatay noong Agosto 1, 2018, ang ika-76 sa mga naturukan ng Dengvaxia na nakaranas ng sintomas na kasama sa common pattern of four serious adverse effects (anaphylactic allergic reaction, viscerotropism (pamamaga, paglaki at pagdurugo ng laman-loob), neurotropism (pamamaga at pagdurugo ng utak), and increase in severity of dengue disease) consistent sa Sanofi Declaration of Four (4) Identified and Expected Risks in its Submission for Authorization sa Food and Drug Administration (FDA) {22 Disyembre 2015} — na sumailalim sa forensic examination ng PAO Forensic Team, pagkatapos hilingin ng kanilang mga pamilya.

Siya ay isang beses nabakunahan ng Dengvaxia vaccine sa kanilang eskuwelahan sa Las Piñas noong Nobyembre 28, 2017. Gayundin, ani Gng. Sonia Guerra, “Ang aking anak na si Carlo Guerra ay naturukan din ng nasabing bakuna sa kanyang paaralan sa Las Piñas.” Noong Hulyo 15, 2018, nagkalagnat si Shiela Mae, pinainom siya ng paracetamol at bahagyang bumuti ang kanyang kondisyon. Nanakit ang kanyang ulo; para rin siyang nasusuka, nahirapan sa paghinga at nanakit ang ibabang bahagi ng kanyang katawan. Noong Hulyo 16, 2018, matapos niyang manggaling sa paaralan ay muli siyang nagkaroon ng mataas na lagnat, hirap sa paghinga at pagsusuka ng laway. Naging pabalik-balik ang kanyang lagnat sa mga sumunod na araw.

Mula Hulyo 19 hanggang 22, 2018, at Hulyo 30 hanggang 31, 2018 ay nadagdagan pa ang mga nararamdaman ni Shiela Mae. Narito ang kaugnay na mga detalye:

• Hulyo 19 - Alas-5:00 ng hapon, dinala sa isang ospital sa Las Piñas si Shiela Mae at isinailalaim siya sa iba’t ibang pagsusuri. Ani Aling Sonia, “Dahil napag-alaman nilang naturukan ng Dengvaxia ang aking anak, hindi kami pinagbayad ng ospital sa laboratory tests.” Matapos ang laboratory tests, ni-refer sila sa isang ospital sa Muntinlupa City, alas-10:00 ng gabi at muli silang inilipat sa ibang ospital sa Las Piñas City.

• Hulyo 20 - Pabalik-balik pa rin ang kanyang lagnat at nakaranas ng pagsusuka. Si Shiela Mae ay isinailalim sa x-ray, at isinailalim sa ultrasound ang kanyang tiyan.

• Hulyo 21 - Alas-4:00 ng hapon, inilabas ng ospital si Shiela Mae dahil sinabihan si Aling Sonia ng doktor na maayos na ang kanyang anak. Ngunit sabi ni Aling Sonia, “Naramdaman ko pa rin na mainit ang katawan ng aking anak.”

• Hulyo 22 - Alas-7:00 ng umaga, muli siyang ibinalik sa pinagdalhang ospital sa Muntinlupa City; muli siyang nilagnat at may ubo rin siya. Inobserbahan siya ng ilang oras at pagsapit ng alas-6:00 ng gabi, inuwi na siya. Si Shiela Mae ay niresetahan ng mga gamot at bumuti naman ang kanyang kalagayan.

• Hulyo 30 - Pumunta sila sa isang ospital sa Las Piñas para sa kanyang follow-up check-up. Ani Aling Sonia, “Maayos naman ang aking anak bukod sa pagrereklamo niya ng pananakit sa ibabang bahagi ng kanyang katawan.”

• Hulyo 31 - Alas-5:00 ng madaling-araw, nagtae ng dugo si Shiela Mae. Ani Aling Sonia, “Ang tae ng aming anak ay kombinasyon ng fresh, parang jelly at itim na dumi at dugo. Dalawang beses nagtae ng ganu’n ang aking anak.” Kaya siya ay isinugod sa isang ospital sa Las Piñas bandang alas-7:00 ng umaga. Ani Aling Sonia, “Nagtae siya ng dugo na may isang tabo ang dami. Tuloy-tuloy ang paglabas ng dugo sa kanyang puwet.” Alas-4:00 ng hapon, inilipat sa isang ospital sa Maynila si Shiela Mae. Habang lulan ng ambulansiya, walang tigil ang pagtatae niya ng dugo. Pagdating doon, in-intubate si Shiela Mae at nahihirapan na siyang umintindi ng mga salita. Nagpupumiglas siya kaya itinali rin ang kanyang mga kamay. Dagdag pa ni Aling Sonia, “Hindi tumigil ang pagtagas ng dugo mula sa puwetan ng aking anak.”

Noong Agosto 1, 2018, binawian ng buhay si Shiela Mae at alas-5:00 ng madaling-araw nang araw na ‘yun ay bumagsak ang blood pressure niya sa 70/25 at napakataas ng lagnat niya. Sabi ng doktor, kritikal na ang lagay ni Shiela Mae at anumang oras ay baka mamatay na siya. Pagsapit ng alas-2:45 ng hapon ay tuluyan nang pumanaw si Shiela Mae.

Narito ang pahayag ni Aling Sonia sa pagkamatay ni Shiela Mae:

“Naging pabaya ang mga taong gumawa ng pagbabakuna ng Dengvaxia. Hindi nila ipinaliwanag kung ano ang maaaring maging epekto ng nasabing bakuna sa kalusugan ng aking anak, kaya naman ako ay napagkaitan ng oportunidad para malaman kung ano ang maaaring idulot nito sa kalusugan niya. Kung hindi nabakunahan si Shiela Mae ay nabubuhay pa sana siya ngayon kaya kinakailangan g may managot sa naging kapabayaan ng mga taong nagbakuna sa aking anak.”

Sa pamilya Guerra, hindi lamang ang dinanas ng yumaong si Shiela Mae ang tila bangungot na gumagambala sa kanila kundi pati na rin ang pinagdaraanan ngayon ng kapatid nitong si Carlo. Ani Aling Sonia, “Kasama pa sa pagdadalamhati ko kay Shiela Mae ay ang pag-aalala ko para sa kalusugan ng aking isa pang anak. Nakararanas na rin ng pagtatae ng dugo ang anak kong ito.”

Kami sa Public Attorney’s Office, ganundin ang PAO Forensic Team na hiningan ng tulong ng pamilya Guerra ay sinasamahan sila sa kanilang laban pangkatarungan sa abot ng aming makakaya.