12-anyos, sumakit ang ulo, hirap huminga at lumaki ang puso bago namatay sa Dengvaxia

ni Atty. Persida Rueda-Acosta - @Daing mula sa hukay | January 14, 2022

Ang Barangay Health Workers (BHW) ay kabilang sa grupo ng mga tao sa komunidad na sadyang pinagkakatiwalaan ng mamamayan.

Subalit dahil sa Dengvaxia, may mga magulang ng mga biktima na may hindi magandang naaalala sa kanila. Kabilang dito sina Mang Raymond Ancheta at Aling Ma. Cecilia Torres ng Mandaluyong City, mga magulang ni King Martin Luther Ancheta. Ani Mang Raymond:

“Sinabi ng health worker ng barangay na ang priority sa pagtuturok ng nasabing bakuna ay ang mga batang hindi pa nadadapuan ng dengue. Ito ay maliwanag na taliwas sa sinasabi ng mga eksperto na ang Dengvaxia vaccine ay para sa mga nadapuan na ng dengue.”

Gayunman, dahil walang naganap na maayos na pagpapaliwanag tungkol sa nasabing bakuna at kung ano ang epekto nito mula sa mga nakatataas na awtoridad, hindi natin tuluyang maipasa ang sisi sa mga BHWs ang naganap na trahedya dahil sila rin ay kulang sa kaalaman at kasanayan.

Si King Martin Luther, 12, ay namatay noong Oktubre 10, 2018. Siya ang ika-96 sa mga naturukan ng Dengvaxia na nakaranas ng sintomas na kasama sa common pattern of four serious adverse effects (anaphylactic allergic reaction, viscerotropism (pamamaga, paglaki at pagdurugo ng laman-loob), neurotropism (pamamaga at pagdurugo ng utak), and increase in severity of dengue disease) na sumasang-ayon sa Sanofi Declaration of Four (4) Identified and Expected Risks in its Submission for Authorization sa Food and Drug Administration (FDA) {22 Disyembre 2015} — na sumailalim sa forensic examination ng PAO Forensic Team, pagkatapos hilingin ng kanilang mga pamilya. Si King Martin Luther ay naturukan ng Dengvaxia noong Nobyembre 30, 2017 sa health center sa kanilang lugar. Sabi ng kanyang mga magulang sa kanilang, “Siya ay aktibo, masayahin, masigla at malusog na bata bago siya mabakunahan ng Dengvaxia. Maganda ang kanyang pangangatawan at may masayang disposisyon. Ngunit noong mga nakaraang buwan matapos siyang mabakunahan kontra-dengue ay nagbago ang kanyang kalusugan.”

Ikalawang linggo ng Disyembre 2017 nang mag-umpisa siyang makaranas ng pagkahilo, pananakit ng ulo tuwing umaga at pananakit ng tiyan. Siya rin ay namumutla at pabalik-balik ang mga nararamdaman niyang ito. Noong ikalawang linggo ng Enero 2018, nag-umpisang maglabasan ang mga pasa sa kanyang katawan. Hindi rin nawala ang pananakit ng kanyang ulo at pagkahilo. Noong Pebrero 2018, napapadalas na ang pananakit ng ulo, batok at mga mata niya, at siya rin ay nagsusuka. Ang mga nararamdaman niyang ito ay nagpatuloy sa mga sumunod na buwan. Inakala ng mga magulang niya na ang nararamdaman niya ay dala lamang ng madalas na paglalaro ng computer at paggamit ng cellphone. Noong ikalawang linggo ng Hulyo 2018, napansin ng kanyang mga magulang na mabilis siyang mapagod. Noong Agosto 2018, nang siya ay ginising ng kanyang kamag-aral mula sa pagkakatulog sa klase, nagsuka si King Martin Luther at nawalan ng malay. Pagdating ng Setyembre at Oktubre 2018, nadagdagan ang mga nararamdaman ni King Martin Luther, lumala ang kanyang kondisyon, at humantong sa kanyang pagpanaw. Narito ang kaugnay na mga detalye:

• Unang linggo ng Setyembre 2018 - Nagkasinat muli si King Martin Luther at inubo. Napapadalas na rin ang kanyang pagtulog at nawalan ng ganang kumain. Siya ay nahihirapan ding huminga kaya madalas ay hirap siyang matulog. Mataas na rin ang paggamit niya ng unan at madalas magreklamo na naiinitan. Hirap na hirap siya sa kanyang pag-ubo kaya hindi siya nakakatulog nang maayos. Kapag may panahon na makatulog ay natutulog siya kahit pa sa eskuwelahan.

• Oktubre 10, 2018 - Papausukan na sana siya ng doktor para sa ubo, subalit dahil may kakaibang narinig ang doktor sa pagtibok ng puso niya, hindi itinuloy ang pagpapausok.

Sinabihan ng doktor ang kanyang mga magulang na kailangan siyang dalhin agad sa ospital. Ipinakita rin ng doktor ang namamanas niyang mga binti. Base sa resulta ng pagsusuri, lumaki ang kanyang puso. Sinabihan ang kanyang mga magulang na kailangan siyang gamutin dahil baka bumigay ang kanyang puso. Alas-3:00 ng madaling-araw, isinailalim siya sa skin test upang malaman kung may allergic reaction siya sa antibiotic. Pagkatapos nito, kinausap ng mga doktor si King Martin Luther dahil siya ay tuturukan ng unang dose ng gamot para sa puso. Maayos pa siyang sumang-ayon, ngunit pagkatapos maturukan ay nag-seizure siya at ay nag-agaw buhay. Sinubukan siyang i-revive ng mga doktor at tinurukan nang limang beses para sa pagpatibok ng kanyang puso, subalit wala na ring nagawa ito at tuluyan siyang pumanaw, alas-5:00 ng madaling-araw. Anila Mang Raymond at Aling Ma. Cecilia:

“Napakasakit na ang bakunang inakala naming makabubuti sa kanya ang naging sanhi ng kanyang kamatayan. Pumayag kaming mabakunahan siya dahil ito ang representasyon ng mga health workers na nagturok ng Dengvaxia sa aming anak.

Kung nalaman lamang namin na ganito ang sanhi ng bakunang ito ay hindi kami papayag na mabakunahan siya. Dengvaxia vaccine lamang ang kakaibang gamot na itinurok sa aming anak bago siya dapuan ng sakit na kumitil sa kanyang buhay sa murang edad.”

Noong si King Martin Luther ay nabubuhay pa, siya ay isang aktibong bata. Mahilig siyang makipaglaro ng ping pong at basketball. Isang batang may potensiyal na maging atleta sa katauhan ni King Martin Luther ang naisakripisyo dahil sa kapabayaan ng mga awtoridad na dapat nagsagawa ng masusing pag-aaral upang matiyak na ligtas ang ituturok nila sa murang katawan ng mga kabataan. Ang inilapit sa aming tanggapan na kaso ni King Martin Luther ay bahagi na ng Dengvaxia cases na aming ipinaglalaban sa hukuman.

Magulang ng 15-anyos na namatay sa Dengvaxia, takot para sa isa pang anak na nabakunahan din

ni Atty. Persida Rueda-Acosta - @Daing mula sa hukay | January 07, 2022

Hindi malaman ng mag-asawang G. Rod at Gng. Pamela Jane Miranda ng Caloocan City kung kailan magwawakas ang kalbaryo sa kanilang buhay. Kasabay ng pagluluksa nila sa pagkamatay ng anak na si Baron Rock Jayson Miranda ang matinding pag-aalala sa isa pang anak. Kambal na trahedya ang hinaharap nila sa sinapit ng mga anak na sina Baron Rock at Heaven Jane.

Si Baron Rock, 15, ay binawian ng buhay noong Oktubre 14, 2018. Siya ang ika-95 sa mga naturukan ng Dengvaxia na nakaranas ng sintomas na kasama sa common pattern of four serious adverse effects (anaphylactic allergic reaction, viscerotropism (pamamaga, paglaki at pagdurugo ng laman-loob), neurotropism (pamamaga at pagdurugo ng utak), and increase in severity of dengue disease) na sumasang-ayon sa Sanofi Declaration of Four (4) Identified and Expected Risks in its Submission for Authorization sa Food and Drug Administration (FDA) {22 Disyembre 2015} — na sumailalim sa forensic examination ng PAO Forensic Team, pagkatapos hilingin ng kanilang mga pamilya. Si Baron Rock ay nabakunahan ng Dengvaxia noong Agosto 14, 2017 sa isang health center sa Caloocan City. Ani G. at Gng. Miranda sa nasabing pagkakabakuna,

“Kasama ring nabakunahan ang isa pa naming anak (Heaven Jane). Ngayon ay kinakabahan kami dahil madalas siyang magreklamo ng pananakit ng tiyan. May rashes sa kanyang katawan. Natatakot at nababahala kaming sapitin din niya ang nangyari sa kanyang kapatid.”

Ayon pa sa kanyang mga magulang, si Baron Rock ay masayahin, masigla, mataba at malusog na bata. Maliban sa kanyang asthma, hindi pa siya nagkaroon ng malubhang karamdaman at hindi pa siya naospital maliban na lamang noong nagkaroon siya ng malubhang sakit na naging sanhi ng kanyang kamatayan pagkatapos maturukan ng bakuna kontra dengue.

Noong Nobyembre taong 2017, nagsimulang kumirot ang kanang hita niya at nahihirapan siyang maglakad. Hindi naman siya agad nadala sa ospital upang ipasuri dahil sa kakapusan sa pera. Noong Enero 5, 2018, nakaramdam ulit siya ng grabeng sakit sa kanyang kanang hita at nagsabi siya na hindi na niya makayanan ang matinding kirot. Dahil dito, dinala siya sa ospital at isinailalim sa x-ray at nakakita ang mga doktor ng giant cell tumor sa kanyang kanang hita. Binigyan siya ng mga gamot katulad ng Co-Amoxiclav, ngunit nagkaroon siya ng allergies sa nasabing gamot kaya itinigil ang pagpapainom sa kanya nito. Dahil patuloy ang pagsakit ng kanyang hita, pina-check-up siya muli. Dinala siya sa isang ospital sa Quezon City at nakita na mayroon siyang right knee mass na itinuring nilang malignant primary bone tumor. Dahil dito, itinuring na mayroong orthopedic disability si Baron Rock. Matapos ang kanyang check-up noong Pebrero 2018, pinayuhan ang kanyang mga magulang na ipasailalim siya sa Magnetic Resonance Imaging (MRI). Isinagawa ang MRI niya noong Marso 9, 2018 at na-admit siya sa ospital at isinailalim sa biopsy ang bukol na nakuha sa kanya. Matapos ang nasabing procedure, lumabas ang resulta na mayroon siyang Osteobastic Osteosarcoma Grade 4. Sinabihan ang mga magulang ni Baron Rock na kailangan nitong sumailalim sa chemotherapy. Anila G. at Gng. Miranda:

“Sobra kaming nag-alala na sasailalim si Baron Rock sa nasabing uri ng gamot dahil mahirap lamang kami at napakamahal ng gamutan. Subalit buong tapang naming isinagawa ‘yun bagama’t hindi ‘yun nasusunod sa takdang araw.”

Pagdating ng Abril, Agosto, Setyembre hanggang Oktubre 2018, lumala ang kanyang kondisyon hanggang sa siya ay bawian na ng buhay. Narito ang mga kaugnay na detalye:

• Abril 25 - Nagsimula siyang sumailalim sa chemotherapy. Tuwing siya ay isinasailalim sa chemotherapy inoobserbahan kung ano ang epekto ng gamot sa katawan niya. Kung mayroong epekto ang gamot, nagtatagal sila sa ospital dahil ginagamot siya. Kung wala naman, nakalalabas sila ng ospital sa loob ng apat hanggang limang araw. Natapos ni Baron Rock ang buong cycle ng chemotherapy, subalit hindi ito nakabuti sa kanya dahil lalong bumilis ang pagkalat ng cancer cells. Ang sabi ng mga doktor ay isang “very rare case” ang kanyang kaso.

• Agosto 3 - Inoperahan si Baron Rock kung saan pinutol ang kanyang kanang hita. Palaki kasi nang palaki ang bukol sa kanyang kanang hita kaya kinailangan nila itong putulin.

• Setyembre 14 - Isinailalim muli sa biopsy ang bukol na nakuha sa kanya at ayon sa mga doktor, hindi maganda ang resulta, sapagkat sa halip na mamatay ang cancer cells ay lalong naging mabilis sa pagkalat kaya lalong lumala ang sakit niya.

Nakita sa resulta na mayroong Chondroblastic Osteosarcoma Grade 4 si Baron Rock. Anang kanyang mga magulang, “Kawawa ang aming anak sa sumunod na mga araw.” Patuloy ang paghihirap ni Baron Rock dahil lumala ang kanyang sakit at tuluyan siyang nawalan ng sigla at ganang kumain. Nangayayat siya nang husto at naging madalas ang pagreklamo niya ng pananakit ng katawan. Hanggang sa nagkaroon na ng tubig ang kanyang baga. May mga tumubo ring rashes sa kanyang tiyan. May napansin din silang lumalabas na dugo mula sa kanyang bibig.

• Oktubre 14 - Makalipas ng ilang araw na paghihirap niya, tuluyan nang bumigay ang kanyang katawan. Sa haba ng paghihirap niya, sumuko na ang mura niyang katawan. Binawian siya ng buhay noong Oktubre 14, 2018. Anila G. at Gng. Miranda:

“Napakasakit para sa amin ng biglang pagpanaw ni Baron Rock. Wala namang ibang gamot na pumasok sa kanyang katawan bago ang kanyang pagkakaroon ng cancer kung hindi Dengvaxia.”

Sa pamilya ng mga nasawing biktima ng nasabing bakuna tulad ng mga Miranda, handog namin ang pagtalima sa kanilang mga hiling para sa libreng serbisyo-legal at forensic services, kasabay ang masigasig na paghawak ng mga kaso nila hanggang sa makamit ang hustisya.

Namatayan na ng isa, nanganganib pa ang mga utol... 16-anyos na naturukan ng Dengvaxia,

nagka-Pneumonia, nag-nose bleed at nagsuka ng dugo bago namatay sa bakuna

ni Atty. Persida Rueda-Acosta - @Daing mula sa hukay | December 17, 2021

Nagsampa ng dagdag na magkakahiwalay na 16 kaso sibil ang 16 magulang ng mga namatay na biktima noong Miyerkules sa Quezon City Regional Trial Court. Kaugnay nito, may 66 para sa patay at 2 survivors ang naunang isinampa sa tulong ng Special Panel of Public Attorneys.

Sa tinaguriang Dengvaxia cases na hawak ng aming Tanggapan, may mga magulang na hindi na natapos sa pag-aalala sa maaaring sapitin ng kanilang mga anak. Tila isang mahabang kalbaryo ang tinatahak nila habang pasan sa kanilang mga balikat ang bigat ng pagdurusa sa namatay nilang anak na naturukan ng Dengvaxia, ganundin ang pagkabahala sa maaaring sapitin na trahedya ng iba pa nilang mga anak na vaccinees.

Ganito ang pinagdaraanan nina G. Angelito Amiel R. Panugan, Sr. at Gng. Anecita R. Cristobal ng Las Piñas City, mga magulang ng yumaong si Angelito Amiel Panugan, Jr. at nina Rhinjay at Christine Joy Panugan. Tatlong anak kasi nila ang naturukan ng Dengvaxia at isa rito ay yumao na.

Si Angelito Amiel, 16, ay binawian ng buhay noong Setyembre 21, 2018. Siya ang ika-93 sa mga naturukan ng Dengvaxia na nakaranas ng sintomas na kasama sa common pattern of four serious adverse effects (anaphylactic allergic reaction, viscerotropism (pamamaga paglaki at pagdurugo ng laman-loob), neurotropism (pamamaga at pagdurugo ng utak), and increase in severity of dengue disease) na sumasang-ayon sa Sanofi Declaration of Four (4) Identified and Expected Risks in its Submission for Authorization sa Food and Drug Administration (FDA) {22 Disyembre 2015} — na sumailalim sa forensic examination ng PAO Forensic Team, pagkatapos na hilingin ng kanilang mga pamilya. Narito ang bahagi ng salaysay nina G. at Gng. Panugan hinggil sa pagkakabakuna kay Angelito Amiel at dalawa pa nilang mga anak:

“Si Angelito ay naturukan ng bakuna kontra dengue noong Agosto 2017 sa klinika ng kanyang paaralan. Ang nasabing pagtuturok ay nasaksihan ng aming anak na si Rhinjay C. Panugan ay isang beses naturukan ng Dengvaxia sa klinika ng kanyang paaralan.

Ang isa pa naming anak na si Christine Joy Panugan ay tatlong beses naturukan ng nasabing bakuna.”

Nagsimula ang pagbabago sa kalusugan ng dati ay masayahin, masigla at malusog na si Angelito Amiel noong Hunyo 19, 2018. Galing siya noon sa simbahan nang magreklamo siya ng pananakit ng ulo at hindi na rin siya makalakad dahil masakit ang kanyang mga paa. Siya ay nagreklamo rin ng hirap sa paghinga. Dahil dito, isinugod siya ng kanyang mga magulang sa isang ospital sa Las Piñas City at nakita na mataas ang creatinine level niya kaya siya ay isinailalim sa emergency dialysis. Siya ay na-confine hanggang Hunyo 21, 2018. Sa mga araw na ‘yun ay nanghina, nagkalagnat at nagsusuka siya. Patuloy din niyang inirereklamo ang pananakit ng kanyang kaliwang paa.

Makalipas ang ilang panahon, dahil nabunot ang catheter para sa dialysis na nakakabit sa leeg ni Angelito Amiel, siya ay ibinalik sa pinagdalhang ospital sa kanya sa Las Piñas City. Hindi pa rin siya makatayo, siya ay nagkalagnat, nagreklamo ng pananakit ng kanyang tagiliran at nagsusuka.

Nawalan din siya ng ganang kumain. Bago ang sana’y paglabas ni Angelito Amiel ng ospital ay nagka-pneumonia siya, kaya hindi ito natuloy. Hirap din siyang makahinga kaya kinabitan siya ng oxygen. Matapos humupa ng kanyang lagnat, siya ay nakalabas din ng ospital. Sa mga sumunod na linggo ay patuloy pa rin ang dialysis niya na ginagawa ng dalawang beses kada linggo.

Pagdating ng Setyembre 2018, lumubha ang kalagayan ni Angelito Amiel hanggang sa bawian siya ng buhay. Narito ang kaugnay na mga detalye:

• Setyembre 17 - Hindi na naman siya makalakad. Muling lumabas ang dugo sa ilong at bibig niya.

• Setyembre 19-21 - Nagsuka siya ng dugo, kaya muli siyang dinala sa ospital sa Las Piñas City. Hirap siyang huminga at nagreklamo na mainit ang kanyang pakiramdam.

• Hindi bumuti ang kanyang kalusugan sa mga sumunod na araw. Hindi rin tumitigil ang pagdurugo ng kanyang ilong at pagsusuka ng dugo at palagi niyang inirereklamo ang pananakit ng kanyang kaliwang paa.

• Setyembre 21 - Alas-12:30 ng tanghali, nawalan siya ng boses. Tumirik din ang kanyang mga mata at naghabol siya ng paghinga. Nag-agaw buhay siya at sinubukang i-revive ng mga doktor, subalit pagsapit ng ala-1:00 ng hapon ay tuluyan siyang pumanaw.

Anang mag-asawang Panugan:

“Napakasakit para sa aming mag-asawa ng biglaang pagpanaw ni Angelito Amiel. Isang masigla at malusog na bata ang aming anak, kaya nakapagtataka na matapos niyang maturukan ng Dengvaxia — na dapat ay magbibigay sa kanya ng proteksiyon— biglang nagbago ang estado ng kanyang kalusugan. Hindi namin akalain na ito ang magiging ugat ng kanyang maagang kamatayan. Dengvaxia vaccine lamang ang kakaibang gamot na itinurok sa aming anak bago siya dapuan ng sakit na kumitil ng kanyang buhay sa murang edad.”

Idinulog ng mag-asawang Panugan ang kaso ni Angelito Amiel sa aming tanggapan.

Bagama’t natapos na ang forensic services na hiniling nila at naisagawa na ng PAO Forensic Team, tuluy-tuloy pa rin ang serbisyong legal na ibinibigay ng inyong lingkod at kasamang mga abogado sa kaso ni Angelito Amiel. Hindi lamang ang alalahanin sa isang anghel na ito ang nagpapahirap sa kalooban nila G. at Gng. Panugan. Anila:

“Sa ngayon ay iniisip pa namin ang dalawa pa naming anak na nabakunahan din ng parehong bakuna. Sa araw-araw na dumaraan na nakakaramdam ng pagkahilo ang aming dalawa pang anak, nababahala kami na maaaring mangyari muli sa kanila ang nangyari kay Angelito Amiel. Lubha itong nagdudulot sa amin ng alalahanin.”

Para sa tatlong mga anghel na nabanggit ang laban ng aming Tanggapan na pangkatarungan para sa pamilya Panugan!