Tips para ‘di manakawan gamit ang online banking

Bago pa man magsimula ang pandemya, marami na sa atin ang suki ng online o mobile banking. Bukod sa hindi na kailangang bumiyahe o wala nang mahabang pila, hassle-free talaga dahil tamang “click” lang ay oks na ang transaksiyon mo.

Pero sa panahon ngayon na halos lahat ay gipit o malaki ang pangangailangan, masaklap man isipin, pero maging ang karaniwang mamamayan ay binibiktima na rin ng mga kawatan.

Well, paano nga ba natin maiiwasang mabiktima nga mga “techie” na kriminal?

1. Huwag ibigay iyong pin o password. May mga pagkakataong kailangan ka ma-contact ng banko — para i-check ang kahina-hinalang aktibidad sa iyong account, pagbabago ng address at iba pa. Pero tandaan na anuman ang dahilan ng pagtawag ng bangko sa iyo, kailanman ay hindi nito hihingin ang iyong PIN o password. Huwag magpapadala sa galing ng pagsasalita ng kausap mo dahil minsan ay mas propesyunal pa sa totoong taga-bangko ang mga con artist.

2. Huwag mag-text o mag-email ng mahahalagang detalye. Ito ang pinaka-simpleng taktika ng mga kawatan kaya marami silang nabibiktima. Kapag may nag-text o nag-email sa ‘yo na humihingi ng iyong contact details kahit pa mukhang legit ang mga ito, ‘wag agad maniwala. Maaaring i-report ang email, tumawag o pumunta mismo sa bangko para kumpirmahin ito.

3. Huwag basta mag-accept o mag-open ng mga email. Minsan, sa sobrang makabago ng mga kawatan, sobrang dali nilang makapambiktima sa simpleng galawan. Tulad ng nabanggit, kapag may natanggap na email, ‘wag agad itong buksan o sagutin. Posibleng may virus ito para madaling i-access ang iyong account. Muli, tumawag o pumunta muna sa bangko para i-confirm muna ito.

4. Huwag pumayag na i-transfer ang pera mo sa mas “safe” na account. Kahit gaano pa kaganda ang offer ng kausap mo, ‘wag kang magpapabola. Kung ayaw mo na mapunta sa wala ang perang pinaghirapan mo, palaging alalahanin na mas “safe” ang pera sa iyong account kung hindi ka agad magtitiwala sa kung sinu-sino.

‘Ika nga, hindi excuse ang pagiging ignorante kaya hangga’t maaari ay alamin natin ang mga bagay-bagay lalo na kung involve tayo. Muli, walang imposible sa mga kawatan, masyado silang magaling at matalino kaya sabayan natin ito. Gayunman, ang mga nabanggit natin ay paalala lang pero mas makabubuti kung magtutungo mismo sa inyong bangko upang mas magabayan kayo. Okay?

Babala ng DTI sa mga online sellers “PM IS KEY” bawal

Nagpaalala ang Department of Trade and Industry (DTI) sa mga online sellers na sumunod sa pinaiiral na SRP o suggested retail price para sa mga basic goods.

Ginawa ni DTI Usec. Ruth Castelo ang paalala dahil sa mas lalong paglakas ngayon ng online selling kasunod ng nagpapatuloy na banta ng covid-19 kung saan mas maraming Pinoy ang bumibili online.

Tinatayang 2 libong tauhan ng DTI umano ang inatasan upang mag-monitor ng presyuhan sa mga produktong ibinebenta sa internet.

Kasabay nito, binalaan ni Castelo ang mga online seller laban sa profiteering at overpricing. Ipinaliwanag ni Castelo na ang pinatutupad na SRP sa mga basic goods ay aplikable sa pisikal na tindahan man o online store.

Babala ni Castelo, sa pakikipagtulungan ng National Bureau of Investigation at Philippine National Police ay marami na silang nahuling mga online seller na lumalabag sa batas gaya ng pag-overprice ng produkto, profiteering at mahinang kalidad ng mga produkto na ibinebenta online.

Umaasa ang DTI na magsisilbi itong babala sa mga mapagsamantalang indibidwal lalo na at kasalukuyang nasa krisis ang buong mundo.

Una nang naglabas ng paalala ang isang regional office ng DTI kaugnay ng paglalagay ng presyo ng ibinebentang produkto.

Ayon sa Facebook post ng DTI Sultan Kudarat, “HINDI COOL ang PM SENT sa online selling! Gawing smooth ang iyong transaction kaya ilagay na ang presyo ng produktong binebenta mo.”

“Tandaan! Nakasaad sa RA 7394 o Consumer Act of the Philippines na unlawful ang pagbebenta ng kahit na anong produkto na walang karampatang price tag, label or marking ng presyo ng produkto.”

Limit sa pagbili ng basic commodities, planong bawiin ng DTI

Pinag-aaralan na ng Department of Trade and Industry (DTI) ang posibilidad na mabawi ang ipinalabas nitong abiso patungkol sa limitasyon ng pagbebenta at pagbili ng ilang basic commodities matapos na magsimula nang maging matatag ang suplay dahil sa pinaluwag na mga protocol ng community quarantine.

Ayon kay Trade Undersecretary Ruth Castelo, nakatatanggap sila ng kahilingan mula sa mga manufacturer at retailer na alisin na ang anti-hoarding at anti-panic buying memorandum circular nito na ibinaba nang isailalim sa enhanced community quarantine ang Luzon noong Marso.

Ibinaba ng DTI noong Marso 19 ang Memorandum Circular No. 20-07 matapos maobserbahan na marami ang naghahakot ng suplay sa takot sa lockdown.

Sa ilalim ng memorandum, kabilang sa mga produktong limitado ang mabibili sa bawat transaksiyon ay alcohol, hand sanitizer, disinfecting liquids, bath soap, toilet paper, face mask, instant noodles, canned sardines, gatas, instant coffee, mineral watern at loaf bread.