Batas ukol sa solidary obligation

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | Dec. 19, 2024

Pasado na sa huli at ikatlong pagbasa sa Senado ang panukalang batas na nagsusulong sa paghahatid at pagpapaigting ng kalidad ng early childhood care and development (ECCD) services sa buong bansa. 

Mahalagang reporma ang pagpapatatag sa ECCD dahil dito nakasalalay ang pagkakaroon ng matibay na pundasyon ng ating mga kabataan. Kailangang maabot natin ang bawat batang wala pang limang taong gulang, tugunan ang kanilang mga pangangailangang pangkalusugan, at tiyakin ang kanilang kahandaang pumasok sa sistema ng edukasyon.

Sa ilalim ng Early Childhood Care and Development Act (Senate Bill No. 2575) na isinulong ng inyong lingkod, palalakihin natin ang sakop ng universal ECCD access sa lahat ng mga batang wala pang limang taong gulang. Gagawin natin ito sa pamamagitan ng pagpapalawak sa National ECCD System sa mga probinsya, lungsod, munisipalidad, at barangay. Sasaklawin ng ECCD System ang kabuuan ng mga programang may kinalaman sa kalusugan, nutrisyon, early childhood education, at social services na tutugon sa pangangailangan ng mga batang wala pang limang taong gulang. 

Sa naturang panukala, magiging mandato sa bawat lungsod at munisipalidad na lumikha ng ECCD office na sasailalim sa administrative supervision ng alkalde. Pamumunuan ng tanggapang ito ang pagpapatupad ng mga ECCD programs, kabilang ang pangangasiwa ng mga child development teachers (CDTs) at child development workers (CDWs). 

Isinusulong din ng Early Childhood Care and Development Act ang professionalization ng mga CDTs at ang reskilling at upskilling ng mga kasalukuyang CDWs. 

Para sa mga CDWs, magiging mandato sa kanilang sumailalim sa mga reskilling at upskilling training programs sa ECCD. Kailangan din nilang sumailalim sa libreng assessment at certification mula sa Technical Education and Skills Development Authority (TESDA). Ang ECCD Council ang magiging responsable pagdating sa mga naturang programang ito. 

Patatatagin din ng panukalang batas ang ECCD Council upang matiyak ang pagpapatibay ng pundasyon ng mga kabataang wala pang limang taong gulang. Ang ECCD Council ay itatalaga sa ilalim ng Department of the Interior and Local Government (DILG). Ang mga kalihim ng Department of Education (DepEd) at DILG ang magsisilbing mga co-chairperson ng governing board ng council, habang magsisilbi namang vice-chairperson ang ECCD Council executive director.

Kung tuluyang maisabatas ang ating panukala, matutulungan natin ang bawat bata na magkaroon ng mas magandang oportunidad pagdating sa edukasyon tungo sa magandang kinabukasan.

Pananagutan ng may-ari ng resort at bangka sa trahedya

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | Dec. 18, 2024

Dear Chief Acosta,

Nagbakasyon kami noong nakaraang linggo sa isang resort sa Puerto Princesa, Palawan, kung saan kasama sa aming binayaran ang pagsundo at paghatid ng bangka mula sa Puerto Princesa Port patungo sa resort at pabalik. Matapos ang tatlong araw ng aming pagbabakasyon, napagdesisyunan naming umuwi na dahil tila nagsisimula nang sumama ang panahon. Ngunit sa aming biyahe pabalik ng Puerto Princesa Port, isang trahedya ang naganap. Tumaob ang sinasakyan naming bangka dahil sa lakas ng alon at hangin. Bilang resulta, nalunod ang aking kapatid. Aming napag-alaman na mayroon na palang babala mula sa Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration (PAGASA) noong araw na naganap ang trahedya, ngunit tumuloy pa rin sa biyahe ang nasabing bangka na pagmamay-ari ng resort. Maaari bang managot ang resort sa pagkamatay ng aking kapatid? Ginagawang depensa ng resort na ang bangka ay maituturing na “private carrier” at hindi “common carrier”. Tama ba ito? — Nate

---

Dear Nate,

Ayon sa New Civil Code of the Philippines, ang mga “common carriers” ay mga tao, korporasyon, kumpanya, o asosasyon na nakikibahagi sa negosyo ng pagdadala ng mga pasahero o kalakal sa pamamagitan ng lupa, tubig, o hangin nang may bayad, na nag-aalok ng kanilang serbisyo sa publiko. Nakasaad din sa ating batas na ang mga common carriers ay may responsibilidad na alagaan ang mga pasahero at magbigay ng ligtas na transportasyon. Partikular na binigay ang kahulugan ng common carriers sa Artikulo 1732 ng nasabing Code:

“Article 1732. Common carriers are persons, corporations, firms or associations engaged in the business of carrying or transporting passengers or goods or both, by land, water, or air for compensation, offering their services to the public.”

Bilang isang common carrier, ang may-ari ng sasakyang pantransportasyon ay may obligasyong tiyakin ang kaligtasan ng kanilang mga pasahero. Ayon sa Artikulo 1755 ng New Civil Code of the Philippines ang isang common carrier ay dapat gumamit ng extraordinary diligence. Ibig sabihin, kailangang mag-ingat ang mga may-ari at operator ng sasakyang pangtransportasyon sa lahat ng aspeto ng kanilang operasyon. Ito ay nangangahulugang may pananagutan sila sa anumang aksidente, maliban na lamang kung ito ay dulot ng mga sanhi na hindi nila kontrolado, tulad ng kalikasan o hindi inaasahang pangyayari (force majeure). Makikita sa Artikulo 1755 ng Civil Code of the Philippines ang obligasyon ng isang common carrier:

“Article 1755. A common carrier is bound to carry the passengers safely as far as human care and foresight can provide, using the utmost diligence of very cautious persons, with a due regard for all the circumstances.”

Para sa iyong kaalaman, mayroong kasong napagdesisyunan ang ating Korte Suprema na nakakasaklaw ng iyong katanungan. Ayon sa Spouses Cruz vs. Sun Holidays, Inc. (G.R. No. 186312, June 29, 2010) na isinulat ni Kagalang-galang na Kasamang Mahistrado Conchita Carpio Morales:

“Indeed, respondent is a common carrier. Its ferry services are so intertwined with its main business as to be properly considered ancillary thereto. The constancy of respondent’s ferry services in its resort operations is underscored by its having its own Coco Beach boats. And the tour packages it offers, which include the ferry services, may be availed of by anyone who can afford to pay the same. These services are thus available to the public. xxx

Under the Civil Code, common carriers, from the nature of their business and for reasons of public policy, are bound to observe extraordinary diligence for the safety of the passengers transported by them, according to all the circumstances of each case. They are bound to carry the passengers safely as far as human care and foresight can provide, using the utmost diligence of very cautious persons, with due regard for all the circumstances.

When a passenger dies or is injured in the discharge of a contract of carriage, it is presumed that the common carrier is at fault or negligent. In fact, there is even no need for the court to make an express finding of fault or negligence on the part of the common carrier. This statutory presumption may only be overcome by evidence that the carrier exercised extraordinary diligence.”

Sa iyong binanggit na sitwasyon, ang kumpanya na may-ari ng resort at ng bangka ay itinuturing na common carrier sa ilalim ng ating batas, at hindi isang private carrier sapagkat inaalok nila sa publiko ang paghatid at pagsundo sa port, na kasama sa kanilang serbisyo o negosyo bilang resort. Kaya naman kailangan nilang maipakita na nagpamalas sila ng extraordinary diligence sa paniniguro sa inyong proteksyon at seguridad nang ihatid nila kayo pabalik ng port. Kung hindi nila ito maipakikita, mananagot sila sa pagkamatay ng iyong kapatid dahil pinagpapalagay din ng batas na ang isang common carrier ay may kasalanan o kakulangan kapag mayroong namatay o nasugatan na pasahero. Bagama’t hindi natin kontrolado ang masamang panahon at malakas na alon, maaari pa rin silang managot, lalo na’t mayroon nang babala galing sa PAG-ASA. 

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Parusa sa paglabag sa ‘Phil. HIV and AIDS Policy Act’

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | Dec. 17, 2024

Dear Chief Acosta,

Bago lamang ako sa aking trabaho sa isang ospital. Bahagi ng tungkulin ko ang tumanggap at magtala ng mga impormasyon ng mga pasyente. Kamakailan ay napag-alaman ko na ang isang malapit sa buhay ng nobyo ko ay sumailalim sa pagsusuri kaugnay sa sakit na AIDS at alam ko rin ang naging resulta. Nahahati ang loob ko kung sasabihin ko ba ito sa nobyo ko o hindi. Sa isang banda, iniisip ko na mahalaga na malaman ito ng nobyo ko dahil nga ang taong ito ay malapit sa kanyang buhay, ngunit sa kabilang banda ay iniisip ko na baka ikapahamak ko iyon. Mayroon kasi na nakapagsabi sa akin na maaaring maparusahan ang nagsisiwalat ng mga kumpidensyal na impormasyon ukol sa naturang sakit. Ano ba ang sinasabi ng ating batas ukol dito? Sana ay malinawan ninyo ako. — Nancy

---

Dear Nancy,

Sa ilalim ng Republic Act (R.A.) No. 11166, o mas kilala bilang “Philippine HIV and AIDS Policy Act”, pinalawig at pinagtibay ang mga polisiya na nagbibigay proteksyon sa mga indibidwal na apektado ng Human Immunodeficiency Virus (HIV) at Acquired Immune Deficiency Syndrome (AIDS). Ang isa sa mga garantiya na nakasaad sa ilalim ng nasabing batas ay ang pagpapanatili ng mga kumpidensyal na impormasyon ukol sa mga indibidwal na nasuri, na-expose, mayroon, nagamot, o ginagamot sa sakit na HIV at AIDS. Malinaw na nakasaad sa Sections 44 at 45 ng R.A. No. 11166:

“Section 44. Confidentiality. - The confidentiality and privacy of any individual who has been tested for HIV, has been exposed to HIV, has HIV infection or HIV- and AIDS-related illnesses, or was treated for HIV-related illnesses shall be guaranteed. The following acts violate confidentiality and privacy:

1. Disclosure of Confidential HIV and AIDS Information. - Unless otherwise provided in Section 45 of this Act, it shall be unlawful to disclose, without written consent, information that a person has AIDS, has undergone HIV-related test, has HIV infection or HIV-related illnesses, or has been exposed to HIV.

The prohibition shall apply to any person, natural or juridical, whose work or function involves the implementation of this Act, or the delivery of HIV-related services, including those who handle or have access to personal data or information in the workplace, and who, pursuant to the receipt of the required written consent from the subject of confidential HIV and AIDS information, have subsequently been granted access to the same confidential information.

x x x

Section 45. Exceptions. - Confidential HIV and AIDS information may be released by HIV testing facilities without consent in the following instances:

1. When complying with reportorial requirements of the national active passive surveillance system of the DOH: Provided, That the information related to a person’s identify shall remain confidential;

2. When informing other health workers directly involved in the treatment or care of a PLHIV: Provided, That such worker shall be required to perform the duty of shared medical confidentiality; and

3. When responding to a subpoena duces tecum and subpoena ad testificandum issued by a court with jurisdiction over a legal proceeding where the main issue is the HIV status of an individual: Provided, That the confidential medical record, after having been verified for accuracy by the head of the office or department, shall remain anonymous and unlinked and shall be properly sealed by its lawful custodian, hand delivered to the court, and personally opened by the judge: Provided, further, That the judicial proceedings be held in executive session.”

Sa inilapit mo na sitwasyon, maaari mo lamang ipagbigay-alam sa iyong nobyo ang impormasyon na napag-alaman mo ukol sa kanyang mahal sa buhay kung ang naturang tao ay magbibigay sa iyo ng nasusulat na pahintulot o written consent. Kung wala nito ay hindi mo maaaring isiwalat o ibahagi ang anumang kumpidensyal na impormasyon ukol sa kanya.

Bagaman mayroong mga pagbubukod sa panuntunan na partikular na nakasaad sa Section 45 ng R.A. No. 11166, tila hindi saklaw ng alinman sa mga nabanggit na kinikilalang exceptions ng batas ang gagawin mong pagsisiwalat. Mainam na bigyang-diin na kung ikaw ay lalabag sa panuntunan ng confidentiality, maaari kang mapatawan ng parusa na pagkakakulong at/o fine.  Nakasaad sa Section 50 ng R.A. No. 11166:

“Section 50. Penalties. –

x x x

(f) Any person who violates the provisions of Section 44 of this Act on confidentiality shall, upon conviction, suffer the following penalties:

(1) Six months to two (2) years of imprisonment for any person who breaches confidentiality, and/or a fine of not less than Fifty thousand pesos (P50,000.00), but not more than One hundred fifty thousand pesos (P150,000.00), at the discretion of the court;

(2) Two years and one (1) day to five (5) years of imprisonment for any person who causes the mass dissemination of the HIV status of a person, including spreading the information online or making statements to the media, and/or a fine of not less than One hundred fifty thousand pesos (P150,000.00), but not more than Three hundred fifty thousand pesos (P350,000.00), at the discretion of the court; and

(3) Five years and one (1) day to seven (7) years of imprisonment for any health professional, medical instructor, worker, employer, recruitment agency, insurance company, data encoder, and other custodian of any medical record, file, data, or test result who breaches confidentiality, and/or a fine of not less than Three hundred fifty thousand pesos (P350,000.00), but not more than Five hundred thousand pesos (P500,000.00), at the discretion of the court.

These penalties are without prejudice to any administrative sanction or civil suit that may be bought against persons who violate confidentiality under this Act.” 

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.