PWD discount, hindi saklaw ang matrikula

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | Apr. 17, 2025

Dear Chief Acosta,

Isa sa mga kapatid ko ay nasa autism spectrum. Magsisimula na siyang mag-aral sa susunod na pasukan at ako ang magpapaaral sa kanya sa isang pribadong paaralan, na sa aking palagay ay makapagbibigay ng angkop na atensyon sa kanyang pangangailangan. Kaya ako sumulat sa inyo upang itanong kung mayroon bang 20% na diskwento sa matrikula ang mga PWD sa mga pribadong paaralan? Siya ay mayroong PWD identification card at booklet. Sa ilang mga bilihin at serbisyo tulad ng kanyang therapy sessions ay nakakukuha kami ng diskwento para sa kanya, ngunit hindi ko alam kung mayroon din bang diskwento sa matrikula. Sana ay malinawan ninyo ako. — Anthony

---

Dear Anthony,

Hindi na lingid sa ating kaalaman na mayroong mga benepisyo na ipinagkakaloob sa mga Persons with Disabilities (PWDs). Kabilang na rito ang diskwento sa presyo ng mga pangunahing bilihin at serbisyo. Para sa higit na kalinawan, ating makikita na nakasaad sa Section 1 ng Republic Act (R.A.) No. 10754, ang probisyon na nag-amyenda sa Section 32 ng R.A. No. 7277, ang mga bagay at serbisyo na maaaring mag-apply ang 20% na diskwento, bukod pa ang exemption sa value-added tax (VAT), para sa mga PWDs:

“(1) On the fees and charges relative to the utilization of all services in hotels and similar lodging establishments; restaurants and recreation centers;

(2) On admission fees charged by theaters, cinema houses, concert halls, circuses, carnivals and other similar places of culture, leisure and amusement;

(3) On the purchase of medicines in all drugstores;

(4) On medical and dental services including diagnostic and laboratory fees such as, but not limited to, x-rays, computerized tomography scans and blood tests, and professional fees of attending doctors in all government facilities, subject to the guidelines to be issued by the Department of Health (DOH), in coordination with the Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth);

(5) On medical and dental services including diagnostic and laboratory fees, and professional fees of attending doctors in all private hospitals and medical facilities, in accordance with the rules and regulations to be issued by the DOH, in coordination with the PhilHealth;

(6) On fare for domestic air and sea travel;

(7) On actual fare for land transportation travel such as, but not limited to, public utility buses or jeepneys (PUBs/PUJs), taxis, asian utility vehicles (AUVs), shuttle services and public railways, including light Rail Transit (LRT), Metro Rail Transit (MRT) and Philippine National Railways (PNR); and

(8) On funeral and burial services for the death of the PWD: Provided, That the beneficiary or any person who shall shoulder the funeral and burial expenses of the deceased PWD shall claim the discount under this rule for the deceased PWD upon presentation of the death certificate.  Such expenses shall cover the purchase of casket or urn, embalming, hospital morgue, transport of the body to intended burial site in the place of origin, but shall exclude obituary publication and the cost of the memorial lot.”

Sapagkat ang matrikula sa mga pribadong paaralan ay hindi kabilang sa mga nabanggit na serbisyo sa itaas, ikinalulungkot naming ipaalam na hindi maaaring maka-avail ng 20 porsyento na diskwento sa matrikula para sa pag-aaral ng mga PWDs sa pribadong paaralan.

Ganoon pa man, sa ilalim ng R.A. No. 10754 ay pinagkakalooban ng educational assistance ang mga kuwalipikado na PWDs, sa parehong pampubliko at pribadong paaralan, na pinagtibay sa ilalim ng Implementing Rules and Regulations (IRR) ng nasabing batas:

“SEC. 32. Persons with disability shall be entitled to: x x x 

(b) Educational assistance to PWD, for them to pursue primary, secondary, tertiary, post tertiary, as well as vocational or technical education, in both public and private schools, through the provision of scholarships, grants, financial aids, subsidies and other incentives to qualified PWD, including support for books, learning materials, and uniform allowance to the extent feasible: Provided, That PWD shall meet the minimum admission requirements;” (Section 32 (b) ng R.A. No. 10754)

“Section 7. Educational Assistance for Persons with Disabilities – Educational assistance shall be granted to persons with disability to pursue primary, secondary, tertiary, post tertiary as well as vocational or technical education in both public and private schools and authorized technical vocational institutions through the provision of scholarships, grants, financial aid, subsidies and other incentives to qualified  persons with disability, including support for books, learning materials and uniform allowance to the extent feasible: Provided, that persons with disability shall meet minimum admission requirements set by the Department of Education, Commission on Higher Education and Technical Education and Skills Development Authority and the Unified Student Financial Assistance System for Tertiary Education (UniFAST) Board for persons with disability who wish to pursue tertiary education by means of scholarships, grants-in-aid and student loans. x x x” (Section 7, Rule IV, IRR ng R.A. No. 10754).

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Pantay na karapatan at benepisyo ng mga babaeng seafarer

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | Apr. 16, 2025

Dear Chief Acosta,

Ang kaibigan ko at ako ay inaalok ng trabaho bilang seafarers. Nagtataka ako dahil mas mababa ang alok sa akin kumpara sa alok sa kanya kahit pareho kaming nag-apply para sa parehong posisyon sa ilalim ng parehong kumpanya. Nabalitaan kong kaya diumano ganoon ay dahil babae ako at ang kaibigan ko ay lalaki. Tama ba ito? Nais ko sanang maliwanagan. Maraming salamat. — Joya

---

Dear Joya,

Isa sa mga progresibong inisyatibo ng gobyerno ay ang pagpapatupad ng mga bagong batas na nagtataguyod ng pangkalahatang kapakanan at mga karapatan ng mga seafarer. Ito ay kaakibat ng layunin ng Estado na protektahan ang mga karapatan ng mga seafarer at tiyakin ang pantay-pantay na oportunidad sa maritime industry. 

Sinisiguro ng Republic Act (R.A.) No. 12021, o mas kilala bilang Magna Carta of Filipino Seafarers, ang pantay na pagkilala sa mga karapatan at benepisyo ng mga babaeng seafarers.  Ayon sa Seksyon 24 ng nasabing batas:

“CHAPTER IV

WOMEN IN THE MARITIME INDUSTRY

SEC. 24. Discrimination Against Women Seafarers. -- Women seafarers shall be protected from gender-based discriminatory practices, which include, but are not limited to, the following:

(a) Undue regard for the distinctive needs of women and failure to promote their health, security, dignity, and general welfare;

(b) Payment of a lesser compensation, including other forms of remuneration and fringe benefits, to female seafarers as against male seafarers for work of equal value; and

(c) Undue advantage given to male over female seafarers with respect to promotion, training opportunities, and study and scholarship grants, solely on account of their gender.”

Malinaw sa nasabing probisyon na hindi pinapayagan ng batas ang pagbabayad ng mas mababang sahod at iba pang mga benepisyo sa mga babaeng seafarers dahil lamang sa kanilang kasarian. 

Kaya naman, kung ang tanging batayan ng mas mababang alok na kompensasyon sa iyo ay dahil sa iyong kasarian, malinaw na nilalabag ng kumpanya ang Magna Carta for Filipino Seafarers dahil ang hindi pantay na pagtrato sa mga babaeng seafarers ay labag sa batas. 

Maaaring maharap sa kaukulang kaso at mapatawan ng pagbabayad ng danyos ang kumpanyang nag-alok sa iyo ng mas mababang sahod kung mapatunayan na ito ay lumabag sa nasasaad na probisyon ng batas. Ayon sa Seksyon 90:

“SEC. 90. Penalties. - Upon finding of the DMW or the DOLE that a person or entity, whether public or private, has violated any provision of this Act or its IRR, the sanctions under administrative, civil, criminal, or other relevant laws shall be recommended to the appropriate government agency exercising quasi-judicial or judicial functions. If the violation is committed by a private entity or individual, the person directly responsible for the violation shall be liable to pay damages.”

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Pagkakaiba ng pirma, hindi agad maituturing na pineke

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | Apr. 15, 2025

Dear Chief Acosta,

Ang pagkakaiba ba ng pirma ng iisang tao sa dalawang magkaibang dokumento ay maaaring maituring na pamemeke o forgery? — Chloe

---

Dear Chloe, 

Ang sagot sa iyong mga katanungan ay binigyang-linaw ng Korte Suprema sa kasong Valenzuela vs. Margarito, Jr., (G.R. No. 246382, 14 July 2021) sa panulat ni Hon. Associate Justice Rosmari D. Carandang. Ayon sa nabanggit na kaso:

“[T]he Court explained the factors involved in the examination and comparison of handwritings in this wise:

The authenticity of a questioned signature cannot be determined solely upon its general characteristics, similarities or dissimilarities with the genuine signature. Dissimilarities as regards spontaneity, rhythm, pressure of the pen, loops in the strokes, signs of stops, shades, etc., that may be found between the questioned signature and the genuine one are not decisive on the question of the former’s authenticity. The result of examinations of questioned handwriting, even with the benefit of aid of experts and scientific instruments, is, at best, inconclusive. There are other factors that must be taken into consideration. The position of the writer, the condition of the surface on which the paper where the questioned signature is written is placed, his state of mind, feelings and nerves, and the kind of pen and/or paper used, play an important role on the general appearance of the signature. Unless, therefore, there is, in a given case, absolute absence, or manifest dearth, of direct or circumstantial competent evidence on the character of a questioned handwriting, much weight should not be given to characteristic similarities, or dissimilarities, between that questioned handwriting and an authentic one. xxx

While there may be slight dissimilarities, these appear to be natural and inevitable variations that may be expected even in genuine signatures made by one and the same person.” 

Alinsunod sa mga nabanggit na desisyon ng Korte Suprema, ang pagkakaiba sa pirma ay hindi kaagad nangangahulugan na mayroong pamemeke o forgery. Ang mga pagkakaiba sa usaping spontaneity, ritmo, pressure ng panulat, mga loop sa mga marka, mga palatandaan ng paghinto, mga anino, at iba pa na maaaring matagpuan sa pagitan ng pinagdududahan at tunay na pirma ay hindi tiyak sa usapin ng pagiging tunay o genuine ng isang pirma.

Dagdag pa ng Korte Suprema, bagaman maaaring may kaunting pagkakaiba, posible rin na ito ay dulot ng likas at hindi maiiwasang pagbabago na maaaring maaasahan kahit sa mga tunay na lagda ng isang tao.

Sa madaling salita, may ibang mga salik pa na dapat isaalang-alang tulad ng posisyon ng manunulat, ang kondisyon ng patungan kung saan nakalagay ang papel na may pinagdududahang lagda, ang estado ng isip, damdamin, at nerbiyos ng manunulat, at ang uri ng panulat at/o papel na ginamit. Ang mga nabanggit ay nararapat ikonsidera sapagkat ang mga ito ay may mahalagang papel sa pangkalahatang hitsura ng lagda. 

Samakatuwid, maliban na lamang kung sa isang partikular na kaso ay may ganap na kawalan, o malinaw na kakulangan ng direkta o circumstantial na ebidensya tungkol sa katangian ng isang pinagdududahang pirma, hindi dapat bigyan ng labis na halaga ang mga katangiang pagkakatulad, o pagkakaiba, sa pagitan ng pinagdududahang pirma at tunay na pirma.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.