P500M dagdag-pondo para sa school electrification program, ayos!

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | Nov. 21, 2024

Halagang P500 milyon ang idadagdag na pondo para sa School Electrification Program ng Department of Education (DepEd) sa ilalim ng ating panukalang Senate Committee Report sa General Appropriations Bill (GAB) para sa Fiscal Year 2025 (House Bill No. 10800). Noon kasi ay P1.295 bilyon lang ang nakalaan para sa naturang programa.

Hindi rin naman lingid sa ating kaalaman na may mga paaralan na wala pa ring kuryente. Bahagi ng layunin ng programang ito na lagyan ng kuryente ang mga paaralang wala pang kuryente, pati na rin ang modernization sa electrical system ng mga paaralang may kuryente na. 

Kasabay ng ating pagsisikap na mabigyan ang ating mga paaralan ng dekalidad na pasilidad para sa pag-aaral, dapat ay tiyakin muna natin na lahat may kuryente bago tuluyang maisulong ang mas malawakang paggamit ng teknolohiya sa mga paaralan.

Habang may universal access na sa ibang mga bansa sa East Asia at Southeast Asia, problemado pa rin ang Pilipinas pagdating sa pagkonekta ng lahat ng mga paaralan sa kuryente. Gamit ang datos mula sa DepEd, iniulat ng isang research paper mula sa Philippine Institute for Development Studies (PIDS) ngayong taon na 1,562 na mga paaralan ang wala pa ring kuryente noong 2020. Lumabas din sa naturang pag-aaral na noong 2020, nasa 39,335 mga paaralan ang nangailangan ng upgrading sa kanilang koneksyon sa kuryente.

Lumabas naman sa isang pag-aaral na nilimbag ng University of the Philippines Center for Integrative and Development Studies na kung ihahambing sa mga elementary schools na walang kuryente, mas mataas ng 12% average sa National Achievement Test ang mga paaralang may elektrisidad. Mas mataas naman ng 10% average ang performance ng mga high school na may kuryente kung ihahambing sa mga wala. 

Bilang chairman ng Senate Committee on Basic Education, nais nating pasalamatan ang Senate Committee on Finance sa kanilang pagtanggap sa panukalang dagdag na budget na ito sa 2025.

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com

Kakulangan ng principal sa mga iskul, tugunan

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | Nov. 19, 2024

Mahigit kalahati ng mga pampublikong paaralan sa bansa ang walang punong-guro. Upang mapunan ang kakulangan nito, mahalaga na baguhin natin ang mga lumang polisiyang nananatili sa Department of Education (DepEd).

Sa nakaraang pagdinig na pinamunuan ng Second Congressional Commission on Education (EDCOM II), iniulat ng DepEd na 20,718 lamang sa kabuuang 45,918 na mga public school sa bansa ang may naipuwesto para sa principal positions. Para naman sa natitirang 24,480 na mga paaralan, Teachers-In-Charge lang ang naa-assign, na kadalasan pa’y nangangailangan ng karagdagang training at suporta.

Batay sa staffing parameters na mula pa noong 1997, mga punong-guro ang nakatalaga sa mga elementary school na may siyam na guro at sa mga secondary school na may anim na mga guro. Outdated na rin at kailangang repasuhin ang isang polisiya noong 1992 kung saan mandato sa mga punong-guro na lumipat sa ibang paaralan pagkalipas ng tatlo hanggang limang taon.

Sana’y magsilbing modelo ang mga paaralan sa ilang siyudad, tulad na lamang sa Valenzuela City kung saan mayroon itong mga science school na nagre-require ng mga punong-guro na may kasanayan sa math at science. Umaasa tayo sa pangako ng DepEd na isinasapinal na nito ang mga bagong pamantayan sa tulong ng EDCOM para matiyak na may punong-guro sa bawat public school.

Samantala, hinihimok din ng inyong lingkod ang National Educators Academy of the Philippines, ang professional development arm ng DepEd, na suportahan ang mga punong-guro sa pamamagitan ng training programs upang maging mas epektibo sila sa pagtupad ng kanilang tungkulin. 

Malaki ang papel na ginagampanan ng mga mahuhusay na punong-guro upang paghusayin ang performance ng ating mga guro at mga mag-aaral. Mahalagang masolusyunan natin ang kakulangan ng mga punong-guro sa mga paaralan, lalo na’t makakaapekto ito sa pagsisikap nating iangat ang kalidad ng edukasyon sa buong bansa.

Bilang co-chairperson ng EDCOM II at chairperson ng Senate Committee on Basic Education, tutugunan natin ang mga bagong polisiya na titiyak sa napapanahong pangangailangan ng ating mga paaralan.

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com

Kahalagahan ng early childhood education

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | Nov. 14, 2024

Sa paggunita natin ng National Children’s Month, nais nating muling bigyang-diin ang kahalagahan ng pag-angat sa kalidad at paghahatid ng mga serbisyong pang-early childhood care and development (ECCD), lalo na ang mga programang pangnutrisyon. 

Dito papasok ang mahalagang papel na ginagampanan ng bawat local government unit (LGU). Sa ilalim ng Basic Education and Early Childhood Care and Development Alignment Act (Senate Bill No. 2575) na inihain ng inyong lingkod, magiging responsable ang mga LGU sa pagpapatupad ng mga programa sa ECCD, kabilang ang kabuuan ng mga social services at development programs na saklaw ang kalusugan, nutrition, early childhood education, at iba pa para sa mga batang wala pang limang taong gulang. 

Upang makamit ang universal coverage para sa National ECCD System, tutukuyin ng LGUs ang mga batang nangangailangan ng suporta, pati na rin ang kanilang mga magulang at mga parent-substitutes. Magiging responsable rin ang mga LGU para sa pagtiyak na may mga sapat na pasilidad, pondo, at mga kagamitan para sa mga ECCD programs. Lilikha rin ang mga LGU ng mga plantilla position para sa mga child development teachers at child development workers.

Ayon sa isang pag-aaral ng Philippine Institute for Development Studies (PIDS) nitong taon, humigit-kumulang 3.7 milyon o isa sa tatlong batang Pilipinong mas bata sa limang taong gulang ang stunted o masyadong mababa para sa kanilang edad.

Lumabas din sa naturang pag-aaral na 20 porsyento lamang ng mga batang tatlo o apat na taong gulang ang lumalahok sa mga programang pang pre-kindergarten. 

Bahagi ng pag-angat ng kalidad sa edukasyon ng bansa ang pagpapatatag sa pundasyon ng ating mga kabataan sa pamamagitan ng early childhood care and development.

Sa pagkamit ng layuning ito, mahalaga ang papel ng ating LGUs upang maabot natin ang bawat bata, matiyak na makakalahok sila sa mga programa ng ECCD, at matugunan ang kanilang pangangailangan sa kalusugan at nutrisyon. Bilang chairman ng Senate Committee on Basic Education, patuloy nating isusulong ang pagpapaigting ng dekalidad ng edukasyon sa bansa.

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com