MCT oil, mabisa laban sa epilepsy

ni Dr. / Atty. Erwin P. Erfe, M.D. @Sabi ni Doc | Jan. 13, 2025

MCT oil - BG: Healthline

Dear Doc Erwin, 

Nais ko sanang isangguni sa inyo ang ibinigay na advice sa akin ng aking kaibigan. Twenty five years old na ako at may sakit na epilepsy. Regular na umiinom ako ng gamot para rito na inireseta ng aking doktor.

Nagbigay ng suhestiyon ang aking kaibigan na uminom ako ng MCT Oil bilang supplement.

Ayon sa kanya mula ng regular na umiinom ang kanyang anak nito ay mas dumalang ang

atake ng epilepsy nito.

Ano ba ang MCT Oil? Safe ba na uminom nito? Makakatulong ba ang MCT Oil sa aking epilepsy? — Eduardo

---

Maraming salamat Eduardo sa iyong pagliham at pagiging tagasubaybay ng Sabi ni Doc at BULGAR newspaper.

Ang MCT Oil ay isang dietary supplement na galing sa coconut oil. Ang ibig sabihin ng MCT ay “Medium Chain Triglyceride”. Ang paggamit ng MCT Oil ay nagmula noong 1920's kung saan ginamit ng doktor ang ketogenic diet sa panggagamot sa mga kabataan na may epilepsy.

Ayon sa Cleveland Clinic sa bansang Amerika, popular ang MCT Oil sa pagpapapayat. Ang pag-inom nito, ayon sa isang pag-aaral na nailathala sa European Journal of Clinical Nutrition noong July 2014, ay nakakapagpababa ng dami ng kinakain. Dahil dito nakakatulong ito sa pagpapapayat ng mga indibidwal na gustong magbawas ng timbang.

Popular din na ginagamit ang MCT Oil ng mga atleta at ng mga may edad na katulad ng mga senior citizen, dahil sa kakayanan nito na magbigay ng enerhiya. Dahil madali itong ma-absorb at ma-digest mas mabilis itong nagagamit ng katawan natin bilang enerhiya.

Makakatulong din daw ito upang maiwasan ang diabetes at Alzheimer's disease. Naniniwala rin ang ibang dalubhasa na makakatulong ito sa mga indibidwal na may autism, mapababa ang blood sugar level at makapagpababa ng inflammation sa ating katawan.

Bukod sa mga nabanggit na health benefits ng MCT Oil, may health benefit din ito sa sakit na epilepsy. 

Mahigit nang isandaang taon ang nakakalipas ay ginamit ng mga doktor ang ketogenic diet sa panggagamot ng epilepsy. Base ito sa mga pag-aaral na ang ketogenic diet ay nagpapataas ng level ng ketones sa ating katawan at ang ketones ay napatunayan nang nakakatulong upang mabawasan ang atake ng epilepsy. Ganito rin ang epekto ng pag-inom ng MCT Oil -- tumataas ang level ng ketones sa ating katawan. 

Sa isang pag-aaral na nailathala noong June 2013 sa scientific journal na Neuropharmacology, ang Medium Chain Triglyceride (MCT) ay nakitang mas epektibo pa sa isang gamot na ginagamit sa epilepsy bukod sa mas mababa ang potential side effects nito kumpara sa nasabing gamot.

Sa clinical trial na pinangunahan ni Dr. Emmaline Rasmussen ng Northshore Neurological Institute sa Illinois sa bansang Amerika, ang MCT Oil supplementation ay nakapagpababa ng 42% porsyento sa dami ng atake (seizures) ng epilepsy. Mababasa ang pag-aaral na ito sa journal na Nutritional Neuroscience na nailathala noong June 2023.

Tandaan lamang na ang MCT ay nasa ilang pagkain din, katulad ng cheese, yogurt, gatas at coconut oil. Ngunit, kung nanaisin na uminom ng MCT Oil supplement maaaring makaranas ng ilang side effects katulad ng pagsakit ng tiyan, bloating, pagtatae at pagsusuka. Kaya't mas makakabuti na mag-umpisa sa mababang dose. Makakabuti rin na kumonsulta sa inyong doktor o sa nutritionist upang malaman ang tamang dami ng iinumin na MCT Oil.

Maraming salamat muli sa iyong pagliham sa Sabi ni Doc at nawa’y magpatuloy sa pagbuti ang inyong kalusugan.

---

Maraming Salamat sa inyong pagliham sa Sabi ni Doc at nawa’y magpatuloy sa pagbuti ang inyong kalusugan. Kung may mga katanungan pa, mag-email lamang sa Sabi ni Doc sa e-mail address na erwin.erfe@gmail.com o sa doc.bulgar@gmail.com

Pagsasampa ng kaso sa mga alternatibong defendants

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | Jan. 13, 2025

Dear Chief Acosta,

Ako, at ilan sa aking mga kaibigan ay naimbitahan na mag-invest sa isang negosyo. Kami diumano ay magiging mga co-owners ng bagong itatayong branch at kami ay magkakaroon ng bahagi sa kikitain ng nasabing branch. Ang nag-anyaya sa amin ay isa sa aking mga kabarkada nu’ng high school na investor din. Ipinakilala niya sa amin ang nagpakilalang may-ari at isang partner nito na siyang ‘financier’ diumano ng grupo. Dahil maganda ang usapan ay nagtiwala kaming mag-invest ng aming pera. Kinalaunan ay wala kaming kahit na anong natanggap na kita mula sa grupo. Iniisip naming magsampa ng kaso ngunit hindi talaga namin alam kung sino ang aming kakasuhan. Iyon bang nag-anyaya sa amin, iyong nagpakilalang may-ari, o ‘yung financier? — Lourreta

Dear Lourreta,

Ang sagot sa iyong katanungan ay matatagpuan sa Section 13 ng Rule 3 ng A.M. No. 19-10-20-SC dated 15 October 2019, o mas kilala bilang 2019 Amendments to the 1997 Rules of Civil Procedure. Nakasaad sa nasabing probisyon ang sumusunod:

“Section 13. Alternative defendants. – Where the plaintiff is uncertain against who of several persons he is entitled to relief, he may join any or all of them as defendants in the alternative, although a right to relief against one may be inconsistent with a right to relief against the other.”

Sang-ayon sa nasabing probisyon, ang isang nagkakaso na hindi sigurado kung sino sa pagitan ng maraming mga indibidwal siya maaaring maghabla ay maaaring magsampa ng kaso laban sa isa o lahat sa kanila, bilang mga alternatibong defendants. 

Pinapangalagaan ng batas ang karapatan ng isang indibidwal na maaaring naging biktima ng iilang mga indibidwal o grupo ng indibidwal na magkaroon ng hustisya, kahit na hindi niya alam kung sino sa kanyang mga kausap ang maaari niyang ihabla. Maaari niyang ihabla ang sinuman o lahat ng kanyang kausap upang makuha ang hustisyang kanyang kinakamit. Ito ay upang mapangalagaan ang ating mga kababayan mula sa mga indibidwal o mga grupo ng indibidwal na may layon na lituhin ang mga simpleng mamamayan.

Sa iyong sitwasyon, maaari mong kasuhan ang lahat ng mga indibidwal na sangkot sa iyong inirereklamong insidente.  Marapat lamang na ilahad mo sa iyong reklamo ang partikular na partisipasyon ng bawat indibidwal na iyong kakasuhan upang makita ng hukom ang basehan ng iyong kaso laban sa bawat isa.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Laspag na gulong na sasakyan, ‘wag nang ipilit ibiyahe

ni Ryan Sison @Boses | Jan. 13, 2025

Dahil sa mga paglabag ng mga motorista sa ipinatutupad na polisiya sa lansangan, marami sa kanila ang tinuluyan ng mga otoridad.

Ayon kay Land Transportation Office (LTO) Chief Assistant Secretary Vigor D. Mendoza II, nasa 85 motorista, kabilang ang 22 driver, ang nahuli dahil sa laspag o pudpod na gulong ng kanilang mga sasakyan sa isinagawang road safety operations ng kagawaran mula noong January 7 hanggang 8 sa iba’t ibang lugar ng National Capital Region (NCR).

Aniya, ang pokus ng mga operasyon ay sa mga truck at pampasaherong sasakyan dahil sa madalas na aksidente sa kalsada na kinasasangkutan ng mga ganitong uri ng behikulo.

Batay sa report ng LTO, 22 motorista ang nahuli matapos madiskubre ng mga opisyal na sira na ang gulong ng kanilang mga sasakyan, kung saan karamihan sa mga ito ay mga tsuper ng truck. Nasa 12 motorista naman ang nahuli dahil sa paggamit ng mga hindi rehistradong sasakyan, habang 51 iba pa ang nahaharap sa mga parusa para sa mga paglabag, kabilang ang reckless driving, hindi pagsusuot ng helmet, at pagmamaneho ng walang lisensya.

Sinabi pa ni Mendoza na ipagpapatuloy nila ang naturang operasyon para matiyak na sumusunod ang lahat ng motorista. Napakahalaga aniya, na ang kanilang mga tauhan ay visible sa mga lansangan dahil ang kanilang presensya ay nag-uudyok sa mga nagkakamaling motorista na sundin ang mga alituntunin.

Mabuti naman at hindi pala natutulog lang sa pansitan ang kinauukulan dahil ginagawa nila ang kanilang trabaho, kung saan marami silang nasampulang pasaway na mga driver.

Sadyang may ilang motorista lang ang walang disiplina at parang hirap silang gawin ang tama. Mayroon pa ngang iba r’yan na lumalaban o nangangatwiran pa kahit kitang-kita ang nagawang paglabag. 

Pero sa tingin ko, mas marami pa ring motorista ang talagang sumusunod sa batas dahil siguro ayaw nilang maparusahan. Mahirap din kasing pagmultahin sa nagawang paglabag at kumpiskahin ang lisensya na tiyak katakut-takot itong abala. 

Para naman sa ating mga sasakyan, kung hindi na kaya ng mga itong tumakbo o pupugak-pugak na, laspag na ang gulong, dispalinghado na ang mga makina ay huwag nang ipilit ibiyahe, mas mabuti sigurong igarahe na lamang natin ito kaysa naman maperhuwisyo o makaperhuwisyo pa tayo.  

Sa ating mga kababayan, pairalin sana natin lagi ang pagiging responsable at maingat, lalo na kung nagmamaneho nang sa gayon ay makaiwas tayo sa anumang asunto at disgrasya.

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com