Kabi-kabilang taas-pasahe, ‘wag balewalain

ni Ryan Sison @Boses | Feb. 21, 2025

Dahil sa napipintong taas-pasahe sa LRT, asahan na marami ang aalma hinggil dito lalo na ang mga apektadong komyuter at posibleng magresulta sa malawakang protesta.

Ito ang naging babala ni Akbayan partylist Rep. Percival ‘Perci’ Cendaña dahil nababahala na ang mga pasahero makaraang aprubahan ng Department of Transportation (DOTr) ang petisyon ng Light Rail Manila Corporation (LRMC) na magtaas ng singil sa pamasahe sa Light Rail Transit 1 (LRT-1) sa Abril 2, 2025.

Ang pamasahe ay magiging P20 sa pinakamalapit na destinasyon na noon ay P15 lamang at sa pinakamalayong destinasyon naman ay magiging P55 na dati ay nasa P45. 

Ayon kay Cendaña, ang hiling ng taumbayan ay ayusin ang operating hours at hindi bigyang pasakit ang mga komyuter ng LRT. Habang aniya, maging handa sa susunod na protesta ng taumbayan kung ipapatupad ng LRMC ang fare increase.

Dismayado naman ang maraming estudyante na anila, tila hinahayaan lamang ang magtaas nang magtaas ng pamasahe gayundin ang kanilang tuition ng hindi naman angkop sa pagtaas ng kalidad ng serbisyo. Giit din nila na mahihirapan silang lalo dahil hindi na sasapat ang kanilang magiging baon araw-araw.

Ang laki naman talaga ng itataas na pamasahe sa LRT at siguradong aaray dito ang mga komyuter lalo na ang mga estudyante.

Kung titingnan kasi ay aabot ng daang piso ang dagdag sa buwanang gastusin ng mga kababayan sa pamasahe pa lamang habang wala namang increase sa kanilang sahod. 

Bukod pa rito ay humihirit din ang mga jeepney driver at operator ng dagdag-pasahe kaya napakabigat at grabeng pasanin ito sa mga komyuter.

At hindi mo sila masisisi kung umabot sa puntong kumilos sila sa pamamagitan ng pagpoprotesta.

Batid din naman natin ang hiling ng pamunuan ng LRT na magtaas sila ng pamasahe dahil anila, mula noong 2015 ay isang beses pa lang naaprubahan ang kanilang fare increase, at ito nga ngayong taon.    

Kaya sa ating gobyerno, sana ay resolbahan naman ang matagal nang problemang ito sa transport group dahil marami na ang nagsasakripisyo, at tila walang nangyayari sa inyong pamamahala. Huwag sanang balewalain o magbingi-bingihan, sa halip bumuo ng epektibong solusyon para hindi paulit-ulit ang mga suliranin ng ating bansa. 

Gayundin, dapat gumawa ng paraan para mapababa ang presyo ng mga bilihin at bayarin, mabigyan ng maraming trabaho, makontrol sana ang presyo ng petrolyo at iba pa, nang sa gayon ay talagang umunlad na ang pamumuhay ng mga mamamayan.

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com

Romualdez, mauuna pa yatang matanggal sa puwesto kesa pinai-impeach na si VP Sara

ni Pablo Hernandez @Prangkahan | Feb. 20, 2025

TILA UNA PANG MAMALASING MATANGGAL SA PUWESTO SI SPEAKER ROMUALDEZ KESA PINATATANGGAL NILANG SI VP SARA -- Hiniling ng grupo ni Davao del Norte Rep., former Speaker Pantaleon Alvarez sa Ombudsman na patawan ng suspensyon at tanggalin muna sa puwesto si Speaker Martin Romualdez para hindi nito maimpluwensyahan ang isinampa nila ritong graft and criminal complaints.

Tila yata una pang mamalasing matanggal sa puwesto si Speaker Romualdez kesa pinai-impeach o pinatatanggal nila sa posisyon na si Vice Pres. Sara Duterte-Carpio, period!

XXX

VP SARA, NA-BASH NG NETIZENS, HIRIT NA TRO SA SC SELF-SERVING DAW ITO DAHIL TAKOT SIYA NA MA-IMPEACH -- Matapos magsampa ng petisyon sa Supreme Court (SC) ang mga Davao lawyer na humihiling na ibasura ang impeachment complaints kay VP Sara ay sinegundahan ito ng mga abogado ng bise presidente na kumukuwestiyon sa legalidad ng pang-apat na impeachment complaint sa kanya, at kasabay ng paghirit sa SC na magpalabas na agad ng TRO upang hindi na matuloy ang pagpapatalsik sa kanya sa puwesto.

Sana hinayaan na lang ni VP Sara sa mga Davao lawyer ang pagpa-file ng petisyon sa SC kasi dahil sa hirit niyang magpalabas na ng TRO ang SC, ay naba-bash siya ngayon sa social media, na kesyo “self-serving” ang hiling niya at kesyo “ngarag” na raw siya sa takot sa napipintong impeachment trial ng Senado laban sa kanya, boom!

XXX

‘PAYONG HUDAS’ NI GADON KAY VP SARA -- Nanawagan si Presidential Adviser on Poverty Alleviation (PAPA) Sec. Larry Gadon sa kanyang itinuturing na kaibigan noon na si VP Sara na mag-resign na lang ito sa puwesto para maiwasan na ang pagpapatalsik sa kanya sa puwesto.

Iyang payo ni Gadon sa kaibigan niyang si VP Sara ay masasabing “payong hudas” kasi sa totoo lang sa rami ng mga senador na nagsabing tutol sila sa impeachment, ibig sabihin niyan ay hindi mai-impeach ang bise presidente, tapos hinihimok siya nito (Gadon) na mag-resign, period!

XXX

DAHIL DAMING KURAKOT AT POLITICAL DYNASTY KAYA FOREIGN INVESTMENTS SA ‘PINAS LUMAGAPAK -- Lumagapak sa 38.87% ang foreign investments sa Pilipinas last year 2024, ayon mismo sa Philippine Statistics Authority (PSA).

Batay sa PSA, noong 2023 ay higit P889 billion ang pumasok na negosyo sa bansa, pero last year ay lumagapak ito sa P543.6 billion.

Isa lang naman nakikita nating dahilan kaya lumagapak ang foreign investments sa ‘Pinas, kasi bukod sa rami ng kurakot, dami pang political dynasty na ang feeling ay family corporation nila ang mga puwesto sa pamahalaan, boom!

Pagkansela sa sertipiko ng kapanganakan ng hindi lehitimong anak

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | Feb. 20, 2025

Dear Chief Acosta,

May katanungan ako tungkol sa pagrehistro ng sertipiko ng kapanganakan ng pamangkin ko.  Ang kapatid kong si Ate Marriane ay nagkaroon ng anak sa kanyang kinakasama. Hindi sila kasal sapagkat ang lalaking kinakasama niya ay kasal na sa iba, bago pa man sila nagsama. Ang ginawa ng kanyang kinakasama ay inirehistro niya ang kanilang anak nang hindi alam at walang lagda ng aking ate. Maaari bang magsumite si Ate Marianne ng petisyon para makansela ang nasabing sertipiko ng kapanganakan ng aking pamangkin?

— Sheryn

---

Dear Sheryn,

Ayon sa Act No. 3753, o mas kilala bilang “Civil Registry Law,” kung ang anak ay hindi lehitimo, ang sertipiko ng kapanganakan nito ay kinakailangang may lagda at sinumpaan ng kanyang parehas na ina at ama, o kaya naman ng kanyang ina lamang kung ayaw ng ama. Ito ay alinsunod sa Seksyon 5 ng Act No. 3753:

“Section 5. Registration and Certification of Birth. -- The declaration of the physician or midwife in attendance at the birth or, in default thereof, the declaration of either parent of the newborn child, shall be sufficient for the registration of a birth in the civil register. Such declaration shall be exempt from the documentary stamp tax and shall be sent to the local civil registrar not later than thirty days after the birth, by the physician, or midwife in attendance at the birth or by either parent of the newly born child.

In such declaration, the persons above mentioned shall certify to the following facts: (a) date and hour of birth; (b) sex and nationality of infant; (c) names, citizenship, and religion of parents or, in case the father is not known, of the mother alone; (d) civil status of parents; (e) place where the infant was born; (f) and such other data may be required in the regulation to be issued.

In the case of an exposed child, the person who found the same shall report to the local civil registrar the place, date and hour of finding and other attendant circumstances.

In case of an illegitimate child, the birth certificate shall be signed and sworn to jointly by the parents of the infant or only the mother if the father refuses.”

Para sa iyong kaalaman, mayroong kasong napagdesisyunan ang ating Korte Suprema na nakasasaklaw sa iyong katanungan. Ayon sa In the Matter of Petition for Cancellation of Certificates of Live Birth of Yuhares Jan Barcelote Tinitigan and Avee Kynna Noelle Barcelote Tinitigan Joanna Karla Baguio Barcelote vs. Republic of the Philippines, et. al., G.R. No. 222095, 7 August 2017, na isinulat ni Kagalang-galang na Kasamang Mahistrado Antonio T. Carpio:

“Thus, it is mandatory that the mother of an illegitimate child signs the birth certificate of her child in all cases, irrespective of whether the father recognizes the child as his or not.  The only legally known parent of an illegitimate child, by the fact of illegitimacy, is the mother of the child who conclusively carries the blood of the mother.  Thus, this provision ensures that individuals are not falsely named as parents.

The mother must sign and agree to the information entered in the birth certificate because she has the parental authority and custody of the illegitimate child.”

Ibig sabihin, ang ina ng hindi lehitimo (nonmarital) na anak ay dapat pumirma sa sertipiko ng kapanganakan nito, kinikilala man o hindi ng ama ang bata. Ang tanging siguradong legal na magulang ng isang hindi lehitimong anak, sa mata ng ating batas, ay ang kanyang ina. Kung kaya’t mahalaga na may lagda ang ina ng nasabing bata sa sertipiko ng kapanganakan nito.  Mahalaga rin na siya ay sumasang-ayon sa mga impormasyong nasasaad sa nasabing sertipiko.

Sa sitwasyon ng iyong kapatid, maaari siyang magsumite ng petisyon para kanselahin ang sertipiko ng kapanganakan ng kanyang anak na inirehistro noon ng kanyang kinakasama nang wala siyang kaalaman at lagda. Malinaw na ang sertipiko ng kapanganakan ng iyong pamangkin ay hindi naisagawa alinsunod sa probisyon ng batas na nagtatakda ng tamang paraan ng pagpaparehistro ng isang hindi lehitimong anak.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.