Pananakit ng balakang sa kababaihan, sintomas ng problema sa reproductive system

ni Dr. Shane Ludovice - @Sabi ni Dok | August 24, 2020

Dear Doc. Shane,

Ako ay dalaga pa sa edad na 33, subalit may pagka-obese. Sa ngayon ay madalas akong makaramdam ng pananakit ng balakang. Ano kaya ang sanhi nito at okay lang ba na inuman ko na lang ng pain reliever? – Issah

Sagot

Tulad ng iba pang pangmatagalang pananakit o chronic pain, ang pananakit ng balakang ay mas madalas na maranasan ng mga babae kaysa sa mga lalaki.

Narito ang ilan sa mga pangunahing dahilan ng pananakit ng balakang:

• Arthritis. Isa ito sa mga pangunahing dahilan ng pangmatagalang pananakit ng balakang sa kababaihan, partikular ang osteoarthritis. Ang osteoarthritis ay dulot ng wear and tear o resulta ng pagtanda ng tao. Ang ball at socket sa kasukasuan ay nagsisimulang masira dahil sa pagtanda. Ang arthritis ay kadalasang nararamdaman sa harap ng iyong balakang, dahil sa paninigas o pamamaga ng kasukasuan.

• Pinsala sa balakang. Ang fracture o pinsala sa balakang ay mas madalas sa mga matatanda lalo na sa mga taong may osteoporosis o ang unti-unting pagnipis ng mga materyal sa mga buto. Ang sintomas nito ay matinding pananakit kapag nag-uunat-unat, nagbubuhat ng mabigat at iba pa.

• Tendinitis o bursitis. Ang mga kalamnan ay ikinokonekta ng mga tendons sa kasukasuan. Ang mga tendons ay madaling mamaga kapag nasobrahan ng gamit, lalo na kung gumagawa ng nakakapagod na mga aktibidad. Isa sa mga pangunahing sanhi ng tendinitis, lalo na sa mga atleta ay ang iliotibial band syndrome — ito ay makapal na tissue na nakalagay sa iyong balakang papuntang tuhod.

• Hernia o luslos. Ito ay maaari ring tumubo sa may bandang tagiliran ng balakang. Ito ay tinatawag na femoral o inguinal hernia, isang klase ng luslos na sanhi ng pagkakaroon ng karagdagan pressure sa tiyan.

• Problema sa likod at sistemang reproductive. Ang pananakit ng balakang ng kababaihan ay sanhi ng problemang gynecological. Huwag isiping ang pananakit ng balakang ay dala lamang ng arthritis, bursitis o tendinitis. Depende sa edad at mga sakit na nararamdaman, ang pananakit ng balakang ay malamang dahil sa sakit ng mga organo sa loob ng katawan.

Lunas:

• Kung ang pananakit ng balakang ay dahil sa sobrang paggamit o pinsala dahil sa sports, ito ay maaaring gamutin ng heat treatment, pahinga at over the counter na gamot para sa pamamaga.

• Para maiwasan ang mga pinsala, kailangang mag-stretching muna bago mag-ehersisyo, magsuot ng tamang damit at gumamit ng maayos na sapatos lalo na kung ikaw ay tatakbo.

• Ang sobrang timbang ay maaari ring makadagdag sa pressure sa balakang, kaya ang pagbabawas ng timbang ay tulong para mabawasan ang pananakit na nararamdaman.

• Kung may pananakit ng balakang na sanhi ng luslos o hernia, kailangan itong operahan para maalis ang pananakit.

Gayunman, kapag ang masakit na balakang ay nagpatuloy, kailangang magpakonsulta agad sa doktor para sa posibleng mga sanhi at lunas.

Ang pananakit ng balakang ay maaari ring palatandaan ng sakit sa bato. Kung nakakaranas ng pananakit ng balakang o sa may bandang ibabang bahagi ng likod at kasalukuyang nahihirapan sa pag-ihi, mag patingin agad sa doktor.

Kung ikaw ay mahinang uminom ng tubig, doblehin o triplehin mo na ang iyong paginom ng tubig lalo na kung mainit ang panahon. Mahalaga rin ang pag kakaroon ng sapat na pahinga para malabanan ang mga sanhi ng pananakit ng balakang.

Alamin: Bakit kailangang magpa-OGTT ang buntis?

ni Dr. Shane Ludovice - @Sabi ni Dok | August 22, 2020

Dear Doc. Shane,

Ako ay limang buwang buntis at nag-gain talaga ako ng timbang dahil sa lakas kong kumain at uminom ng soft drinks. Masama raw ito dahil posibleng magka-diabetes ako kapag hindi ko inayos ang aking diet. Totoo po ba ‘yun, kahit wala naman sa lahi namin ito? – Vangie

Sagot

Ang gestational diabetes ay diabetes na natutuklasan lamang habang ang babae ay buntis. Tumataas ang blood sugar habang buntis sa mga babaeng may gestational diabetes at hindi ito dapat ipagsawalang bahala.

Ang mga batang ipapanganak ng mga babaeng may gestational diabetes ay mataas din ang tsansa na magkaroon ng diabetes sa kanilang paglaki. Kung hindi maagapan ang diabetes ng ina habang ito ay buntis, ang bata sa sinapupunan ay nagiging overweight (ang timbang ay 8-pounds pataas) kaya tumataas ang peligro na magkaroon ang bata ng shoulder injury paglabas sa puwerta o mangailangan talaga ng cesarean section para mailuwal ito.

Bakit kailangang magpa-OGTT ang buntis?

Sa OGTT malalaman kung may diabetes ng pagbubuntis o gestational diabetes. Kung may gestational diabetes ang buntis, nagiging labis ang timbang ng bata sa sinapupunan. Ang batang ipinanganak ng ina na may gestational diabetes ay mataas ang tsansang maging diabetic sa kanilang paglaki.

Samantala, ang mga babaeng nagkaroon ng gestational diabetes noong sila ay buntis ay puwede ring magkaroon ng Type 2 diabetes sa susunod na mga taon kahit hindi na buntis. Dahil sa peligrong ito sa bata at ina, kailangang magpa-OGTT para malaman kung may gestational diabetes.

Ang OGTT ay karaniwang pinapagawa sa mga buntis na nasa ika-6 hanggang ika-7 buwan ng pagdadalantao. Puwede rin itong ipagawa ng doktor nang mas maaga o kahit lagpas dito depende sa sitwasyon ng pasyente.

Pagkatapos manganak ay karaniwang nawawala ang gestational diabetes—muling nagiging normal ang asukal sa dugo. Pero minsan, ito ay nagtutuloy na agad sa Type 2 diabetes.

Paano malalaman kung nawala o nagtuloy ang diabetes?

Sa pamamagitan din ng OGTT, ang mga babaeng nagkaroon ng gestational diabetes noong sila ay buntis ay dapat magpaulit ng OGTT anim na linggo pagkatapos manganak para malaman kung normal na bang muli ang kanilang asukal sa dugo.

Sintomas, sanhi at iba pang kaalaman tungkol sa myoma

ni Dr. Shane Ludovice - @Sabi ni Dok | August 21, 2020

Dear Doc. Shane,

Maaari ba ninyong talakayin ang tungkol sa sakit na myoma? Ang sabi ng kapatid ko ay may mayroon daw siya nito kaya madalas at malakas ang kanyang regla. Ano ba ang sanhi nito? – Helen

Sagot

Tinatawag na mayoma (myoma) o uterine fibroid ang tumutubo na parang bukol sa loob o labas ng sinapupunan o matris)—hindi ito cancer.

Hindi pa tiyak ang dahilan nito, subalit may impluwensiya ang estrogen at progesterone hormones sa paglaki nito.

Karamihan sa mga mayroong myoma ay hindi kakikitaan ng anumang sintomas. Kung may sintomas man, ito ay kadalasang hindi malala at hindi kailangang gamutin. Marami rin sa mga myoma ay lumiliit o nawawala nang mag-isa sa pagsapit ng menopause.

Sintomas:

• Abnormal, malakas at matagal na regla

• Bleeding at spotting sa pagitan ng mga menstrual period

• Anemia o kakulangan ng dugo dahil sa sobrang regla

• Masakit na tiyan, baywang o likod habang nagtatalik

• Madalas at hindi mapigilang pag-ihi

• Madalas na urinary tract infection (UTI)

• Constipation

• Hindi mabuntis

• Problema sa panganganak tulad ng premature labor, miscarriage o abortion

Mas maigi na magpakonsulta agad sa doktor kung:

• Masyadong malakas ang inyong regla

• Kung biglang sumakit ang inyong pagreregla

• Kung madalas at masakit ang pag-ihi, may dugo sa ihi o walang kontrol ang pag-ihi

• Kung humahaba at iregular ang inyong menstrual cycle

• Kung sumasakit na ang inyong puson

Samantala, matapos ang pelvic exam, maaaring magpagawa ang inyong doktor ng pelvic ultrasound o kaya MRI kung kakailanganin.

Kapag malaki na ang myoma at malala na ang mga sintomas nito tulad ng hindi mabuntis, miscarriage, sobrang bleeding, pelvic pain, anemia at iba pa, kailangan na itong alisin.

Kung maaari, ang bukol o myoma lamang ang aalisin. Ang tawag dito ay myomectomy. Ngunit kung minsan ay dapat alisin din pati ang uterus kaya hysterectomy na ang gagawin.

Huwag kayong matakot na ipatanggal ito kasama ang uterus lalo na kung tapos na ang panahon ng panganganak. Malaking ginhawa ang maidudulot ng pag-alis nito sa inyong pangkalahatang kalusugan at pagkilos.