Kaalaman tungkol sa vaginal discharge

ni Dr. Shane Ludovice - @Sabi ni Dok | January 12, 2021

Dear Doc. Shane,

Ako ay nanganak last August at napansin ko na may lumalabas na discharge sa aking ari .Wala namang sakit ang aking mister. Ano kaya ito, ano ba ang dapat kong gawin o inumin? – Martha

Sagot

Hindi lahat ng vaginal discharge ay nangangahulugan na maysakit ang babae. Halimbawa, kung klaro ang kulay ng lumalabas, ito ay bahagi ng normal na pagbabago sa puwerta ng babae tulad ng pagkakaroon ng mens. Subalit, may mga uri rin ng discharge na kailangan ng medikal na atensiyon lalo na kung may amoy at kasamang pangangati ng puwerta.

Posibleng ito ay STD kung mabaho at kakaiba ang kulay (may pagkaberde o gray), malapot na parang nana at masakit kapag nakikipagtalik. Ang chlamydia, gonorrhea at trichomoniasis ay malamang na nakuha o nahawa sa pamamagitan ng pakikipag-sex.

Subalit ang candidiasis ay may ibang sanhi tulad ng pag-inom ng antibiotics o pagiging buntis, nababago ang pH level at mga kemikal sa puwerta at nagkakaroon ng pagkakataon na tumubo ang mga fungus.

Kaya naman, maipapayong magpa-examine ng iyong vaginal discharge para makasiguro.

Worried dahil naninilaw ang balat at mga mata ng new born baby

ni Dr. Shane Ludovice - @Sabi ni Dok | January 9, 2021

Dear Doc. Shane,

Kapapanganak ko pa lang sa aming panganay. Kaya lang, napansin ng mister ko na naninilaw ang aming baby. Ang sabi ni mama ay ibilad ko raw sa araw kapag umaga, ginagawa ko naman ‘yun pero parang hindi naman nawawala ang paninilaw sa kanyang balat pati sa mga mata. Ano ba ang dapat kong gawin? – Ella

Sagot

Ang newborn jaundice o paninilaw ng balat o mga mata ng sanggol matapos ipanganak ay dahil sa mataas na lebel ng bilirubin sa dugo. Ang pag-breakdown ng red blood cells ang sanhi ng pagkakaroon ng bilirubin sa dugo. Normal itong tinutunaw at inaalis sa katawan ng ating atay.

Karaniwang napapansin ang jaundice dalawa hanggang tatlong araw matapos ipanganak ang sanggol. Puwede itong tumagal hanggang dalawang linggo. Madalas, napapansin ang jaundice sa mukha, dibdib, tiyan, mga braso at binti. Mas mahirap daw itong mapansin sa mga sanggol na maitim ang kompleksiyon.

Mga sintomas ng jaundice maliban sa paninilaw ng balat:

• Paninilaw ng sclera o ang puting parte ng mga mata

• Antukin

• Pangangati

• Maputlang pagtatae

• Walang gana ‘pag bini-breastfeed

• Maitim ang kulay ng ihi

Ang severe infant jaundice naman ay mayroon pang dagdag na sintomas tulad ng sumusunod:

1. Paninilaw ng braso at tiyan

2. Hindi bumibigat na timbang

3. Jaundice na tumatagal nang mahigit sa tatlong linggo

Ayon sa Medical News Today, walang dapat ikabahala ang mga magulang dahil natural nang mawawala ang jaundice. Pero kung lumagpas pa ito sa dalawang linggo, maaaring payuhan ng doktor na kailangang magpa-blood at urine test ang bata para malaman kung bakit hindi pa rin nawawala ang jaundice.

Mga senyales ng cervical cancer, alamin!

ni Dr. Shane Ludovice - @Sabi ni Dok | January 8, 2021

Dear Doc. Shane,

Ako ay 51-anyos at menopause na. Nakapagtataka dahil nakararanas pa rin ako ng pagdurugo gayung menopause na ako halos dalawang taon na ang nakararaan. Ang ikinatatakot ko ay baka mayroon na akong sakit tulad ng cervix cancer na siyang ikinamatay ang aking tiyahin. Hindi ko naman magawang makapagpa-checkup dahil bukod sa walang budget ay hindi pa safe ang lumabas-labas ngayon. – Melba

Sagot

Ang cervix ay bahagi ng reproductive system ng babae na makikita sa pagitan ng vagina at matres. Ito ay tinatawag na ‘kuwelyo ng matres’. Hindi nakokontrol ang mga abnormal cells sa cervix ng babaeng may cervical cancer.

Ang sanhi ng kanser ng cervix ay ang virus na tinatawag na Human Papilloma Virus (HPV). Ang HPV ang nagdudulot ng kulugo sa balat. Ang HPV ay kadalasang nakukuha sa pamamagitan ng pakikipagtalik. Gayundin, sa pamamagitan ng skin-to-skin contact ng mga ari. Gayunman, hindi lahat ng HPV ay nagdudulot ng cervical cancer.

Mga senyales ng cervical cancer:

• Abnormal na pagdurugo ng ari. Kung nakararanas ng pagdurugo ng ari pagkatapos o habang nakikipagtalik, pagkatapos ng menopause at sa pagitan ng regla.

• Kirot habang nakikipagtalik. Ang sintomas na ito ay nangangahulugang ang cervical cancer ay malala na at kumalat na sa mga tissue at reproductive organ.

• Pananakit ng balakang. Ito ay karaniwan sa mga babae lalo na kung may dysmenorrhea. Ngunit kung ang sakit ay mas mahaba kaysa sa normal, maaaring sintomas na ito ng cervical cancer.

• Abnormal na vaginal discharge. Ang likidong lumalabas sa babae na medyo malinaw at walang amoy ay normal. Ngunit kung mas marami, may amoy at kakaiba ang itsura ng discharge, maaaring isa itong sintomas ng cervical cancer. Kapag mayroong kanser ng cervix, ang discharge ay brown, matubig-tubig at may kahalong dugo.

• Pananakit ng ari habang umiihi. Ang sintomas na ito kasama ng madalas na pag-ihi at pagbabago sa itsura ng ihi ay nangyayari kung ang kanser ay umabot sa kalapit na tissue.

• Pagbabago sa dami at haba ng regla. Masasabing marami ang regla kung ang pagpapalit ng napkin ay kada dalawang oras.

Tandaan, mahalagang magpakonsulta agad sa doktor kung mayroon kahit isa sa mga senyales na ito dahil ang early detection ng kahit ano’ng kanser ang pinakamabisang paraan para talunin ito. Cervical cancer screening tests:

Karamihan ng mga kaso ng cervical cancer ay maiiwasan kung maagang na-detect at nagamot ang abnormal cells sa cervix. Ang basic na screening test para sa cervical cancer ay ang Schiller’s test. Sa pagsusuring ito, ang cervix ay pinapahiran lamang ng iodine o potassium iodine at saka oobserbahan. Kung nasa magadang kondisyon ang cervix, magiging kulay mahogany brown ito ngunit kung ito ay positibo sa pre-cancer lesions, ang pinahirang bahagi ay mamumuti.

Mayroon ding tinatawag na Pap Test o mas kilala sa tawag na Pap Smear. Sa Pap Test, gumagamit ang doktor ng speculum para suriin ang vagina at cervix at para kumuha ng cells at mucus mula sa cervix. Ang mga cell ay susuriin para malaman kung ito ay normal.

Ang mga cells na nakuha sa Pap Test ay maaaring gamitin para naman sa HPV Test. Maaaring makita ng pagsusuri na ito ang mga high-risk na uri ng HPV na karaniwang nakikita sa cervical cancer.