Tips para makatulog nang tama sa oras

ni Dr. Shane Ludovice - @Sabi ni Dok | March 24, 2021

Dear Doc. Shane,

Sa kasalukuyan, ako ay nagtatrabaho bilang secretary sa private firm. Hindi naman ako napupuyat sa work o sa anumang bagay pero napakatagal bago ako makatulog sa gabi kaya madalas ay parang inaantok ako sa work at wala nang sigla magtrabaho. Minsan, kapag nakatulog na ako ay bigla rin akong nagigising at tuluyan nang hindi makakatulog. Gustuhin ko man mag-take ng sleeping pills ay natatakot ako na umasa na lang dito para makatulog dito. Ano ba ang dapat kong gawin? – Nancy

Sagot Ang madalas na dahilan ng hindi makatulog ay stress. Kapag humiga kayong balisa o nababahala, hindi magiging mahimbing ang pagtulog at magigising kayo sa hatinggabi at tiyak na sira ang araw, kinabukasan.

Kailangang baguhin ang routine at adjustment ng ilang attitudes upang makatiyak na mahimbing na pagtulog.

Ang alam ng karamihan ang magising sa hatinggabi ay masama. Kapag nangyari ito, nagpa-panic agad sila. Ang resulta, lalong hindi na makatutulog. Ayon sa pag-aaral, ito ay maling akala. Kahit magising ng 60 hanggang 90 minutes ang tao sa gitna ng kanyang pagtulog, bahagi lamang ito ng normal sleep cycle, basta walang nararamdamang kahit anong sakit.

Sa buong maghapon, stressed tayo dahil sa trabaho, kaya kailangang pabagalin ang kilos at pag-iisip upang ma-relax ang katawan bago matulog. Nakatutulong ang pagligo, pag-inom ng decaf na kape at napatunayan na ang mahaba at malalim na paghinga mula sa tiyan ay nakaka-relax din. Patayin ang ilaw sa kuwarto upang ipahiwatig sa katawan at sa utak na naghahanda na tayong matulog.

Mas malamang na dala ng mga babae sa pagtulog ang kanilang mga problema kaya mas hirap silang matulog ng mahimbing. Huwag isipin ang stress sa pagtulog at ipagpabukas ang mga problema.

Kung maaari, huwag buksan ang mga mata at huwag tumingin sa relo kapag nagising sa hatinggabi dahil lalong nakai-stress ito. Mag-concentrate sa mga bagay na nakaka-relax.

Pagkalipas ng 15 minuto kung hindi pa rin makatulog, lumipat ng kuwarto o higaan.

Kung hindi pa rin makatulog, subukan ang mga gawaing nakare-relax tulad ng pakikinig sa mga mellow music o gawin uli ang mga pre-sleep routine. Huwag magpumilit na matulog at hintaying antukin bago mahiga.

Tips para dumami ang gatas ng ina

ni Dr. Shane Ludovice - @Sabi ni Dok | March 23, 2021

Dear Doc. Shane,

Anytime, this month ay manganganak na ako sa aking panganay. Maaari bang bigyang-kaalaman ninyo ako tungkol sa mga sanggol? May kaibigan kasi akong naimpeksiyon ang pusod ng kanyang anak, bumaho raw ito at matagal bago nalaglag ang pusod. Plano ko ring magpa-breastfeed. – Shaina Marie

Sagot

Para maiwasan ang impeksiyon ng bagong putol na pusod, panatilihin itong malinis at tuyo. Kung mas tuyo, mas madaling malalaglag ang natitirang balat at gagaling agad. Dahil dito, mas maigi kung hindi gagamit ng bigkis o kung sakali man ay tiyaking maluwag ito at para palaging mainit ang pakiramdam ng bata, itabi sa katawan ng ina.

Sunding mabuti ang mga sumusunod:

• Palitan ang lampin ng sanggol tuwing mababasa ito o marurumihan

• Kapag namumula ang balat, palitan nang mas madalas ang lampin o ‘wag na lampinan

• Kapag natanggal na ang natitirang balat ng pusod, paliguan ang sanggol ng hindi matapang na sabon at ng maligamgam na tubig

• Ang mga taong may nakahahawang sakit ay hindi dapat humawak o lumapit sa sanggol

• Ilagay ang sanggol sa malinis na lugar na malayo sa usok at alikabok

Tama ang desisyon mo na mag-breastfeeding, pinakamabuting pagkain para sa sanggol ang gatas ng ina. Ang mga sanggol na sumususo sa ina ay mas malusog, mas malakas at mas malayo sa mga sakit.

Kailangang pasusuhin ng ina ang sanggol, pagkasilang na pagkasilang nito. Sa mga unang araw, kadalasan ay kakaunti pa lang ang gatas mula sa suso ng ina, ito ay normal. Hindi dapat magsimulang magpasuso sa bote, sa halip, dapat pasusuhin nang madalas ang sanggol sa suso ng kanyang ina. Ang pagsuso ng sanggol ay makatutulong para dumami ang gatas ng ina.

Kung sapat ang gatas ng ina, gatas lang niya ang dapat ibigay sa bata sa loob ng apat hanggang anim na buwan. Pagkaraan, ituloy pa rin ang pagpapasuso, pero kailangan ding bigyan ang bata ng iba pang masusustansiyang pagkain.

Mga paraan para magkaroon ng maraming gatas ang ina:

• minom ng maraming likido

• Kumain nang marami hangga’t maaari, lalo na ng gatas, mga produktong mula sa gatas at mga pagkaing nagpapalaki ng katawan

• Matulog nang mabuti at iwasan ang pagpapagod o pagkayamot

• Magpasuso nang madalas

Alamin: Mga pagkain na dahilan ng kabag

ni Dr. Shane Ludovice - @Sabi ni Dok | March 22, 2021

Dear Doc. Shane,

Madalas akong kabagin kaya nais ko sanang malaman kung ano ang puwedeng ipanggamot na mabibili over-the-counter? – Gemini

Sagot

Bagama’t may ilang over-the-counter na gamot na puwedeng inumin para sa kabag tulad ng simethicone, hindi ito rekomendado na unang hakbang para gamutin ang kabag sapagkat ito ay nawawala nang kusa sa karamihan ng kaso at maraming ibang puwedeng gawin bukod sa gamot.

Ano ang puwedeng gawin bilang lunas sa kabag, bukod pa sa pag-inom ng gamot?

Una ay ang pagtukoy sa mga pagkain sanhi para sumpungin ng kabag. Ang mga karaniwang halimbawa ng mga pagkain na madalas magdulot ng kabag ay gatas, kendi, ilang uri ng gulay, softdrinks, ice cream at iba pa — pero nakadepende ito sa tao.

Tuwing kakabagin, subukang ilista ang lahat ng kinain at ikumpara ito sa mga nakaraang pagkakaroon ng kabag at tingnan kung alin ang mga pagkaing maaaring sanhi ng kabag.

Kung hindi matukoy ang pagkain na nagiging sanhi ng kabag, iwasan ang mga gatas at iba pang produkto na may gatas tulad ng yogurt, ice cream, keso at iba pa. Iwasan din ang mga pagkaing masyadong malansa o mataas sa langis at taba. Bagama’t ang mga pagkaing mataas sa fiber ay maganda sa katawan, kung kinakabag ay subukan ding bawasan pansamantala ang mga ito.