Sucralose may risk sa kalusugan

ni Dr/Atty. Erwin P. Erfe, M.D. @Sabi ni Doc | Apr. 7, 2025

Dear Doc Erwin, 

Ako ay isang empleyado at part time graduate student sa isang private school. Obese ako at may dalawang taon na ginagamot ang aking high blood sugar. Mahilig ako sa mga matatamis na pagkain kaya para mabawasan ko ang intake ko ng carbohydrate at sugar ay gumagamit ako ng Sucralose, isang kilalang sugar substitute, sa aking inumin at pagkain.

May nagsabi sa akin na maaaring makasama sa akin ang paggamit ko nito. Hindi ko ito pinansin dahil wala naman akong nararamdamang masamang epekto sa paggamit ko nito sa loob ng dalawang taon. Umiinom ako matagal na ng mga sugar-free diet soft drinks na may halong Sucralose na pampatamis.

Nais ko sanang malaman kung ano ang Sucralose at may mga research studies na ba ang mga scientists tungkol sa epekto ng Sucralose sa ating katawan?

Sana ay matugunan n‘yo ang aking mga katanungan. Maraming salamat. — John Jake 

---

Maraming salamat John Jake sa iyong pagliham at pagsubaybay sa Sabi ni Doc at BULGAR newspaper. 

Mahalaga ang iyong katanungan dahil ang Sucralose ay isa sa mga malaganap na food additive sa buong mundo na inihahalo sa mga inumin at pagkain upang ito ay tumamis at mas lalong sumarap. Ginagamit itong pampatamis sa mga kilalang diet soft drinks.

Ayon sa mga pag-aaral, ang Sucralose ay kasalukuyang inihahalo sa mahigit na 4500 pagkain at inumin at pinaniniwalaan na higit pa itong lalakas sa merkado sa mga darating na panahon.

Ano nga ba ang Sucralose? Ang Sucralose ay hindi sinasadyang nadiskubre noong 1976 ni Shashikant Phadnis, isang estudyante na graduate ng King’s College sa bansang United Kingdom, habang nag-eksperimento kasama ang mga researcher ng Queen Elizabeth College ng University of London. Mula noon ay naging bantog na artificial sweetener ang Sucralose. Bukod sa 600 times na mas matamis kaysa asukal, may bacteriostatic effect din ito kaya’t  nakaka-prevent ng pagkasira ng ngipin ang Sucralose.

Noong 1998, na-classify ang Sucralose bilang safe product ng Joint Committee of Experts on Food Additives ng World Health Organization (WHO) at itinalaga sa 15 milligrams per kilogram body weight ang safe na acceptable daily intake nito. Sinabi rin ng FDA ng bansang Amerika na safe ang Sucralose sa mga bata at sa mga taong may sakit na diabetes. 

Ngunit nito lamang May 15, 2023 ay naglabas ng advisory ang WHO sa paggamit ng mga non-sugar sweeteners (kasama ang Sucralose). Inihayag ng WHO na walang clear consensus kung ang mga non-sugar sweeteners ay epektibo sa long-term weight control at kung may long-term health effects sa mga regular na gumagamit nito. 

Batay din sa advisory na ito na ayon sa mga observational studies ang matagalang paggamit ng mga non-sugar sweeteners ay nakakataba at maaaring tumaas ang risk na maging obese. Sinabi ng WHO sa advisory na ito na ang matagal na paggamit ng non-sugar sweeteners ay “associated with increased risk of type 2 diabetes, cardiovascular diseases (CVDs) and mortality”, ayon sa mga prospective cohort studies.

Sa pinakabagong research study na na-publish nito lamang March 26, 2025 sa scientific journal na Nature Metabolism, napag-alaman na may epekto ang Sucralose sa activity ng hypothalamus, isang parte ng ating utak (brain) na nagre-regulate ng ating ganang kumain (appetite) at ating body weight.

Sa pag-aaral na ito na pinangunahan ng mga scientist mula sa Keck School of Medicine sa University of Southern California, nakita ng mga researcher na ang Sucralose ay nakakapagpataas ng pakiramdam ng gutom (feelings of hunger). Tumataas din ang activity ng hypothalamus, dahilan kung bakit mas ginaganahan kumain, lalo na sa mga individual na obese. 

Kakaiba ang nabanggit sa itaas sa epekto ng asukal (sugar) dahil ang asukal ay nagti-trigger ng release ng mga hormones na nagpaparamdam sa atin ng pagkabusog. Dahil walang calories ang Sucralose, hindi ka makakaramdam ng pagkabusog at maaari pang maging dahilan ng “rebound overeating”.

Napatunayan na rin sa mga nakaraang pag-aaral na nakakaapekto ang Sucralose sa ating gut microbiome. Dahil 600 times na mas matamis ang Sucralose sa asukal (sugar), maaaring makaapekto sa ating panlasa ang paggamit ng Sucralose dahil tataas ang threshold ng ating panglasa sa matamis. 

May mga potential toxicities din ang Sucralose kung ito ay gagamitin sa baking at pagluluto dahil sa metabolites nito na chloropanols, dioxin-like polychlorinated bipenyls at polychlorinated aromatic hydrocarbons (PCAH). 

Ayon pa sa isang study na nailathala noong 2023 sa Journal of Toxicology and Environmental Health, ang metabolite ng Sucralose na sucralose-6-acetate ay genotoxic at maaaring maka-activate ng mga genes natin na makaka-increase ng inflammation, oxidative stress at pagkakaroon ng cancer. 

Kung gusto pang malaman ang mga epekto ng Sucralose sa ating katawan, basahin lamang ang research study na pinangunahan ni Dr. Jose Alfredo Aguayo-Guerrero ng Laboratory of Immunometabolism, Research Division, General Hospital of Mexico. Inilathala ang research study na ito sa scientific Journal na Life (Basel) noong February 29, 2024.

Dahil sa mga nabanggit, mas makakabuti sa’yong kalusugan ang paggamit ng natural sugar at honey sa iyong mga inumin at pagkain. Gamitin lamang ang mga ito in moderation.

---

Maraming Salamat sa inyong pagliham sa Sabi ni Doc at nawa’y magpatuloy sa pagbuti ang inyong kalusugan. Kung may mga katanungan pa, mag-email lamang sa Sabi ni Doc sa e-mail address na erwin.erfe@gmail.com o sa doc.bulgar@gmail.com

Jiaogulan tea, anti-cancer at gamot sa hepatitis, diabetes, sakit sa puso

ni Dr/Atty. Erwin P. Erfe, M.D. @Sabi ni Doc | Mar. 31, 2025

Dear Doc Erwin, 

Noong nakaraang biyahe ko sa bansang China ay pinainom ako ng isang tsaa na tinatawag nilang “Jiaogulan” tea. Ang sabi sa akin ay kilala ito sa ilang lugar sa China na maraming centenarians o mga taong may edad mahigit sa isang daan taon, bilang “Herb of Immortality”. 

Bumili ako ng Jiaogulan tea at inuwi ito sa Pilipinas. Araw-araw ay umiinom ako nito dahil ayon sa nakausap kong eksperto sa Chinese medicine, ito ay ginagamit na gamot sa hepatitis, diabetes at sakit sa puso. Mayroon din daw itong anti-cancer effect.

Nais ko sanang malaman kung ano ang Jiaogulan tea at may mga pag-aaral na ang mga scientist tungkol sa epekto ng Jiaogulan laban sa cancer. Maraming salamat at sana'y matugunan n'yo ang aking katanungan. — Maria Christina

---

Maraming salamat Maria Christina sa iyong pagliham at pagsubaybay sa Sabi ni Doc at BULGAR newspaper.

Maraming salamat din sa iyong katanungan dahil ang Jiaogulan tea ay isa sa mga natural remedy na ginagamit ng mga doktor na bihasa sa Traditional Chinese Medicine o TCM na kinakailangang malaman ng publiko.

Ang halamang Jiaogulan na may scientific name na ‘Gynostema pentaphyllum’ ay tumutubo sa iba’t ibang bansa katulad ng China, India, Japan, Thailand, Malaysia at sa Pilipinas. Naging kilala ang Jiaogulan sa loob ng 500 taon na ginagamit bilang pagkain at supplemental food product. Ginagamit din ang tuyong dahon nito bilang tsaa (tea), at bilang health supplement sa mga inumin, biscuits, noodles, face washes at bath oils.

Batay sa isang toxicity studies na inilathala sa Journal of Ethnopharmacology noong 2013, ang halamang Jiaogulan ay kinokonsiderang safe at walang harmful effects na naiulat kahit sa mataas na dosage na 1000 milligrams per kilogram per day.

Ayon sa mga isinagawang analysis ng halamang Jiaogulan, marami itong mga bioactive components katulad ng saponin, flavonoids at sterols. Dahil sa mga sangkap nito na nabanggit, naniniwala ang mga scientist na epektibo ito sa iba’t ibang health conditions gaya ng obesity, hyperlipidemia, at inflammation. Ang Jiaogulan ay kasalukuyang ginagamit bilang gamot laban sa diabetes, hepatitis at cardiovascular diseases.

Tungkol sa iyong katanungan sa epekto ng Jiaogulan sa sakit na cancer, ayon sa pag-aaral ng mga scientist sa bansang Japan na nailathala noong November 1983, may tumor suppression activity ang Jiaogulan.

Sa isang review article na nailathala sa scientific journal na Chinese Medicine noong September 27, 2016, ang mga extracts mula sa halamang Jiaogulan ay may inhibitory activity o kayang pigilan nito ang pagdami ng cancer cells ayon sa mga laboratory at animal studies. Base naman sa mga clinical studies sa human subjects na binanggit sa review article na ito, ang Jiaogulan ay may potential curative effects laban sa cancer.

Anu-ano kaya ang pamamaraan kung paano nilalabanan ng Jiaogulan ang pagtubo at pagkalat ng cancer? Anong mekanismo kaya ang paraan nito upang pagalingin ang sakit na cancer? 

Ayon sa review article na nabanggit, naniniwala ang mga scientist na may sari-saring mechanisms of action ng paglaban sa cancer (anti-cancer activities) ang Jiaogulan katulad ng cell cycle arrest, apoptosis, inhibition of invasion and metastasis, inhibition of glycolysis at immunomodulating activities.

Sa isang pag-aaral ng isinagawa noong 1993 sa 59 na pasyente, mas mababa ang rate ng cancer relapse at rate ng metastasis sa mga pasyenteng nakatanggap ng Jiaogulan kumpara sa control group.

Ganito rin ang naging resulta ng isang five-year observational study na ginagamot gamit ang Jiaogulan. Bukod sa pagbaba ng cancer relapse at metastasis rates, bumaba rin ang mortality rates at lumakas ang immune system ng mga pasyente na pinainom ng Jiaogulan.

Sa isa pang pag-aaral na isinagawa at inilathala noong 2015, naging mas epektibo ang chemotherapy kasama ang Jiaogulan sa mga may advanced gastric cancer patients.

Consistent ang mga pag-aaral sa pagiging epektibo ng Jiaogulan laban sa cancer. Dahil sa mga nabanggit na studies, makakaasa tayo na patuloy na pag-aaralan ng mga scientist ang Jiaogulan bilang gamot laban sa iba’t ibang uri ng cancer.

---

Maraming Salamat sa inyong pagliham sa Sabi ni Doc at nawa’y magpatuloy sa pagbuti ang inyong kalusugan. Kung may mga katanungan pa, mag-email lamang sa Sabi ni Doc sa e-mail address na erwin.erfe@gmail.com o sa doc.bulgar@gmail.com

Lycopene mula sa kamatis, nilalabanan ang pagtaba

ni Dr/Atty. Erwin P. Erfe, M.D. @Sabi ni Doc | Mar. 24, 2025

Dear Doc Erwin, 

Ako ay isang college student sa isang private university. Graduating na ako sa taong ito. May mga health issue ako na kinakaharap, at ang isa rito ay ang aking obesity. Ilang taon na rin akong nagsisikap na mapababa ang aking timbang. Ayon sa aking doktor, sa pagbaba ng aking body weight ay bababa na rin ang aking blood pressure at ang aking blood sugar.

Humingi ako ng advice sa isang nutritionist sa aming university kung anong mga pagkain ang makakatulong sa akin upang bumaba ang aking timbang. Isa sa mga ipinayo niya sa akin ang regular na pagkain ng mga food na mayaman sa lycopene katulad ng tomatoes (kamatis).

Nais ko sanang malaman kung may mga pag-aaral tungkol sa lycopene at paano ito makakababa ng aking timbang. Bukod dito, may iba pa bang health benefits ang lycopene? Maraming salamat po at sana'y matugunan nyo ang aking mga katanungan. — Edward 

---

Maraming salamat Edward sa iyong pagliham at pagiging tagasubaybay ng Sabi ni Doc at BULGAR newspaper.

Maraming salamat din sa’yong katanungan. Isa itong pagkakataon upang malaman ng ating mga kababayan ang kahalagahan ng tomato (kamatis) at sangkap nito na “lycopene” sa ating kalusugan.

Ang lycopene na galing sa kamatis ay isang natural antioxidant na maraming health benefits. Bukod sa magaling itong antioxidant ay pinapalakas din nito ang iba pang antioxidants katulad ng Vitamin E at Vitamin C. 

Sa mga nakaraang artikulo ng Sabi ni Doc ay nailahad na natin na ang mga antioxidants ay nakakatulong upang makaiwas tayo sa sakit sa puso (cardiovascular diseases), cancer, at metabolic diseases katulad diabetes. Nakakatulong din ang mga ito upang makaiwas sa mga neurodegenerative diseases katulad ng Alzheimer’s disease at ibang dahilan ng pagka-ulyanin (dementia).

Ayon sa isang artikulo na nailathala noong November 19, 2021 sa scientific journal na Oxidative Medicine and Cellular Longevity, ang lycopene ay nakakatulong upang maiwasan ang atherosclerosis dahil sa positibong epekto nito sa maraming factors na nagdudulot ng sakit na ito. Ang atherosclerosis ay nagiging dahilan ng pagbabara ng ating mga ugat (blood vessels) na sanhi ng atake sa puso (myocardial infarction) at stroke. 

Ayon sa Cleveland Clinic ng bansang Amerika, bumababa ang risk na magkaroon ng heart disease by 14 percent kung mataas ang blood level ng lycopene. Ito ay base sa isang review ng 25 clinical trials na nailathala sa Biology, isang kilalang research journal, noong February 4, 2022. 

Sa isa pang pag-aaral, ayon sa Cleveland Clinic, ay napatunayan na nakakababa ng LDL (bad cholesterol) level at nakakataas ng HDL (good cholesterol) level ang pag-inom ng tomato juice. Na-publish ang research na ito sa Food and Chemical Toxicology journal noong December 2014.

Ayon sa unang nabanggit na artikulo sa journal ng Oxidative Medicine and Cellular Longevity, ang lycopene ay napatunayan sa mga epidemiological studies na nagpoprotekta sa atin laban sa prostate at colorectal cancers. Napatunayan din sa mga tissue culture experiments na ini-inhibit ng lycopene ang paglaki at pagdami ng mga cancer cells. Namamatay din ang mga cancer cells dahil sa lycopene. Effective rin ang lycopene laban sa breast cancer dahil sa epekto nito sa insulin-like growth factor 1 receptor (IGF-1R), ayon sa isang pag-aaral na inilathala noong 2011 sa Free Radical Research journal.

Hindi natatapos sa mga nabanggit ang health benefits ng lycopene. Sa libro ni Dr. William Li, na may titulong Eat to Beat your Diet (2023) binanggit niya ang lycopene bilang isang “bioactive” na makikita hindi lamang sa kamatis. Mayroon ding lycopene ang watermelon, bayabas, papaya, persimmon, red bell pepper at pink grapefruit.

Ayon kay Dr. William Li, may pag-aaral na ang lycopene ay nilalabanan ang ating pagtaba (weight gain) sa pamamagitan ng pag-convert ng white fat na maging brown fat, at ina-activate ng lycopene ang thermogenesis ng brown fat. 

Pinipigilan din ng lycopene na bumuo ng mga bagong fat cells ang ating katawan. Ito ay ayon sa pag-aaral na nailathala noong 2019 sa Molecular Nutrition and Food Research. 

Dahil sa lycopene nababawasan din ang lamang liquid fat ng ating mga fat cells. Nagiging dahilan ito upang lumiit ang ating mga fat cells. Mababasa ang resulta ng pag-aaral na ito sa International Journal for Vitamin and Nutrition Research na nailathala noong taong 2021.

Bukod sa mga nabanggit na food sources ng lycopene, ang mga processed tomato products katulad ng tomato paste, ketchup, tomato juice at tomato soup ay mayroon ding lycopene. 

Tandaan natin na mas maraming lycopene ang naa-absorb ng ating katawan kung ang kamatis ay pinainitan o niluto muna bago kainin. Mas mataas din ang lycopene levels ng mga kamatis na itinanim sa farm lots kaysa sa mga kamatis na lumaki sa mga greenhouses.

Maraming salamat muli sa iyong pagliham sa Sabi ni Doc at nawa’y magpatuloy sa pagbuti ang inyong kalusugan.

---

Maraming Salamat sa inyong pagliham sa Sabi ni Doc at nawa’y magpatuloy sa pagbuti ang inyong kalusugan. Kung may mga katanungan pa, mag-email lamang sa Sabi ni Doc sa e-mail address na erwin.erfe@gmail.com o sa doc.bulgar@gmail.com