Dapat unahin ni P-BBM ang ekonomiya

ni Ricky Rivera - @Pasada | July 18, 2022

Hindi pa man sumusumpa ng kanyang tungkulin bilang bagong Pangulo ng ating bansa, mukhang maganda na ang ipinapakita ni President-elect Ferdinand “Bongbong” Marcos, Jr. Natuwa tayo sa mga appointments niya.

Akmang-akma kay Overseas Filipino Worker (OFW) advocate Susan “Toots” Ople ang nagpapatalaga sa kanya bilang kauna-unahang kalihim ng Kagawaran Para sa mga Migrant Workers. Simula pa lamang ng pagkamatay ng kanyang amang si dating Senator Blas Ople, tinutukan ni Toots ang Blas Ople Labor Center na ang pangunahing tuon ay ang pagtulong sa mga OFWs. Saksi tayo sa kanyang pagsisigasig. Noong may tinutulungan tayong eskuwelahan, napaaral natin ang mahigit dalawampung OFWs’ na karamihan ay mga naging biktima ng illegal recruitment, panggagahasa at pang-aabuso ng kani-kanilang employer. Ito ay sa tulong na rin ng Villar Sikap Foundation.

Ngayon, Maganda na ulit ang mga buhay ng mga OFWs na ito. 'Yung iba ay may mga negosyo. 'Yung ilan naman sa kanila ay nakatapos ng kani-kanilang kurso at ngayon ay nakabalik bilang migrant workers sa iba’t ibang bansa.

Malalim ang pagkakaalam ni Toots sa mga problemang kinahaharap ng mga OFWs. Sa pakikipag-ugnayan din kay Benny Laguesma na uupo bilang kalihim ng paggawa, tiyak nating magiging maganda ang kalagayan ng ating mga manggagawa at OFWs.

Ekonomiya—'yan ang dahilan kung bakit sampung milyong Pilipino ngayon ang nangingibang bansa. Dahil hindi pa rin maganda ang takbo ng ating ekonomiya, patuloy na walang trabaho ang mahigit 12 milyong Pilipino. Paano nga ba maitataas ang antas ng ating pangkabuhayan?

Ayon sa mga ekonomista, kailangang maging atraktibo ang Pilipinas sa mata ng mga namumuhunan—lokal man o dayuhan. Bagama't maraming kaganapan sa ibang bansa na may epekto sa ating macro economy, sinabi naman ni incoming Finance secretary Benjamin Diokno, na matatag ang ekonomiya para salagin ang mga bantang ito.

Maraming oportunidad ngayon para sa atin. Unang-una, naghahanap ng malilipatang bansa ang mga multinationals na nakabase sa Hongkong. Dahilan sa palakas na palakas na paghawak ng bansang Tsina sa mga kaganapan sa Hongkong, maraming dayuhang namumuhunan ang tumitingin sa mga bansa sa Southeast Asia, kabilang ang Pilipinas.

Bakit ang Pilipinas?

Puno na at matataas ang property prices sa mga bansang Singapore, Taiwan, maging ang Malaysia at Thailand. Tanging ang Indonesia at Pilipinas lamang ang may imprastraktura na aangkop sa panlasa ng mga dayuhang kumpanya.

Kailangan natin ang dayuhang kapital upang makabangon ang ekonomiya. Kung makababangon ang mga lokal na industriya, magkakaroon ng dagdag-trabaho ang mga Pilipino. Bababa ang unemployment rate na ngayon ay umabot na sa 12% at mas maraming pamilya ang makakain dalawa o tatlong beses sa isang araw. Mas maraming Pilipino na nagtatrabaho, mas maraming panggastos upang tumakbong maigi ang ekonomiya.

Kaya nga, dapat mas i-develop ang ating economic zones, magtayo pa ng mas maraming espasyo upang mas maraming kumpanya ang magtayo ng kani-kanilang opisina sa Pilipinas. Unahin natin ang kapakanan ng mamamayanang naghihirap at kailangan ng mga trabaho upang mabuhay. Ito ang dapat prayoridad ni P-BBM. Huwag pigilan ang mga infrastructural projects na isinasagawa na sa ngayon, lalo na mga reclamation projects.

Prayority din dapat ni P-BBM ang pagpapaunlad ng transportasyon sa bansa. Bigyan ng stimulus package ang mga PUV operators upang manatiling makapagbigay-serbisyo sila sa publiko. Isuspinde muna ang jeepney modernization habang nasa hindi magandang kalagayan ang ekonomiya. Hayaan munang makabangon ang transport sector.

---

Para sa mga tanong o komento, mag-email ang sa rickyrivera@pasadacc.com

Magandang pagbabago sa Pilipinas sa 2025

ni Ricky Rivera - @Pasada | July 11, 2022

Malagim man ang mga nababalitaan natin ngayong mga datos ekonomiko—lumobong utang sa P14 trilyong piso, tumataas na inflation at humihinalang piso--malaki ang kumpiyansa nating makababangon ang ating bansa sa ganitong kalagayan. May dalawang kondisyon lamang na dapat nating pahalagaan: Una, kailangang tamang liderato sa darating na anim na taon at ikalawa, pagpapalakas ng lokal na mga industriya upang makasabay sa mga inaaasahang pagdagsa ng dayuhang kapital.

Bakit tamang liderato? Sapagkat sa tamang liderato matatanto natin ang pagpanday ng mga polisiyang tiyak na tutulong sa mga industriya upang makabangon sa pagkalugi at makapagbigay-trabaho sa mga walang trabaho. Mahigit apat na milyong Pilipino ngayon ang dumagdag sa kasalukuyang 12 milyong walang kinikita. Karamihan sa mga ito ay mga datihang nagtatrabaho sa mga service industries na nalugi at nagsara bunga ng mga restrictions ipinatupad ng pamahalaan. Kung tutulong ang pamahalaan para muling maitayo ng mga industriya ang kani-kanilang sarili, malaking bulto ng mga walang trabaho ang magkakaroon ng pag-asang magkaroon ng trabaho.

Isa sa pinakamalaking consumer base ang Pilipinas. Kaya naman, magandang prospect ito para sa mga mamumunuhan. Ang problema, maraming polisiya ang pamahalaan na ang layon ay sakalin ang mga industriya upang mapilitan ang mga ito na isangkot ang kanilang sarili sa katiwalian. Sa bagong liderato, kailangang bigyang-pansin nila ito. Walisin ng bagong liderato ang mga tiwali sa pamahalaan, kasuhan sila o kaya ay itapon palabas ng bansa.

Higpitan dapat natin ang batas laban sa katiwalian. Gawing reclusion perpetual ang parusa sa mga mapatutunayang nagnakaw ng kaban ng bayan.

Kailangan natin ng tunay na liberal demokratikong ekonomiya sa susunod na anim na taon upang yumabong ang mga businesses at magkaroon ng pagbabago sa mga panlipunang kalagayan. Mas maiging palaguin ang kapital sa Pilipinas dahil 'yan talaga naman ang mitsa ng pagbabago.

Kung magiging level ang playing field sa negosyo, maraming maeengganyong kumpanya sa ating bansa. Mas lalawak ang opsyon ng mga tao at mas darami ang trabaho.

Alam n'yo bang magandang pagbabago ang magaganap sa bansa sa mga susunod na taon kung matutuloy lamang ang mga proyektong magpapalawak sa mga lupain para sa negosyo?

Samantala, kailangan na talagang i-manage nang husto ng pamahalaan ang tumataas na presyo ng krudo. May sapantaha ang mga eksperto nab aka umabot ng 100 piso kada litro ang gasolina. Huwag naman. Hindi na 'yan kakayanin ng karaniwang mamamayan.

Malaki rin epekto niyan sa mga transport firms. Kaya pansinin n'yo, kakaunti ang bumibiyahe dahil tiyak lugi sila dahil sa taas ng presyo ng diesel.

Sa amin sa PASADA, iminumungkahi naming pansamantalang itigil ang koleksyon ng excise tax sa gasoline. Ikalawa, bigyang-subsidy ang mga naluluging transport operators, lalo na sa bus at jeepney. And ikatlo, para hindi magkagulu-gulo pa, payagan ang mga bus na gamitin ang kani-kanilang terminals kaysa dagdag-gastos pa sa pagbabayad sa mga common terminals. Hindi nakatutulong para sa pagbangon ng lokal na industriya ng transport ang mga nagaganap.

---

Para sa mga tanong o komento, mag-email ang sa rickyrivera@pasadacc.com

Kung gusto ng kaayusan sa transportasyon, hulihin ang mga colorum

ni Ricky Rivera - @Pasada | January 30, 2022

As usual, dagsaan sa mga bus terminals papuntang probinsiya noong Disyembre.

Libu-libo ang stranded sa Northern, Central at Southern Luzon dahil marami ang demand, kulang naman sa provincial buses. Kaya’t nagtanong ang Pasada sa mga kinauukulan.

Ayon sa Department of Transportation and Railways at Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB), kakaunti umano ang nag-file ng special permit to operate sa mga bus firms. Kaya, kakaunting bus lamang ang nakabiyahe.

Ang siste — libu-libo ang nabiktima ng mga colorum na kumukuha ng pamasahe na lima hanggang pitong ulit na mas mataas kaysa sa regular bus fare.

Paging PNP at LTFRB — bakit hindi ninyo hinuhuli ang collorum? Hindi ba’t kaayusan ang gusto natin sa transportasyon? Bulag ba o inutil? Kayo ang humusga, mga readers. Kaawa-awa ang mga komyuter.

Tinatayang kada holiday season 200,000 commuters ang bumibiyahe pabalik ng probinsiya kada araw. Sa sampung araw, lampas isang milyong Pilipino ang umuuwi sa probinsiya, hindi pa kasama siguro riyan ang mga balikbayan at overseas Filipino workers na nakabakasyon din.

Eh, sabi ng mga bus operators, paano naman sila mag-a-apply ng special permits, eh, hindi ba mayroon na silang prangkisa? Para saan ‘yung permit? Hindi ba, extra layer ito na ipinagbabawal mismo ni Pangulong Rodrigo Duterte?

Bago makakuha ng special permit, kinakailangan munang sumang-ayon na gamitin ang NLEX bus terminal sa Bocaue, Bulacan. Maganda ang ideya na magkaroon ng terminal, pero suited ba ito sa mga komyuter?

Isipin mo, dagdag-pasahe ng P100 pada komyuter. ‘Di basta-basta ang layo ng terminal.

Kaawa-awa tiyak ang matatanda, bata, buntis, persons with disabilities, at pasaherong may bitbit na marami at malalaking bagahe. ‘Yung lilipatang city buses ay walang pasilidad para sa bitbitin o cargo. Paano ngayon ‘yan?

Ayaw ni Pangulong Duterte na maningil ng dagdag-pamasahe sa mga komyuter. Hindi nga nagtaas ang bus fare, binawi naman sa fare sa city buses papasok ng Metro Manila. Pahirap!

At dahil tumaas na naman ang COVID-19 infections, isipin n’yo kung ano’ng mangyayari kapag siksikan sa iisang lugar, tulad ng NLEX bus terminal? You get what I mean.

Kung ikaw din ang bus operator, okay ba sa iyong gumastos ng P100,000 kada bus unit as parking fee? O, magbayad ng entry at exit fee na P400 kada bus? Nalugi na nga dahil sa pandemic ang mga kompanya ng bus, para ninyo namang tatarakan sa leeg ang mga ito at tuluyang makitang lugi. Ang biktima? Libu-libong transport workers ang mawawalan ng trabaho.

Kung tayo sa DOTR, huwag munang pagamitin ang terminal at status quo muna — meaning, sa kani-kanilang terminals muna magsakay at magbaba ang mga buses. Sa mga terminals, sapat ang pasilidad para sa mga komyuter. Sinusunod din ang health protocols. May nabalitaan ba kayong outbreak kahit isa sa mga bus terminals? Hindi ba wala? Patunay ‘yan na nakikipag-cooperate ang mga provincial bus firms sa pamahalaan.

---

Para sa mga tanong o komento, mag-email ang sa rickyrivera@pasadacc.com