Dagdag-pondo sa edukasyon at kasanayan ng mga guro, tutukan

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | Nov. 26, 2024

Kakailanganin nating maglaan ng karagdagang P58 milyong pondo para sa Teacher Education Council (TEC) sa pagtiyak na nasusunod ang mandato nito na maiangat ang kalidad ng edukasyon at pagsasanay para sa ating mga guro sa buong bansa.

Sa naturang pondo, P28 milyon ang ilalaan para sa pag-hire ng 28 karagdagang staff na itatalaga sa ilalim ng TEC Secretariat. Bagama’t inaprubahan na ng Department of Budget and Management (DBM) ngayong taon ang paglikha sa mga naturang posisyon, wala pang nakalaang pondo para sa mga ito sa ilalim ng General Appropriations Bill para sa Fiscal Year 2025. 

Samantala, P30 milyon naman sa karagdagang pondo na ito ang ilalaan para sa Maintenance and Other Operating Expenses (MOOE). Sinasaklaw nito ang research activities, mga konsultasyon, mga dayalogo, benchmarking, workshops, at validation activities. Saklaw din ng MOOE ng TEC ang mga regular na pagpupulong, pati na rin ang mga regular na gastusin, operational expenses, at ang espasyo na magsisilbing tanggapan ng TEC sa labas ng Department of Education (DepEd).

Bilang pangunahing may-akda at sponsor ng Excellence in Teacher Education Act (Republic Act No. 11713), mariin tayong nananawagan na madagdagan ang pondo upang masuportahan ang TEC. Naniniwala akong malaki at positibo ang magiging epekto nito dahil maraming kapangyarihan ang TEC upang iangat ang kakayahan ng ating mga guro. Magsisilbi rin itong agarang reporma na makakatulong sa ating mga guro, lalo na pagdating sa kanilang training, at sa paghahanap ng mga may potensyal na maging mahusay sa kanilang propesyon.

Bukod dito, bahagi rin ng mga responsibilidad ng TEC ang pagbuo ng teacher education roadmap at pagtatalaga ng mga pamantayan para sa mga teacher education programs.

Pinapaigting din ng naturang batas ang ugnayan sa pagitan ng DepEd, Commission on Higher Education (CHED), at Professional Regulation Commission (PRC).

Bilang chairman ng Senate Committee on Basic Education, patuloy nating itataguyod ang mga makabuluhang reporma upang matiyak na mararating ng ating mga minamahal na guro ang kanilang buong potensyal.

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com

Dagdag sa flag-down rate ng taxi, pag-aralang mabuti

ni Ryan Sison @Boses | Nov. 26, 2024

Bagama’t maaaring ilan sa mga taxi rider o komyuter ang hindi nakakaalam na P50 na ang flag-down rate, may mga taxi driver na nagsasabing kulang pa rin ito at umaasa silang maitaas sana ng P60.

Ayon sa isang taxi driver, may mga pasahero siyang naisakay na hindi batid ang bagong flag-down rate sa taxi batay sa order ng Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) Central Office nitong unang bahagi ng taon, para sa parehong air-conditioned at non-airconditioned taxi, subalit hindi kasama rito ang mga airport taxi services.

Ito ay bilang tugon ng kagawaran sa petisyon ng taas-pasahe ng mga taxi driver noong 2022.

Sinabi naman ng isa pang taxi driver na may ibang pasahero na nagagalit, at ang iba ay bumababa na lamang dahil sa nagugulat ang mga ito sa P50 na flag-down rate. 

Gayunman, may mga taxi rider naman na kapag ipinaliwanag nang maayos at naintindihan ito ay pumapayag na magpahatid at walang nagiging problema sa kanila.

Pahayag ng nasabing taxi driver, ang kanyang operator ay maagap naman sa pag-calibrate ng kanyang taxi meter.

Matatandaang base sa polisiya ng LTFRB, tanging ang mga taxi na may re-calibrated meters ang maaaring maningil ng bagong flag-down rate. Subalit, may ilang mga taxi driver na pinipiling huwag gawin ito dahil anila karagdagang gastusin pa ito para sa kanila.

Para sa ilang mga may-ari o operator ng taxi, ayaw nilang pa-resealing ang kanilang mga taxi dahil mahal ang bayad sa rami ng kanilang mga unit habang P50 lamang ang dagdag, kung saan lumalabas na lugi naman sila rito.

Ayon sa presidente ng Philippine National Taxi Operators Association, nagpapasalamat sila sa ginawang pagtaas ng flag-down rate, pero hindi pa rin ito sapat sa kanilang kinikita. Giit nila na dapat ang ibigay sa kanila ay ang kanilang orihinal na petisyon na P60 flag-down rate. Paliwanag nila, maganda ito dahil dagdag sa kanilang kita, pero kulang ito dahil sa tumataas din ang gasolina, at parang parehas lang ang nangyayari.

Pero para sa mga komyuter, ang pagtaas pa ng taxi fare ay wala na sa kanilang budget, habang ang iba ay mas pinipili na lamang ang mga transport network vehicle services.

Marahil, dapat na pag-aralan munang mabuti ang hirit ng mga taxi driver na P60 flag-down rate sa taxi bago ito ipatupad.

Tiyak na maraming mga kababayan ang mag-aatubiling sumakay ng taxi at gagawing mag-book na lamang sa mga motorcycle taxi na mabilis na ay mura pa, o kaya naman ay magtiis sa jeep o e-jeep at bus makarating lamang sa kanilang mga pupuntahan.

Batid natin ang hinaing ng mga taxi driver na kapos talaga ang kanilang kinikita dahil sa walang humpay na taas-presyo ng langis na ang kasunod siyempre ang pagtaas ng mga bilihin at bayarin, subalit, kailangan ding isipin ang mga komyuter na nagbabadyet naman sa araw-araw at pinagkakasya ang kanilang mga kita. Kumbaga, dapat timbangin muna at tiyaking patas ang magiging desisyon upang walang madehado.

Hiling natin sa kinauukulan na mag-isip ng magandang paraan para talagang masolusyunan ang hindi matapos-tapos na problema sa oil price hike nang sa gayon ay magbigay ng kaluwagan sa halip na pasanin sa lahat ng mamamayan.

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com

Magkaiba ang SPA para sa pagsangla at pagbenta ng lupa

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | Nov. 25, 2024

Dear Chief Acosta, 

Nagtatrabaho ako bilang isang Overseas Filipino Worker (OFW) sa Hong Kong. May lupa akong naipundar sa Batangas. Noong ako ay umuwi sa Pilipinas, gumawa ako ng Special Power of Attorney (SPA) para maibenta ang lupang iyon at magamit ko ang perang mapagbebentahan bilang panimula ng isang negosyo. Nagulat na lamang ako na sa halip na ibenta ay isinangla pala ng kapatid ko ang lupang iyon. Maaari niya bang gawin iyon? — Gilliane

---

Dear Gilliane,

Una sa lahat, alamin muna natin ang konsepto ng tinatawag na Special Power of Attorney (SPA).  Ang SPA ay isang dokumento na ginagawa ng principal upang mabigyan niya ng karapatan ang kanyang kinatawan na makipagtransaksyon sa ngalan niya. Ang dokumentong ito ay importante dahil ito ang nagpapatunay na pumapayag ang principal na siya ay katawanin ng tinatawag na agent. 

Kaya ito tinatawag na SPA ay dahil nakasaad dito ang mga partikular na transaksyon kung saan pumapayag ang principal na siya ay katawanin ng agent. Nakasaad sa Article 1878(5) ng New Civil Code na kailangan ang SPA para ang kinatawan o agent ay makapasok sa isang kontrata na nakakaapekto sa pagmamay-ari ng lupa. Bukod pa rito, nakasulat sa Article 1879 ng New Civil Code na: 

“ARTICLE 1879. A special power to sell excludes the power to mortgage; and a special power to mortgage does not include the power to sell.”

Kaya naman, kung ang principal ay gumawa ng SPA kung saan pinapayagan niya na ibenta ng kanyang kinatawan ang lupa ay hindi nangangahulugan na maaari ring isangla ng agent ang lupang iyon. Kung ang isinulat naman ng principal sa SPA ay pumapayag siya na isangla ng agent ang lupa sa kanyang ngalan, ay hindi nangangahulugan na maaaring ibenta ng agent ang nasabing lupa. Samakatuwid, kung ano lang ang partikular na inilagay ng principal sa SPA ay iyon lang din ang maaaring gawin ng agent.

Sa iyong sitwasyon, nakasaad sa SPA na iyong ginawa na binibigyan mo ng karapatan ang kapatid mo na ibenta ang lupain mo sa Batangas. Kaya, maaaring hindi tama ang kanyang ginawa na sa halip na ibenta ay isinangla niya ito dahil malinaw ang nakasaad sa iyong SPA na ang ibinibigay mo sa kanyang karapatan ay magbenta at hindi magsangla. Lumampas sa kanyang awtoridad ang iyong kapatid nang isangla niya ang iyong lupa, sa halip na ibenta ito. Dahil dito, maaari mong kuwestiyunin ang pagsangla na ginawa ng iyong kapatid.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.