Dagdag-sahod sa kasambahay sa pagpasok ng Bagong Taon

ni Ryan Sison @Boses | Dec. 22, 2024

Tiyak na mapapawi ang pagod at iba pang alalahanin ng ating mga kasambahay sa pagpasok ng Bagong Taon.

Ito ay dahil inaprubahan ng Regional Tripartite Wages and Productivity Board sa National Capital Region (RTWPB-NCR) ang P500 umento sa buwanang sahod para sa mga domestic worker.

Base sa Wage Order No. NCR-DW-05, sinabi ng NCR wage board na ang bagong minimum na sahod sa naturang rehiyon para sa mga kasambahay ay nasa P7,000 kada buwan, kung saan P500 na mas mataas ito kumpara sa dating rate na ipinatutupad.

Ang naturang wage order ay batay sa decision motu proprio ng board matapos na simulan ang proseso ng pagtukoy sa minimum wage, at sa isinagawa nilang pag-aaral at konsultasyon hinggil sa pangangailangan ng mga kasambahay at ng kanilang pamilya.

Sa kasalukuyan nasa P6,500 ang buwanang minimum na sahod para sa mga kasambahay sa Metro Manila, 

Magkakabisa o magiging epektibo naman ang bagong dagdag-sahod para sa nasabing sektor sa January 4, 2025.

Binigyang-diin pa ng kagawaran na lahat ng domestic worker sa NCR ay sakop ng nasabing wage order, anuman ang uri ng trabaho ng mga ito, live-in man o live-out sa pinaglilingkurang pamilya.

Magiging masagana sigurado ang New Year ng marami nating kababayang kasambahay sa Metro Manila kapag naipatupad na ang umento nila sa kanilang buwanang sahod.

Mas malaki-laki na rin kasi ang kanilang kikitain na maiaabot sa kanilang pamilya para sa kanilang mga pangangailangan at iba pang gastusin sa bahay.

Sa mahal ng mga bilihin ay hindi talaga maiiwasan na kapusin din sila, na kung minsan ay humahantong pa sa puntong mangungutang muna o kaya naman ay bumale sa kanilang amo, kaya ang resulta halos ubos na ang sinuweldo nila bago pa dumating ang kanilang payday.

Pero dahil may dagdag na sa kanilang sahod, kahit papaano ay magagawa na nilang pagkasyahin ang kanilang badyet.

Paalala lamang natin sa mga employer na huwag sanang kalimutan at sundin ang ipinatutupad ng batas patungkol sa sahod ng mga domestic worker. 

Alalahanin na lang sana natin na para sa ikabubuti rin ito ng ating mga kasambahay na lagi namang nandiyan upang tayo at pamilya ay alagaan, pagsilbihan at asikasuhin ang lahat ng ating pangangailangan. Gawin nating pagmalasakitan sila at sikapin ding ituring na hindi ibang tao kundi pamilya.

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com

Sanggol na si Hesus, puno ng buhay at pag-asa

ni Fr. Robert Reyes @Kapaayapaan / Patakbo-takbo | Dec. 21, 2024

Matagal-tagal na rin tayo nagmimisa sa Ace Medical Center, isang pribadong ospital sa tabi ng Quezon City General Hospital sa Project 8, Quezon City. 

Nakatakda ang misa tuwing alas-10 ng umaga unang Biyernes (first Friday) ng buwan.

At sa simula pa lamang napansin na natin ang 10 palapag ng ospital at nagkataon pang nasa ika-10 palapag ang kapilya na pinagdarausan ng misa. Dahil dito naging permanenteng anyaya o hamon na maghintay sa unang palapag ang lahat ng nais magsimba at sa pagdating natin, sabay-sabay kaming aakyat ng 10 palapag hanggang marating ang kapilya. Awa ng Diyos sa tinagal-tagal nating nagmimisa sa naturang ospital, dadalawa pa lamang ang nahikayat nating magtiyagang akyatin ang 10 palapag ng kanilang ospital. At sa halip na magustuhan ng dalawa ang hamon o paanyaya, hindi na natin sila naanyayahan muli na umakyat hanggang sa ika-10 palapag na kasama ko.

Isa sa lagi nating hinihikayat ay ang isang masayahing tao, na sa tingin natin ay isa sa pinakasentro ng buhay sa ospital. Ang pangalan niya ay John Eric Orit na mas gusto niyang tinatawag siyang Erika. Kilalang bahagi ng LGBTQIA si John Eric at hindi niya ito itinatago. 

Mahal siya ng mga tao sa ospital at sa subdibisyong tinitirhan niya sa tabi ng ospital. At mahal din siya ng napakaraming naging bahagi ng mga palabas na siya ang host. Kadalasan sa Tagaytay ang mga palabas at pagdiriwang na ito at kilalang host si John Eric dahil sa kasanayan niyang magpasaya at magpatawa sa mga pagtitipon.

Bago naganap ang malungkot na pangyayari sa buhay ni John Eric, naramdaman na niya na kailangan niyang magpagamot dahil sa mga nakakabahalang nararanasan niya.

Nasabi na niya sa isang doktor na kilala natin, na kailangan niyang magpaopera ng lalamunan. Kaya lang biglang bawi si John Eric dahil mabilis na ikinatuwiran nito na sa Enero na lang dahil sayang naman ang lahat ng handaan na mami-miss siya kung sakaling may mangyari sa kanya. Sayang at hindi sineryoso ni John Eric ang mahiwagang paanyaya ng Diyos na magpatingin. 

Sabi ng isang doktorang kapitbahay ni Eric, “Sayang at nag-atubili, at hindi itinuloy ni Eric ang operasyon at tiyak na makikita ng mga sanay na doktor kung anumang kritikal na kondisyon na dapat maaga pa lamang ay pansinin na.”

At nangyari nga ang trahedya noong Disyembre 16, unang araw ng Simbang Gabi.

Sinaktan ng ulo si John Eric sa kanyang bahay at doon nawalan ng malay. Itinakbo sa ospital kung saan siya naglilingkod bilang nars at doon tinubuhan at pagkaraan ng ilang araw ay inoperahan. Sa kabila ng lahat, nalagutan pa rin ng hininga si John Eric.

At tila bumalik siya sa Panginoon sa mismong araw ng pagkilala sa mga pumasa sa Nursing Licensure Examination (NLE). Kay hirap unawain ang mga pangyayari. Maraming ulit na siyang kumuha ng nursing board exam at nang pumasa siya sa wakas, doon pa siya binawian ng buhay.

“Balik-Likas, Balik-Pag-Asa” ang tema ng siyam na gabi ng Misa de Gallo sa alas-4 ng madaling-araw. Hanggang kaya natin, kailangang ibalik ang bawat aspeto ng buhay sa nakalimutan at naiwanan nang “ritmo ng kalikasan,” (rhythm of nature). 

At habang nag-aalay kami ng misa ng kalikasan at pag-asa, naroroon sa burulan si John Eric na nagpapaalala sa amin ng karupukan at kahiwagahan ng maikling buhay natin. Sa kabila ng pagiging masayahin ni John Eric, magana siyang kumain at uminom ng softdrink. Marami sa mga pagkaing kinasanayan niya ay ang mga artipisyal na pagkain at inumin tulad ng softdrink, alcohol o alak, junk foods at ang tila “walang kapagurang” lifestyle ng buhay-Maynila. Ngunit, walang buhay na walang kapaguran, kaya’t hindi totoo ang buhay na walang kapaguran. 

Sa loob ng tatlong araw ay Pasko na. Tingnan natin ang sanggol na si Hesus. Hindi siya abala sa paghahanapbuhay. Hindi siya busy sa magkahalong mahalaga at hindi mahalagang gawain. Hindi siya abala at punumpuno siya ng buhay at pag-asa, na hindi sa mga gawain ng buhay. Ang buhay na plastik at artipisyal ay tila sinasagisag ng mall.

Ilang taon na ang lumipas mula ng tumakbo tayong paikut-ikot sa mga mall na sumisigaw at nagmumudmod ng mga flyers na may nakasulat na ganito,

“WALA SA MALL ANG SANGGOL.”  Kung babalikan ko ang pagkatao ni John Eric, para siyang malaking bata na laging masayahin. Hindi masamang mga araw ng pagpanaw, ang mismong simula ng Simbang Gabi, ilang gabi ang layo sa paggunita sa kapanganakan ng Panginoon.

Sa lungkot na nararamdaman ng lahat, nangingibabaw ang halakhak ng masayang nars na si John Eric. Tawa’t halakhak na walang hanggan ang naging buhay ni John Eric at hindi trabaho, pera, ari-arian, laging busy, kabisi-bisihan. Hindi ganoon ang tingin ni John Eric sa trabaho. Buhay ang pagtatrabaho bilang nars, hindi kaabalahan kundi pagdiriwang din ng buhay. Ang bawat sandali ng buhay ay halakhak at pagpapasaya sa kapwa. 

John Eric, maaaring yumao ka na ngunit walang tigil at walang kapaguran ang iyong walang hanggang galak, tawa at halakhak. Paalam at maraming salamat, kapatid.

Kulong at multa sa puneraryang tumanggi sa pinaghihinalaang may HIV

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | Dec. 21, 2024

Dear Chief Acosta, 

Pumanaw ang aking kapatid kamakailan lamang. Isa siyang OFW na kauuwi lamang dito sa Pilipinas dahil sa kanyang dinadalang karamdaman. Naging usap-usapan sa aming lugar na nagpositibo diumano sa HIV ang pumanaw kong kapatid kaya siya nagkasakit at pinauwi rito sa atin. Dahil sa balita na ito ay nahirapan kami na makakuha ng serbisyo ng mga punerarya sa aming probinsya. Hindi diumano nila maaaring tanggapin ang labi ng aking kapatid dahil posibleng may HIV diumano siya. Natagalan kami makahanap ng punerarya na tatanggap sa kapatid ko at bagama’t nailibing na siya ngayon ay nais namin malaman kung may maaari bang ireklamo sa mga punerarya na naunang tumanggi sa labi ng kapatid ko dahil lang sa hinala nilang may HIV siya? Kami ay mag-aabang sa inyong magiging payo. Salamat! — Deiveson

---

Dear Deiveson, 

Bilang sagot sa iyong katanungan, tayo ay sasangguni sa Republic Act (R.A.) No. 11166, na kilala bilang “Philippine HIV and AIDS Policy Act”.  Ipinasa ang batas na ito upang pagtibayin ang mga panuntunan hinggil sa pag-agap ng mga kaso ng HIV at AIDS, at upang palitan ang Republic Act  (R.A.) No. 8504, o ang “Philippine Aids and Prevention and Control Act of 1998.”  Maliban sa pagpapabuti sa pagtugon ng Estado sa mga kaso ng HIV sa ating bansa, bahagi rin ng adhikain ng batas na ito ang pag-alis ng diskriminasyon at pagtatama ng pananaw ng publiko ukol sa HIV. (Sec. 2)

Inihahayag sa ilalim ng R.A. No. 11166 ang pagbabawal sa mga gawaing maituturing na uri ng diskriminasyon laban sa mga may HIV, o maging sa mga pinaghihinalaan pa lamang na may HIV. Ang ganitong pagbabawal sa nabanggit na diskriminasyon ay ipinatutupad sa larangan ng mga paaralan, paglalakbay, trabaho, maging sa mga pagamutan at iba pa. (Sec. 49) Kaugnay naman sa iyong nabanggit na sitwasyon, ipinagbabawal din ng batas ang diskriminasyon sa mga ililibing na may HIV o pinaghihinalaan na positibo rito. Sinasabi ng batas na:

“Section 49. Discriminatory Acts and Practices. - The following discriminatory acts and practices shall be prohibited: xxx

(h) Denial of Burial Services. Denial of embalming and burial services for a decease person who had HIV and AIDS or who was known, suspected, or perceived to be HIV-positive; xxx” 

Ibig sabihin nito, ang pagtanggi sa pag-embalsamo at pagbigay ng serbisyo sa paglilibing sa mga pumanaw na pinaghihinalaan o aktuwal na may HIV ay itinuturing na isang uri ng diskriminasyon na kabilang sa ipinagbabawal ng batas. Dahil dito, lumalabas na labag sa batas ang ginawang pagtanggi sa inyo ng punerarya dahil lamang sa kalagayan ng iyong kapatid na pinaghihinalaang may HIV. Ang nasabing paglabag na ito ay may karampatang parusa na nakasaad din sa batas. 

Para sa pananagutan ng mga lalabag sa nasabing batas, inihahayag sa Section 50 ng R.A. No. 11166 na sinumang mapatutunayang lumabag dito ay parurusahan ng pagkakakulong na tatagal mula anim na buwan hanggang limang taon, na maaaring may kasamang multa na hindi bababa ng Php 50,000.00 hanggang Php 500,000.00. Ang parusang ito ay bukod pa sa ibang mga multa kasama ang pagsuspinde o pagtanggal sa lisensya ng kumpanya at ng mga nasa pamunuan nito. 

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.