Dos & don'ts sa paggamit ng socmed, alamin!

ni Nympha Miano-Ang - @Life and Style | June 30, 2021

1. Umayos ka gaya ng ginagawa mo sa totoong buhay.

Sa totoong buhay, marami ang sumusunod sa rules at ayaw na makasakit sa damdamin ng ibang tao. Gayunman, para sa iba ay parang nawawala ang rules pagdating sa social media dahil sa kakulangan ng ideya at kaalaman. Pero ang mainam na manners sa internet ay tulad din sa isang tunay na buhay. Ang pagkukulang sa mga salitang nararapat gamitin ay hindi dapat na huminto mula sa pag-uugali ng pagiging level headed at nasa ayos.

2. Respetuhin ang oras ng ibang tao.

Ang tamang ugali sa social media ay dapat nagpapakita ng pagrespeto sa oras ng ibang tao. Huwag lagyan ng mga spam o virus links ang isang chat GC o ang inboxes messages ng iba. Kung magpapadala ng dose-dosenang kopya ng pare-parehong mensahe maging sa email sinasayang mo ang oras ng tao dahil babasahin niya isa-isa ito at buburahin. Bilang dagdag, huwag nang magpadala ng junk, spam o iba pang nonsense na alam mong ayaw makita ng isang tao. Kung ikaw naman ay pinagkakatitiwalaan ng tao na mabuksan ang kanyang email address, huwag mong abusuhin ang tiwala na iyon.

2. Maging mapagpatawad. Maging mapagpatawad sa ibang tao sa cyberspace. Hindi naman makokontrol ang mga taong adik sa internet. Kaya kung may nagkamali man, kailangan mong magpatawad at tapat na ituwid sila. Bilang dagdag, ituwid mo lang ang isang tao sa pribadong pagpapadala ng mensahe. Huwag mo nang i-post ang pagkakamali ng iba sa public forum. Dinadaan mo sa kahihiyan ang tao at kabastusan ito lalo na kung may kasama pang pagmumura at mayroon ka pang taguri sa naturang tao.

Ang isa pang ehemplo na kailangang maging mapagpatawad ay ang mga website errors o incorrect links. Kung minsan ang websites ay hindi umuubra sa paraan na kailangan. Hindi iyan ang dahilan para mag-send ng webmaster hate mail. Mahinahon at konstruktibong mag-email sa webmaster hinggil sa problema at magbigay ng impormasyon hangga’t kaya mo.

4. Gumamit ng tamang Ingles at tamang daloy ng mga salita.

Ayon sa "Etiquette and Manners for the Contemporary Woman" website, kapag magtitipa ng mensahe sa Internet, kinokonsiderang good manners ang paggamit ng tamang Ingles. Gumamit ng tamang sentence structure, grammar at spelling para mas madaling mabasa at maunawaan ang inyong impormasyon. Huwag ding magsusulat ng all capitals, na para bang sumisigaw ka o lahat ay lowercase letters, dahil mukha ka namang tamad sumulat o kaya naman ay mga mali-maling ispeling ng salita na hindi talaga maintindihan. I-proofread mo munang maige ang iyong mga mensahe bago ipadala upang ikaw ay agad maintindihan.

Gumamit ng tamang capitalization para maipakita na may oras ka at diskarte sa iyong pagsusulat.

Tips para lumaking responsable at hindi spoiled ang bata

ni Nympha Miano-Ang - @Life and Style | June 29, 2021

Sobra na raw kung mang-spoiled ang kanyang mister sa kanilang anak. Parang ayaw tanggapin kung ano ang nakakayanan ng magulang para sa kanya at kung may gusto ay nagwawala.

“Kapag may gusto siyang laruan, dapat ibili kaagad. Sumosobra ugali ng 6-anyos kong anak. Pero nakagawa ako ng paraan kung paano siya babaguhin at natuto siya ng mga responsibilidad habang lumalaki.”

1. Ipaliwanag sa bata na hindi basta dumarating ang pera, kaya naman ang mga laruan at iba pang bagay na gusto niya ay dapat pag-ipunan muna. “Tuwing may gustong isang bagay ang anak ko, nag-iipon siya ng pera para makabili noon. Natututo siyang maging masinop. Pati sa bahay siya ang nagwawalis, naghuhugas ng pinggan, at least natututunan niya ang responsibilidad.”

2. Tulungan ang bata na mag-donate ng lumang laruan at iba pang bagay na hindi na niya ginagamit. Ugaliin na niya kamo ito at sabihin sa kanya na kapag may isang bagay na siyang ayaw gamitin o laruin, matutulungan niya pa ang ibang batang mahirap na magkaroon ng bagong laruan. Dito niya malalaman na mas masuwerte pa siya kaysa sa iba. Kailangang matutunan ng bata na matanggap ang mga biyaya niyang natatanggap. Sa pamamagitan nito ay mawawala ang kanyang ugaling sakim at maramot.

3. Imulat ang bata sa mga volunteer works. Kapag nakikita mo ang bata na sobrang makasarili at maramot, hanapan siya online ng mga volunteer organization, free medical clinic, boys at girls club o food pantry at pansinin kung paanong magbabago nang mabilis ang ugali ng bata. Nang makita niya kung gaano kahirap ang buhay ng ibang tao kumpara sa kanya. Kapag nakita ito ng bata, tiyak na mas matutuwa siya sa blessings na dumarating sa kanya.

4. Kapag sumosobra ang pagka-spoiled ng bata, ilayo sa kanya ang mga bagay na ikinasisiya niya. Kung sobra nang makulit at pasaway, itago ang kanyang video games. “Winawarningan ko ang anak ko para maintindihan niya na ang kanyang pagiging pasaway ay dapat nang mahinto. Kaya dapat may isang mahalagang bagay na mailayo sa kanya. Sasabihin ko na sa kanya na kung gusto pa niya uling magkaroon ng ganoon ay siya na mismo ang bumili nito. Ibig sabihin nito, kailangan niyang magbago at dumisiplina. Torture na sa kanya iyan, kaya naman madali siyang nagbago at natutunan na niya ngayon na matanggap kung anuman ang mayroon siya.”

Ang tagal mo na sa trabaho, paano ba masasabing expert ka na?

ni Nympha Miano-Ang - @Life and Style | June 27, 2021

Gusto mo bang maging advance pa ang iyong kaalaman hinggil sa iyong propesyon o mahal mo lang talaga ang industriya ng iyong trabaho? Ang maging isang eksperto ay masasabing lumilikha ng daan tungo sa katagumpayan sa karera. Kung marami ka pang gustong patunayan sa bahagi na iyan ng araw-araw mong trabaho, may pagkakataon pa. Heto ang ilang paraan upang umabante ka tungo sa iyong hangarin na mas maging matagumpay pa sa career.

1. Maglaan ng higit pang oras. Bagamat hindi ka maaaring maging eksperto sa lahat ng bagay kung wala kang sapat na oras o sobrang oras na igugugol para rito at daranas pa ng anumang mga bagay na dapat tuparin sa trabaho, kailangan mo ng matinding karanasan para maabot ito. Kung bagong graduate ka sa college, maglaan ng ilang mga taon pa sa career at tingnan kung saan papunta ang iyong sinisimulan.

2. Makipag-ugnayan sa iba pa. Ang mga eksperto ika nga ay laging may kuwentong ibinabahagi at palagiang may damdamin hinggil sa trabahong kanyang hinahawakan kapag may sapat siyang koneksiyon sa iba. Sa pamamagitan ng networking o kaya ay pagdalo sa mga seminar at training, maging ang pakikilahok sa book searching ay doon magsisimula ang iyong pundasyon tungo sa mas malalim pang kaalaman.

Kaya kailangan mo ng sapat at maraming oras para tumatag ang iyong karanasan bago ka magsimulang isulong nang husto ang pagiging eskperto sa iyong karera o propesyon.

3. Ipagpatuloy ang pag-aaral. Magpatuloy pa sa pagiging dalubhasa sa iyong pag-aaral. Kahit na hindi ka nage-enroll sa isang kurso, mananatili kang nasa ituktok ng iyong industriya kung magtatatag ka ng industry websites at trade publications o kaya ay programa sa youtube, ika nga ay para isiwalat mo ang kagalingan ng iyong kumpanya maging ang pagiging eksperto sa isang larangan.

4. Sumulat ng isang aklat. Sa ngayon, marami na ang naglalakas-loob ng maglimbag ng sariling aklat. Gaano man kanipis o kakapal ang aklat na iyong gagawin, sapat na sa tingin mo na maibahagi ang iyong karunungan, mas madali na ngayon na gumawa ng libro. Kahit na napakahirap ang preparasyon nito, ito pa rin ang siyang magiging batayan para magkaroon ka ng matatag na pundasyon para sa pagiging espesyalista mo sa isang bagay.

5. Isiwalat ang husay at i-promote ang sarili. Oras na mayroon ka nang aklat, magkakaroon ka ng oportunidad na maging tagapagsalita at makapagsulat ng iyong paksa sa mga trainings at seminars o symposium sa mga unibersidad. Puwede kang gumamit ng mga PR sources para magsalita hinggil sa iyong pagiging eksperto. Lumikha ka rin ng website o youtube na mai-market ang sarili para imbitahan bilang tagapagsalita, maibahagi ang mga artikulo na iyong naisulat at iba pang updated material.

6. Huwag gagamitin ang terminong “expert.” Mas mainam na magmula sa ibang tao ang salitang expert kaysa naman ang ikaw ang siyang unang magtaguri nito sa iyo. Magiging parang nagyayabang ka lamang. Sa halip mas mainam nang mailahad ang salitang “specialist” kung nais mong lagyan ng titulo ang iyong husay.